«ԻՍԻՍ-ի արկածները Հայաստանում»
Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցում «ԻՍԻՍ-ի արկածները Հայաստանում» խորագրի ներքո ճարտարապետներն անդրադառնում են Երևան քաղաքում հուշարձանների քանդման և ոչնչացման խնդրին:
Ճարտարապետ Արսեն Կարապետյանը հրապարակել է լուսանկարներ և գրել. «Հրաչյա Աճառյանի անվան դպրոցի շենքը, ճարտարապետ Մարկ Գրիգորյան: Ամբողջությամբ քանդված, լինելով հուշարձանների ցանկում՝ առանց որևէ փոստաթղթի, ապօրինի և բարբարոսաբար»:
Հիշեցնենք, որ Երևանի ճոպանուղու հարևանությամբ գտնվող Հրաչյա Աճառյանի անվան դպրոցը, որը ներառված է պետության կողմից պահպանվող հուշարձանների ցանկում, անհատույց օգտագործման իրավունքով տրվել է ՀԱՊԿ ակադեմիային: Շենքից մնացած ճակատային պատն ավերվել է 2014 թ. ապրիլի 30-ի գիշերը, իբր թե շինարարների թափթփված աշխատանքի հետևանքով: Մշակույթի նախարարությունը հայտնել է, որ «պահանջել է» դադարեցնել շինարարական աշխատանքները, բայց, ինչպես բոլոր նմանատիպ դեպքերում, անարդյունք:
«Հուշարձանը երբեք ու երբեք միայն դիմային ճակատով չի որոշվում, ու շենքը քանդելու համար շաաաատ լուրջ հիմնավորումներ են պետք։ Ո՞վ ա որոշել, որ կարելի էր հուշարձանը /ընգրկված պաշտպանվող ցուցակի մեջ/ վերցնել ու տենց հավեսով քանդել։ Նույն բանը Շուկայի հետ արեցին։
Երրորդը, այդ նախագիծը հանրությանը երբևէ ներկայացված չի եղել մինչև աշխատանքները սկսելը։ Ու քանի որ քաղաքաշինությունը մեր մոտ ռազմական գաղտնիքների շարքից է, ես իրավունք ունեմ ցանկացած վարկած առաջ քաշել, քանի դեռ չեմ տեսնում թափանցիկ ինֆորմացիա։
Ու պետք չի մեղքը պրարաբների վրա գցել։ Ես համոզված եմ, որ իրականում փաստաթղթերը հետո են պատրաստվել, իսկ սկզբից պլանավորվում էր արագ-արագ քանդել, բացի ճակատից: …
Ո՞վ ա որոշել, որ կարելի էր ու պետք էր քանդել շենքը, ո՞վ ա քննարկել, ո՞ր գլխավոր հատակագծի հիման վրա։ Սա աբսուրդ ա։
Իսկ մշնախի տեղյակ լինելը կամ չլինելը բացարձակ պարզապես հետաքրքրության հարց չէ, ըստ օրենքի հուշարձանին կպնելու համար նախագիծը պետք է բավարարեր մի շարք պայմանների և մի շարք թույլտվություններ ունենար։ Եթե Մշնախը տեղյակ չէ, ուրեմն ՍՏՈՐԱԳՐԱԾ-ԿՆՔԱԾ հաստատում նախագծում չկա։ Եթե կա՝ ապա Մշնախի խոսքերը կարևոր չեն»,- գրել է ճարտարապետը:
«Դեռևս 1996թ. «Հայսեյսմշին ԿՊ ԳՀԻ» ՊՓԲԸ կողմից տրված տեխնիկական վիճակի մասին եզրակացությամբ արձանագրվել է շենքի վթարայնության 3-րդ կարգը: Նույն եզրակացության մեջ շեշտվել է անհապաղ ուժեղացման աշխատանքների կատարման անհրաժեշտությունը: Շենքը նախագծվել և կառուցվել է 1937-39թ-ին որպես դպրոց: Կրել է Հրաչյա Աճառյանի անունը և ընդգրկված է Երևան քաղաքի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցուցակում, որպես տեղական նշանակության հուշարձան: 2013թ. օգոստոսի 29-ին ՀՀ Կառավարության հ.917-Ա որոշման համաձայն Հ.Աճառյանի անվան հ.72 դպրոցը լուծարվել է, իսկ շենքը և դրա օգտագործման և սպասարկման համար անհրաժեշտ հողատարածքն անհատույց օգտագործման իրավունքով հանձնվել է «ՀԱՊԿ» հիմնադրամին:…
Այստեղ նախատեսվող շենքի նախագծի փորձաքննությունը անձամբ ես եմ արել: Նախագծով նախատեսված էր դիմային ճակատի (որն, իհարկե, պատմական հուշարձանների ցանկում էր գտնվում) ամբողջական պահպանում: Սակայն ուրիշ բան տեղի ունեցավ: «Խելացի» շինարարները և առաջին հերթին նրանց «պրարաբները» շաաատ խելացի գտնվեցին և առանց հատուկ միջոցառումների բացեցին դիմային ճակատի հիմքերը, ինչի հետևանքով էլ ճակատն ամբողջությամբ փլվեց: Դրանից հետո ստիպված էին շտապ նոր նախագիծ անել"Ի լրումն և ի փոփոխություն...": Վերջինովս պիտի համարակալվեին ճակատային քարերը և օգտագործվեին ապագա շենքի դիմային ճակատում: Այ դա արդեն կերևա շենքը կառուցելուց հետո: Հուսանք, որ նախագծային փաստաթղթերը դատարկ թղթաբանություն չեն»,- տվյալները է ներայացրել կոնստրուկտոր Դիանա Այվազյանը: Նա նաև հայտնել է, որ պատվիրատուն Երևանի քաղաքապետարանն է, նախագծողը` «Երևաննախագիծ» ՓԲԸ-ն:
««Երևաննախագծի» վրա էլ է մնալու այս բիծը՝ ինստիտուտի, որի աշխատանքի արդյունքում փլվեց շենք-հուշարձանը: Դա փաստ է: Այն մնալու է ձեր հետ: Այդ քաստից դուք երբեք չէք փախնի,- մեղադրել է ճարտարապետ Մարկ Գրիգորյանի թոռը՝ լրագրող Մարկ Գրիգորյանը:
«Հուշարձանի քանդվելու փաստն ակնհայտ հանցանք է, օրենքի տարատեսակ խախտումներով: Այն պետք է հետաքննվի և մեղավոր բոլոր կողմերը պետք է պատժվեն: Հակառակ դեպքում ապագայում մշակութային արժեքների կորստից հնարավորինս ապահովված չենք լինի»,- պահանջել է ճարտարապետ Զոհրաբ Բաուերը:
Նախորդող հրապարակումներ
Աճառյանի դպրոց. Առայժմ այնպես է, ինչպես Փակ շուկայի դեպքում
Լիլիթ Գալստյան. Աճառյանի դպրոցի խոշտանգում-ոչնչացումը` բոլորիս աչքիս առաջ
Ճարտարապետն Աճառյանի անվան դպրոցի նախկին շենքի քանդման մասին. «Շատ թափթփված ազգ ենք»
Ճարտարապետն Աճառյանի անվան դպրոցի նախկին շենքի քանդման մասին. «Շատ թափթփված ազգ ենք»
Լրահոս
Տեսանյութեր
Սա քաղաքական գործընթաց է, անթույլատրելի քաղաքական որոշումներ. Թաթոյանը՝ սահմանազատման մասին
