Ձեր վստահելի աղբյուրը

«2023 թվականը բացառիկ տարի էր սննդամթերքի անվտանգության առումով։ Եթե ամեն տարի ասում էինք՝ պրոգրես չունենք, ապա այս տարի կարող ենք ասել , որ շատ «լավ» էր՝ բավականին հետադիմական»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում անցնող տարին այսպես որակեց  սննդագիտության դոկտոր (Իտալիա), ԳԱԱ «էկոլոգանոոսֆերային հետազոտությունների կենտրոն»-ի սննդի շղթայի ռիսկերի գնահատման կենտրոնի ղեկավար Դավիթ Պիպոյանը։

Նա մանրամասնեց, ռիսկերի գնահատման կենտրոնը  նախորդ տարիներին Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի հետ ունեցել  համագործակցություն, իրականացում էր որոշակի ոլորտների ռիսկերի գնահատում, արդյունքները փոխանցվում էր տեսչական մարմնին, մինչդեռ այս տարի տեսչական մարմնի հետ որևէ համագործակցություն չի եղել։

«Սա իհարկե շատ մեծ «պրոգրես» է։ Սա պայմանավորված է այն  բանով, որ տեսչական մարմնին ռիսկերի հետ կապված պատկերներ պետք չեն։ Ինչո՞ւ, եթե դու վերանորոգման  պետական վերահսկողություն ես իրականացնում, ի՞նչ կարևոր է տոքսիների, քիմիական նյութերի ռիսկը։ Տեսնում եք, թե ինչ լուրջ գործ է անում ՍԱՏՄ-ն՝ հրապարակելով հաղորդագրություն ու լուսանկարներ՝ վերանորոգումից առաջ և վերանորոգումից հետո»,-ծաղրեց գիտության դոկտորը։

Կետրոնն այս տարվա հաշվետվության մեջ նշել էր, որ մի շարք ոլորտներում, ճիշտ է, հանրային առողջապահական խնդիր չկա, բայց առկա խնդիրը կարող է  դառնալ արտահանման խոչընդոտ։

«Ես միշտ ասում եմ, ռիսկի գնահատումը միայն հանրային առողջապահական նպատակով չի իրականացվում, դա նաև արտահանման հետ կապված հարց է։ Այս տարի մենք արդեն ականատես եղանք արտահանման խոչընդոտների, քանի որ բարձրացված հարցերին լուրջ ուշադրություն չէր դարձվել, պատշաճ վերահսկողություն չէր իրականացվել»,-ասաց նա։

Սննդագետի գնահատմամբ, և բուսական, և կենդանական ծագում ունեցող  սննդամթերքի  անվտանգության խնդիրները շարունակում են մնալ, քանի որ որևէ առաջադեմ սկզբունք չի ներդրվում, չի իրականացվում։

«Առանց  HACCP համակարգի մարդիկ այսօր էլ կարող են գործունեություն ծավալել սննդի ոլորտում, հանրային սննդի կետերում նույն խնդիրները նույն տնտեսվարողների մոտ շարունակում են լինել, իսկ դա նշանակումէ , որ հանրային սննդի կետ մտնելիս պետք է աղոթել, նոր մտնել, քանի որ ոչ ոք չգիտի, այդ սննդի կետում կթունավորվի՞, թե՞ չէ»,-նշեց։

Ի դեպ, այս տարվա ընթացքում կենտրոնի մասնագետներն առաջին անգամ ուսումնասիրել են սննդի մեռ աջկա ռեպրոդուկտիվ տոսքիկանտները։

«Ուսումնասիրել ենք՝ արդյո՞ք սննդի մեջ առկա քիմիական վտանգները՝ մոլիբդենը, նիկելը, կապարը  կարող են նաև վերարտադրողական առողջության վրա ազդել։ Հետազոտությունում ներառվել են 18-49 տարեկան 1500 կանայք, ուսումնասիրվել է նրանց սննդակարգը։ Դրանում ընդգրկվել են թիրախային մթերքներ՝ կաթնաշոռը,  տավարի միսը, խինակլին, սև սուրճը,  ծորակի ջուրը։  Հետազոտությունը ցույց տվեց, որ մոլիբդենով ու նիկելով պայմանավորված որևէ խնդիր չունեն։ Պարզվել է, կապարի հետ կապված հավանական ռիսկեր կան, պահանջվում է շատ ավելի լայնածավալ հետազոտություն»,-ասաց Պիպոյանը։