Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Բավական երկար ժամանակ է, ինչ խոսակցություններ կան Լեզվի պետական տեսչության կարգավիճակը փոփոխելու հետ կապված, բայց երբևէ չէի սպասում, որ կարգավիճակը փոխվելու փոխարեն ցանկանան լուծարել տեսչությունը»,- Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ ԿԳՆ Լեզվի պետական տեսչության նախկին պետ, լեզվաբան Լավրենտի Միրզոյանը։

Լեզվաբանի խոսքով՝ ի տարբերություն մյուս տեսչությունների, որոնք ստուգումներ են իրականացնում մեկ ոլորտում, լեզվի պետական տեսչությունն առնչվում է համընդհանուր, բոլոր ոլորտների հետ։

«Եթե տեսչությունը որոշակի խնդիրներ ունի, աշխատանքները հստակ չի կազմակերպում, դա չի նշանակում, որ այն պետք է լուծարել։ Փոխանակ վատ աշխատողներին աշխատանքից հանեն, տեսչությունն են ուզում լուծարեն։ Լեզվի տեսչությունը վերացնելը ընդունելի չէ, քանի որ այն գործադիր իշխանության այն եզակի մարմինն է, որն առնչվում է մեր լեզվի պահպանության խնդրին, այսինքն ազգային անվտանգության խնդիր է իրականացնում»,-ասաց Միրզոյանը։

Ինչ վերաբերում է տեսչության ոչ բավարար աշխատանքին՝ նախկին պետն ասաց, որ այսօր Լեզվի պետական տեսչության աշխատանքները տեսանելի չեն. «Լեզվական քաղաքականության պետական ծրագիր պետք է մշակեն և դրանով աշխատեն։ Տերմինաշինության խնդիրներով զբաղվեն, արտաքին գովազդային վահանակների տեքստերի համար պետք է պատասխանատու լինեն, ստուգայցեր կազմակերպեն հանրապետության տարբեր քաղաքներ ու պետական մարմիններ։  Լեզվի պետական տեսչությունը բավականին խնդիրներ ունի, որ պետք է իրականացնի, հիմա եթե փակում ենք, այս հարցերով ո՞վ պետք զբաղվի»։

Լավրենտի Միրզոյանը հիշեցրեց, որ նախկինում պատրաստում էին եթերի լեզվի աղավաղումների հորդորակներ, որտեղ նշվում էին սխալները և ուղարկվում համապատասխան հասցեատերերին՝ ԱԺ, պետական կառավարման մարմիններ, լրատվամիջոցներ, հեռուստաընկերություններ. «Մարդիկ իմանում էին ինչ սխալներ են թույլ տվել եթերում, որ երկրորդ անգամ նման սխալներ չանեին։ Իսկ այսօր խայտառակ վիճակ է ոչ միայն եթերում։ Գրահրատարակչության ոլորտում ևս սխալները շատ են, լույս են տեսնում գրքեր՝ անգրագետ հայերենով»։

Լեզվաբանի կարծիքով՝ Լեզվի պետական տեսչության փորձաքննությանը պետք է ենթարկվեն նաև դասագրքերը ու միասնական քննությունների թեստերը։

Այնուամենայնիվ, Լավրենտի Միրզոյանը լավատես է և հույս ունի, որ տեսչությունը չի լուծարվի։

«Շտապողականություն պետք չէ ցուցաբերել, պետք է հարցը մասնագետների հետ համակողմանի քննարկել։ Տեսչությունը պետք է ոչ թե լուծարեն, այլև կարգավիճակ փոխեն ու գործառույթներ ավելացնեն»,-ամփոփեց մեր զրուցակիցը։

Հիշեցնենք, որ մայիսի 5-ին կայացած տեսչական բարեփոխումների համակարգման խորհրդի նիստի ժամանակ քննարկվել և հավանություն է տվել Կրթության և գիտության նախարարության կրթության տեսչական մարմին ստեղծելու նախագծին, որով նախատեսվում է լուծարել Կրթության գործող տեսչությունը՝ որոշումն ընդունելուց երեք ամիս անց, իսկ Լեզվի պետական տեսչությունը՝ տարեվերջին: