Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Թեպետ արդեն մի քանի օր է, ինչ Սիրիայի տարածքում հակամարտող կառավարական ուժերի և մի քանի տասնյակ ընդդիմադիր զինված խմբավորումների միջև հրադադար է հայտարարված, սակայն, ինչպես և սպասվում էր, կրակն ամբողջությամբ չի դադարում. այս իրողությունն, ի դեպ, կանխատեսվում էր նաև հրադադարի ուղղակի երաշխավոր հանդիսացող երկրների՝ ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի կողմից»,- Panorama.am-ի հետ զրույցում նշեց արաբագետ Արմեն Պետրոսյանը՝ մեկնաբանելով Սիրիայում հաստատված հրադադարի ռեժիմի արդյունավետության հարցը:

 Ըստ ռուսական լրատվամիջոցների, երեկ Սիրիայի տարածքում գրանցվել է հրադադարի ռեժիմի խախտման 15 դեպք, իսկ դրան նախորդող օրերին՝ 7-ական դեպք: Առավել շատ հրադադարը խախտվել է Դամասկոսում, Հալեպում, Հոմսում, Լաթաքիայում:

Փորձագետի խոսքով, առկա են ինչպես զինադադարի խախտման փաստական միջադեպեր դրա պայմաններն ընդունած դերակատարների կողմից, այնպես էլ կայացած համաձայնությունը խաթարելուն միտված գործընթացներ, ինչպես հռետորաբանության, այնպես էլ ուղղակի ռազմական գործողությունների մակարդակում՝ հատկապես տարածաշրջանային արտասիրիական խաղացողների՝ Թուրքիայի, Սաուդյան Արաբիայի, Կատարի ակնհայտ ուղղորդմամբ:

Անկախ հրադադարի տևականությունից՝ փորձագետը կարևորեց արդեն առկա գործընթացը նկատելով. «Այս ողջ գործընթացում ամենաառանցքայինը հենց գործընթացի առկայությունն է, այսինքն՝ աշխարհաքաղաքական կարևորագույն կենտրոնների՝ Վաշինգտոնի, Բրյուսելի, Մոսկվայի միջև կայացած համաձայնությունը և նրանց կողմից գործադրվող ջանքերն՝ այս աղետալի հակամարտության հետևանքները մեղմելու հարցում. ասած միջազգային իրավաքաղաքական եզրաբանությամբ՝ միջազգային հանրությունը փորձում է առարկայացնել իր իսկ գործառույթները, կանխել արդեն 5 տարի շարունակվող արյունահեղությունը, որն ավելի քան 260 հազար մարդու կյանք է խլել, իսկ Սիրիայի բնակչության ճիշտ կեսին դարձրել անօթևան»:

Նա նշեց, որ հենց այս համատեքստում դիտարկելով խնդիրը՝ միանշանակ կարելի է փաստել, որ զինադադարն, անշուշտ, առայժմ տալիս է դրական արդյունքներ. առնվազն Սիրիայի կենտրոնական և հարավային շրջաններում էականորեն նվազել են ռազմական գործողությունները, բռնությունները, իսկ հյուսիսային հատվածում հրադադարի ռեժիմի խախտման դեպքերն ավելի հաճախակի են:

«Վերջին հանգամանքը պայմանավորված է նրանով, որ այս շրջանում գործող հակակառավարական որոշ խմբավորումներ չեն միացել հրադադարի ռեժիմին, բացի այդ, նրանց գործողություններն անմիջականորեն ուղղորդվում են Թուրքիայի, Սաուդյան Արաբիայի և Կատարի կողմից, որոնք ձգտում են լարված պահել իրավիճակն՝ անշուշտ, ունենալով սեփական ծրագրերը սիրիական հակամարտության հետագա ընթացքի հետ կապված»,- նշեց Ա. Պետրոսյանը:

Փորձագետի դիտարկմամբ այս հրադադարի հետ կապված՝ մի կարևոր հանգամանք էլ կա: Ի տարբերություն Սիրիայի տարածքում նախկինում հաստատված՝ հիմնականում լոկալ բնույթի զինադադարների, այս մեկի պարագայում առավել մեծ են գործուն վերահսկողական մեխանիզմների հնարավորությունները. Լաթակիայում ՌԴ-ի կողմից, և Ամմանում ԱՄՆ-ի ձևավորած հաշտեցման կենտրոնները դեռևս բավական օբյեկտիվ և արդյունավետ են գործում՝ արձանագրելով հրադադարի խախտման միջադեպերը:

«Այսուհանդերձ, բավական բարդ է կանխատեսել, թե որքան կտևի հրադադարը, թեև մեծ է հավանականությունը, որ անգամ նման դրսևորումներով կշարունակվի մինչև նախանշված պայմանական 2 շաբաթ ժամկետը: Դրանից հետո արդեն գործընթացին շատ ավելի բարդ ենթափուլ է սպասվում՝ զուգահեռ քաղաքական բանակցություններ Ժնևում՝ հակամարտ կողմերի մասնակցությամբ: Այս բանակցությունները ևս կարող են էական ազդեցություն ունենալ Սիրիայի ներսում սպասվող զարգացումներին, ինչպես նաև այն, որ զինադադարն օգտագործվում է որոշ դերակատարների կողմից համալրվելու, վերազինվելու և ռազմադաշտում նոր մարտավարական մոտեցումներ որդեգրելու հարցում»,-ասաց արաբագետը: