Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի հինգ կուսակցությունները այսօր կոալիցիոն համաձայնություն են ստորագրել: Նոր համաձայնագիրը ենթադրում է պատգամավորական անձեռնմխելիության սկզբունքի չեղյալ հայտարարում, նախագահի իմպիչմենտի մեխանիզմի մշակում, ինչպես նաև ԵՄ-ի ինտեգրացիայի և ՆԱՏՕ-ին անդամակցության հռչակում որպես գերակայություն: Կոալիցիոն համաձայնագիրը ստորագրած ուժերը համաձայնության են եկել նաև Ուկրաինայի դաշինքների մեջ չմտնելու կարգավիճակի չեղյալ հայտարարելու շուրջ: 

Մայդանից մեկ տարի անց

Այսօր լրանում է Ուկրաինայում տեղի ունեցած ժողովրդական հեղափոխության՝ Մայդանի մեկ տարին: Ամբողջ երկրի տարածքում տեղի են ունենալու ցույցեր, հիշատակման երթեր և հավաքներ: Ուղիղ մեկ տարի առաջ՝ 2013թ.-ի նոյեմբերի 21-ին հազարավոր քաղաքացիներ բողոքելով նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչի ԵՄ-ի հետ ասոցացման համաձայնագրի ստորագրումը կասեցնելու որոշումից դուրս եկան Կիևի փողոցներ:

Մայդանը իր հետ բերեց կտրուկ փոփոխություններ Ուկրաինայի քաղաքական համակարգում և աշխարհաքաղաքական կողմնորոշման մեջ: Հեղաշրջման հետևանքով իշխանությունից հեռացվեց նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչը և նրա թիմը, ովքեր այսօր ապաստան են գտել Ռուսաստանի տարածքում:

Երկրում իշխանության եկան հին էլիտաների հետ օրգանապես կապված օլիգարխները և քաղաքական գործիչները՝ Արսենի Յացենյուկը, բանտից ազատ արձակված Յուլիա Տիմոշենկոն, Արսեն Ավակովը, Յուշենկոյի օրոք Ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղարի, ԱԳ նախարարի և այլ պաշտոններ զբաղեցրած մեծահարուստ Պյոտր Պորոշենկոն էլ դարձավ երկրի նախագահ: Նա համարվում է երկրի խոշոր գործարարներից մեկը՝ հանդիսանալով «Ռոշեն» ընկերության սեփականատերը:

Մայդանից մեկ տարի անց Ուկրաինան գտնվում է նախադեֆոլտային իրավիճակում և շատ տնտեսագետների կարծիքով ուկրաինական տնտեսությունը գտնվում է ճգնաժամի մեջ: Ազգային արժույթը՝ գրիվնան տարվա սկզբից արժեզրկվել է 100%-ով, երկրի ոսկու պաշարները կրճատվել են 12.5 միլիարդ դոլարով, նախատեսվում է ՀՆԱ-ի 7%-ոց անկում: Դոնբասում տեղի ունեցած պատերազմը միայն խորացրել է ուկրաինական տնտեսության ճգնաժամը: Դոնեցկի և Լուգանսկի մարզերում արտադրվում էր տնտեսության ՀՆԱ-ի 16%-ը և արդյունահանվում ածխի 95%-ը:

Սեպտեմբերին Լուգանսկում արտադրությունը նվազել է 85%-ով, Դոնեցկում՝ 60%-ով:
Գյուղատնտեսական ոլորտը չի աճում և հետընթաց է ապրում: Արժույթի միջազգային հիմնադրամը Կիևին ֆինանսական աջակցություն է տրամադրում՝ պահանջելով իրականացնել բարեփոխումներ և կրճատել սոցիալական ծախսերը, ինչն էլ հանգեցնում է հասարակության դժգոհությանը: 

ՆԱՏՕ-ի անդամ Ուկրաինան` Ռուսաստանի «մղձավանջ»

Մայդանից մեկ տարի անց Ուկրաինան կարծես թե վերջնականապես որդեգրել է եվրոատլանտյան կառույցներին անդամակցելու քաղաքականություն և ցանկանում է ձերբազատվել դաշինքներից դուրս գտնվելու իր հատուկ կարգավիճակից:

Ուկրաինայի երրորդ նախագահ Վիկտոր Յուշենկոն(2005-2010) որդեգրել էր ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու ուղենիշ, սակայն նրան փոխարինած և ռուսամետի համբավ ունեցող Վիկտոր Յանուկովիչը(2010-2014) օրենսդրորեն ամրագրեց Ուկրաինայի դաշինքներից դուրս գտնվելու կարգավիճակը, որն այժմ ցանկանում են կրկին անգամ չեղյալ հայտարարել:

Մոսկվայի համար ՆԱՏՕ-ական Ուկրաինան նմանվելու է «մղձավանջի», քանի որ դաշինքին անդամակցելու պարագայում Ռուսաստանը կրկին անգամ շրջապատվելու է ՆԱՏՕ-ական երկրի կողմից և դաշինքի ռազմական ենթակառուցվածքները հայտնվեն Մոսկվայից մի քանի կմ հեռավորության վրա, ինչը Կրեմլը թույլ տա չի կարող:

Ուկրաինայի ՆԱՏՕ-ական ձգտումը խափանելու համար Ռուսաստանը կարողացավ կես դար հետո «հետ վերցնել» Ղրիմը ժողովրդական հանրաքվեի միջոցով, որպեսզի ՆԱՏՕ-կան զորքերը չհայտնվեն Սևաստոպոլի ռուսական ռազմածովային կայանի տեղում: Ռուսաստանը ամեն ինչ անելու է, այդ թվում ռազմա-քաղաքական և ֆինանսական աջակցություն է ցուցաբերելու Դոնբասին, որպեսզի կանխի Ուկրաինայի անդամակցությունը դաշինքին:

Մոսկվայի համար դա այն «կարմիր գիծն» է, որից այն կողմ ռուսները զիջել չեն պատրաստվում: Դրա մասին այսօր ակնարկել է նաև Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը: Նա նշել է, որ Ուկրաինայի դաշինքներից դուրս գտնվելու կարգավիճակը կարևոր է եվրոատլանտյան տարածաշրջանի անվտանգության համար և բխում է ուկրաինացիների շահերից: l

Արտյոմ Բալասանով, վերլուծաբան