Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանի բժշկագիտության ոլորտում տեղի է ունեցել աննախադեպ իրադարձություն. Ռ.Յոլյանի անվան արյունաբանական կենտրոնում այսօր կատարվել են ոսկրածուծի/արյունաստեղծ ցողունային բջիջների առաջին երկու փոխպատվաստումները:

Առաջին փոխպատվաստումները կատարել են Համբուրգի Էպենդորֆ կլինիկայի փոխպատվաստման բաժնի ղեկավար, պրոֆեսոր Նիկոլաուս Կրյոգերը և Արյունաբանական կենտրոնի տրանսպլանտոլոգների թիմը՝ պրոֆեսոր Սմբատ Դաղբաշյանի ղեկավարությամբ:

ՀՀ կառավարության, առողջապահության նախարարության և «Նվիրիր կյանք» բարեգործական հիմնադրամի ներդրած միջոցների շնորհիվ արյան չարորակ հիվանդությամբ՝ միելոմային հիվանդությամբ տառապող երկու հիվանդ՝ Հայաստանից և Արցախից, այսպիսով, հնարավորություն ունեցան Հայաստանում ստանալու բարձր տեխնոլոգիաների կիրառությամբ, ոսկրածուծի փոխպատվաստման եղանակով ժամանակակից բուժում:

Վիրահատությունից անմիջապես հետո պրոֆեսորներ Նիկոլաուս Կրյոգերը և  Սմբատ Դաղբաշյանը լրագրողներին ներկայացրեցին, թե ինչպես է անցել վիրահատությունը, ինչ նախապատրաստական աշխատանքներ են տարվել, ինչո՞ւ են ընտրվել այդ երկու հիվանդները:

Սմբատ Դաղբաշյանը նախ նշեց, որ հայկական արյունաբանության ոլորտում բացվեց մի նոր էջ, իրականություն է դառնում հիվանդների և բժիշկների կողմից  երկար սպասված ցողունային բջիջների փոխպատվաստումը:

Նրա խոսքերով՝ այս վիրահատությունից հետո վստահ կարող են ասել, որ ոսկրածուծի փոխպատվաստման կարիք ունեցող հիվանդներն այլևս ստիպված չեն այդ նպատակով այլ երկրներ մեկնելու:

Իսկ թե ինչու են ընտրվել այս երկու հիվանդները, Սմբատ Դաղբաշյանը հայտնեց, որ քիմիաթերապիայի բազմաթիվ կուրսերից հետո էլ միելոմայով տառապող երկու հիվանդների մոտ հիվանդությունը կրկնվել է:

«Այդ հիվանդների մոտ ցուցված էր ցողունային բջիջների փոխպատվաստում, և Գերմանիայի մեր գործընկերների հետ համագործակցության արդյունքում ընտրեցինք նրանց, քանի որ փոխպատվաստումը միակ շանսն է, որպեսզի նրանք կարողանան երկարացնել իրենց կյանքը»,- ասաց պրոֆեսոր Դաղբաշյանը:

Նիկոլաուս Կրյոգերն էլ նշեց, որ այս մեթոդն ամբողջ աշխարհում արյան հիվանդությունների, մասնավորապես, լեյկոզների բուժման համար իրականացվող նորարարական մեթոդ է և օգտագործվում է արյան չարորակ հիվանդությունների բուժման գործընթացում:

«Բուն փոխպատվաստման պրոցեսն իրականում այնքան էլ կարճ չէ, դա կարող է տևել ամիսներ։ Այսօր մենք առաջին քայլը կատարեցինք։ Չնայած ընթացքում կլինեն բարդություններ, բայց կարծում եմ, որ ամեն ինչ հնարավոր կլինի հաղթահարել։ Սերտ համագործակցություն ենք սկսել Հայաստանի արյունաբանական կենտրոնի հետ, այն շարունակական բնույթ է կրելու»,- ասաց գերմանացի պրոֆեսորը:

Սմբատ Դաղբաշյանն էլ ավելացրեց, որ այսօր վստահ կարող են ասել՝  հիվանդը, որը մտնում է Արյունաբանական կենտրոն, կստանա այն նույն բուժումը, ինչ նա կստանար` ընդունվելով Համբուրգի Էպենդորֆ համալսարանական կլինիկա։ 

Նշենք, որ վիրահատված հիվանդներից մեկը Արցախից է (50 տարեկան), մյուսը՝ Հայաստանից (62 տարեկան):

Սմբատ Դաղբաշյանը նշեց՝ երբ 50- ամյա Էլմիրային մինչ փոխպատվաստումը հարցրել է, թե ինչ արդյունք է ուզում տեսնել, պատասխանել է. «Ես չեմ ուզում երկար ապրել, ուզում եմ այն ժամանակաշրջանը, որ պետք է ապրեմ, լինեմ առողջ և զգամ կյանքն այնպես, ինչպես կա: Եւ այդ կյանքն ապրեմ իմ ընտանիքի հետ: Այսինքն՝ հիվանդը ոչ թե ժամանակի, այլ կյանքի որակի բարձրացման խնդիր դրեց»,- ավելացրեց Դաղբաշյանը:

Մյուս հիվանդի կինը՝ Գոհար Դավթյանն էլ նշեց, որ թեև ամուսնուն թանկարժեք դեղորայքով հնարավոր է եղել բուժել բայց հետո հիվանդությունը կրկնվել է և պետք էր ոսկրածուծի փոխպատվաստում իրականացնել:

«Առողջ թիմ է հավաքվել և ես վստահում եմ հայ բժիշկներին, Աստված տա, որ ամեն ինչ լավ լինի»,- ասաց տիկին Դավթյանը:

Նշենք նաև, որ պրոֆեսոր Նիկոլաուս Կրյոգերն այսօր հավաստագրեր հանձնեց այն բժիշկներին, որոնք վերապատրաստվել են իրենց կլինիկայում:

Սմբատ Դաղբաշյանը տեղեկացրեց, որ Հայաստանում փոխպատվաստման կարիք ունի տարեկան 60 հիվանդ: Այս տարվա ընթացքում հնարավոր է իրականացնեն 7–10 հիվանդի փոխպատվաստում։

Փոխպատվաստումն իրականացվում է մի քանի փուլով: Դրանում ներառվում է քիմիաթերապիայի նախապատրաստական անցկացումը, ոսկրածուծի ստիմուլյացիան, ցողունային բջիջների հավաքագրումը, դրանց մշակումը, սառեցումը, հիվանդների դեղորայքային նախապատրաստումը և արդեն ցողունային բջիջների փոխպատվաստման բուն գործընթացը: Թանկարժեք նյութերի և նորագույն սարքավորումների կիրառություն պահանջող այս գործընթացը կարող է տևել մինչև 1 ամիս: