Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանում առաջին անգամ իրականացվել է բրախիոցեֆալ ցողունի պրոթեզավորման եզակի վիրահատություն, որի արդյունքում գլխուղեղային արյան շրջանառության անբավարարությամբ տառապող հիվանդը նորմալ կյանքի է վերադարձել:

Վիրահատությունն իրականացրել է Էրեբունի» բժշկական կենտրոնի Պարանոցային անոթների և սրտի վիրաբուժության ծառայության ղեկավար, սրտանոթային վիրաբույժ Մեսրոպ Շատախյանը:

Ինչպես Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում նշեց վիրաբույժը, սա հազվադեպ հանդիպող հիվանդություն է, ուստի վիրահատական միջամտությունները, մասնավորապես՝ միջկրծքավանդակային ճանապարհով, բազմաքանակ չեն:

Մ. Շատախյանն առաջին անգամ բրախիոցեֆալ ցողունի պրոթեզավորման վիրահատություն կատարել է Մոսկվայում: Սա նրա երկրորդ վիրահատություն է:

Վիրահատվածը 53 տարեկան է: Նա ունեցել է խոսքի պարբերաբար խանգարումներ, շարժումների դանդաղում, հիշողության վատացում, գլխապտույտ: ՀՏ անգիոգրաֆիայի և դուպլեքս հետազոտության արդյունքներով պարզվել է, որ նա ունի չափազանց հազվադեպ հանդիպող ախտահարում՝ բրախիոցեֆալ ցողունի նեղացում կամ խցանում, որի արդյունքում նկատվում է ողնաշարային և քնային զարկերակների միջոցով գլխուղեղի արյան շրջանառության անբավարարություն:

Մ.Շատախյանը նշեց, որ հիվանդի մոտ առկա էր գլխուղեղի և պարանոցի աջ հատվածի, նաև վերին աջ վերջույթների արյան մատակարարման անբավարարություն, ինչը հաստատում էր աջ քնային զարկերակի և աջ ձեռքում պուլսի բացակայությունը:

«Երբ նման ախտանիշ ունեցող հիվանդը սկսում է ֆիզիկական աշխատանք կատարել, նրա մոտ առաջանում է գլխապտույտ, գլխացավ: Այս ախտահարումը վերջում ավարտվում է ինսուլտով: Ուստի, դրանից խուսափելու համար իրականացրեցինք այս վիրահատությունը, որպեսզի զերծ մնանք հետագա բարդություններից»,- ասաց Մ. Շատախյանը:

Նրա խոսքերով` նման հիվանդության ժամանակ սովորաբար իրականացվում է պրոթեզավորում:  Ըստ վիրաբույժի, հաշվի առնելով այն, որ հիվանդը երիտասարդ է, վիրահատությունը կատարվել է միջկրծքավանդակային եղանակով. «Այս եղանակով վիրահատություն կատարելն ավելի ցանկալի է, քանի որ այն երկար ժամանակ հիվանդին չի անհանգստացնի»:

Այսպիսով, ըստ Մ. Շատախյանի, արյան նորմալ մատակարարման վերականգնման համար վիրահատական միջամտության շնորհիվ տեղադրվել է 12 մմ տրամագծով անոթային պրոթեզ` վերել աորտայից մինչև բրախիոցեֆալ ցողունի դիստալ հատվածը: Պրոթեզավորումից անմիջապես հետո աջ քնային զարկերակում և վերին վերջույթներում արյան հոսքը վերականգնվել է, ինչը հաստատվել է դուպլեքս և դոպլեր հետազոտությունների արդյունքում:

Զրուցեցինք նաև հիվանդի` Մանվել Սիրեյանի հետ: Նա նշեց, որ մեկ տարի առաջ ունեցել է գլխացավ, ուշագնացություն, որից հետո դիմել է բժշկի: Բուժումներ նշանակելուց հետո վիճակը փոքր-ինչ կարգավորվել է, սակայն երեք ամիս անց վիճակը կրկին վատացել է:

«Աշխատում էի Ռուսաստանում, բայց առողջական խնդիրների պատճառով վերադարձա հայրենիք, որպեսզի այստեղ համապատասխան բուժում ստանամ: Սակայն պարզվեց, որ Հայաստանում նման վիրահատություն չեն իրականացնում: Միակ բուժումը դեղորայքային էր` ցավերը հնարավորինս մեղմացնելու համար: Հետո իմացա բժիշկ Շատախյանի մասին, ով հենց պարանոցային անոթների վիրաբույժ է: Նա լսեց իմ գանգատները և հետազոտության արդյունքների հիման վրա որոշում կայացրեց կատարել այս վիրահատությունը: Հիմա շատ լավ եմ, եթե մինչև վիրահատությունը աջ ձեռքիս ճնշումը ձախից ցածր էր, այսօր արդեն ճնշումս կարգավորվել է, նորմալ շնչում եմ, առանց հոգնելու քայլում, ու այդ ամենը վիրահատությունից ընդամենը 10 օր հետո: Շատ շնորհակալ եմ բժշկից, քանի որ նրա շնորհիվ կյանքս փրկվեց, իսկ մի որոշ ժամանակ հետո արդեն կսկսեմ աշխատել»,- ասաց Մանվել Սիրեյանը:

Մեսրոպ Շատախյանն էլ հիվանդին մի քանի խորհուրդ տվեց. ցանկալի է առավոտյան և երեկոյան քայլել 1-1,5 կմ, մեկ ամիս ֆիզիկական աշխատանք չկատարել և մեքենա չվարել, դրանից հետո արդեն հանգիստ կարող է աշխատել:

Վիրաբույժը մեզ հետ զրույցում անդրադառնալով սրտանոթային խնդիրներին, նշեց, որ ինչպես ամբողջ աշխարհում, Հայաստանում նույնպես սրտանոթային տարբեր հիվանդություններով տառապող մարդկանց թիվը բավականին մեծ է: Մեծ թիվ են կազմում հատկապես սրտի իշեմիկ հիվանդություններով տառապողները: Նա ցավով նշեց, որ վերջին տարիներին երիտասարդացել են սրտանոթային հիվանդությունները:

«Հայաստանում տարեկան 2 հազար նոր դեպք է գրանցվում, տարեսկզբից միայն մեր կենտրոնում պարանոցային անոթների մասով իրականացրել ենք 42 վիրահատություն, ինչը մեծ թիվ է, բայց մի քանի անգամ ավելի շատ վիրահատության կարիք ունենք»,- ասաց Շատախյանը:

Հաշվի առնելով երկրում առկա սոցիալ-տնտեսական վիճակը, Մ.Շատախյանը գտնում է, որ նման վիրահատությունները պետք է իրականացվեն պետպատվերի շրջանակում: Նրա խոսքերով` «Էրեբունի» ԲԿ-ն ՀՀ առողջապահության նախարարության հետ բանակցություններ է վարում, որպեսզի պարանոցային անոթների վիրահատությունը նույնպես ընդգրկվի սոցիալական փաթեթում:

«Նախարարությունը դրական է տրամադրված, տեսնենք, թե ինչ կստացվի»,- ասաց նա:

Նշենք, որ բրախիցեֆալ ցողունի պրոթեզավորումը արժե 1 մլն 400 հազար դրամ (3,5 հազար դոլար), իսկ պարանոցային անոթների վիրահատությունը` 800 հազար դրամ:

«Պարանոցային անոթների վիրահատությունը պատկանում է ազգ պահպանող և կյանքը երկարացնող վիրահատությունների թվին, ուստի կարծում եմ, որ այս հարցում պետական մոտեցում է պետք»,- ընդգծեց Մեսրոպ Շատախյանը: