Ձեր վստահելի աղբյուրը

Տորոնտոյի դպրոցական ծրագրերից Հայոց ցեղասպանության թեման դուրս մղելու Կանադայի թուրքերի ջանքերը ապարդյուն են անցել: Ավելին, տեղացի պաշտոնյաների հավաստմամբ` թեմաները կդասավանդվեն նաև ապագայում: Այս մասին գրում է «Rudaw»-ը:

Այս տարի, ավելի վաղ, Կանադայի թուրքերը մոտավորապես 2.200 առցանց ստորագրություն էին հավաքել` պահանջելով Տորոնտոյի շրջանային դպրոցների ուսումնական ծրագրերից հանել Հայոց ցեղասպանության մասին մոդուլը:

Change.org կայքում զետեղված խնդրագրում պահանջվում էր բացառել ցանկացած հղում Հայոց ցեղասպանության վրա` այն պատճառաբանությամբ, թե նման հղումը «վարկաբեկում է պատմության մեկնաբանությունը մի հանրության կողմից` հօգուտ մեկ այլ հանրության, և խիստ բացասաբար է ազդում թուրքական և թրքալեզու ժառանգությունը կրող աշակերտների վրա»:

Տորոնտոյի շրջանային դպրոցներում Հայոց ցեղասպանությունը դասավանդվում է 2008 թվականից սկսած` «Ցեղասպանությունը և հանցագործությունները մարդկության դեմ» դասընթացի շրջանակներում: Շրջանի պաշտոնյաների փոխանցմամբ` դասընթացն առաջարկվում է «որոշ միջնակարգ դպրոցներում, որտեղ աշակերտները հետաքրքություն են դրսևորում այդ թեմայի հետ կապված, ինչպես նաև այն հանաձայնեցված է ոչ միայն Կանադայի կառավարության, այլև կոնկրետ այդ թեման հետազոտող գիտնականների հետ»:

Դասընթացը ծրագրերից դուրս հանելու առցանց խնդրագրի նախաձեռնողները Տորոնտոյի դպրոցների թուրք աշակերտների ծնողներին էին: Վերջիններս նշել են, որ դա նպաստում է «անմեղ երեխաներին ծաղրի ենթարկելուն, ահաբեկելուն, ինչը կարող է նրանց վրա հոգեբանական և ֆիզիկական վնասակար ազդեցություն թողնել»:

Հատկանշական է, որ Տորոնտոյի խորհրդարանի նախկին անդամ Ջիմ Քարիջանիսը հանդես է եկել հերքմամբ` փաստելով, որ դպրոցներում թուրք երեխաներին ահաբեկելու և ոչ մի դեպք չի եղել: Վերջինս միաժամանակ հավելել է, որ թե Հայոց ցեղասպանության, և թե` մյուս ցեղասպանությունների մասին դասավանդումը հետագայում թույլ կտա խուսափել նման ոճիրներից: Ըստ նրա` Հայոց ցեղասպանության վրա կատարվող հղումներից հրաժարվելը կասկածի տակ կարող է դնել նաև մյուս ցեղասպանությունների մասին մոդուլները, ինչպիսիք են` Հոլոքոսթը, Ռուանդայի ցեղասպանությունը, 1980-ականներին Անֆալի արշավը Իրաքյան Քրդստանում, ուկրաիանական սովամահությունը (1932-1933):

«Դու չես կարող փոխել պատմությունը, և, առհասարակ` պատմությունը չպետք է փոխվի: Մենք պետք է սովորենք պատմության օրինակների վրա և առաջ շարժվենք` չկրկնելով նույն սխալները»,- նշել է Ջ. Քարիջանիսը:

Թուրքական նախաձեռնության առնչությամբ իր մտահոգություններն է հայտնել նաև Տորոնտոյից քուրդ իրավաբան Հադյաթ Նազամին, ով հատուկ նամակով դիմել է Cange.org կայքին` թուրք ծնողների քայլը անվանելով ատելություն սերմանելու քարոզչություն: Նրա գնահատմամբ` նման նախաձեռնությունը «դասագրքերն ու ուսումնական ծրագրերը գրաքննության ենթարկելու պահանջ է»:

Նկատենք, որ Կանադայի թուրքական միությունների դաշինքը, որը հանդես էր գալիս այս դասընթացը դպրոցական ծրագրերից դուրս թողնելու օգտին, այս տարվա ապրիլին նաև արշավ էր անցկացրել Տորոնտոյում Հայոց ցեղասպանությանը նվիրված հուշարձանի կանգնեցման դեմ:

Ուշագրավ է, որ նախաձեռնության հեղինակները հույս ունեին, թե իրենց պահանջը կստորագրեն ամբողջ աշխարհից, սակայն հավաքվել էր ընդամենը 2.255 ստորագրություն` այն էլ այն դեպքում, երբ նշվում էր, որ Կանադայում ապրում է թուրքական արմատներով ավելի քան 50 հազար մարդ: