Ձեր վստահելի աղբյուրը

Այսօր` Սումգայիթի զոհերի հիշատակի նախօրեին Ռուս-հայկական (Սլավոնական) համալսարանում ցուցադրվեցին «Սովորական ցեղասպանություն» ֆիլմաշարի «Բաքու, հունվար` 1990. Սովորական Ցեղասպանություն» և «Սումգայիթ, փետրվար՝ 1988» վավերագրական ֆիլմերը:

Ֆիլմը նկարահանվել է ՀՀ նախագահի աշխատակազմի «Հանրային կապերի և տեղեկատվության կենտրոնի» կողմից և նվիրված է 20-րդ դարի ցեղասպանությունների զոհերի հիշատակին:

Ինչպես լրագրողների հետ զրույցում ասաց լրագրող, «Սովորական Ցեղասպանություն» նախագծի ղեկավար Մարինա Գրիգորյանը, ֆիլմերի միջոցով փորձ է արվել պատմել ճշմարտությունը, թե ինչ է կատարվել Ադրբեջանում 1988-1992 թվականների ընթացքում: «Դա ցեղասպանությունների ակտերի մի ամբողջ շղթա է, որը սկսվեց Սումգայիթում և շարունակվեց Գանձակում, Բաքվում, Մարաղայում: Եվ, վերջապես, մենք ունենք դրա վերջին արտահայտությունը. Բուդապեշտում հայ սպայի սպանությունը 2004 թվականին»,-ասաց նա:

Լրագրողը նշում է, թե շատերը կարծում են` Սումգայիթը պատասխանն էր Լեռնային Ղարաբաղի փետրվարի 20-ի որոշմանը, սակայն մոռանում են, որ այս ամենը դեռ սկսվել էր 1987 թվականի օգոստոսին Չարդախլուի հարձակումների, բռնությունների դեպքերից: Ըստ նրա, ֆիլմում ներկայացվում է, որ այդ ամենը ադրբեջանցիների կողմից մտածված է եղել վաղուց. ամեն ինչ նախապես պլանավորված է եղել: «Ֆիլմում մենք փորձել ենք տալ այն կոնցեպտուալ հիմնական թեզերը, որոնք կապված են Սումգայիթի հետ, բացի այդ` փորձում ենք պատասխանել այն հարցերին, թե ովքեր են եղել դեպքերի մեղավորները, կազմակերպիչները և ով է պատասխանատվություն կրում մարդկության դեմ հանցագործության համար»,-ասաց Մ. Գրիգորյանը:

Իսկ միջոցառման կազմակերպիչներից Արման Սաղաթելյանը` «Հասարակայնության հետ կապերի հայաստանյան ասոցիացիա»-ի փոխնախագահը, իր խոսքում նշեց, որ վերջերս ստեղծված այս երկու ֆիլմերը «Սովորական ցեղասպանություն» նախագծի մի մասն են միայն: Այս ֆիլմերի հեղինակները, ըստ նրա, հիմնականում, շեշտադրություն են կատարել այն ուղղությամբ, որ մարդկության դեմ կատարված ոճրագործությունը` ցեղասպանությունը, անպատիժ չի կարող մնալ: «Մինչ օրս մենք չունենք տեղի ունեցածի վերաբերալ ո’չ իրավական, ո’չ քաղաքական հստակ գնահատական: Այսպիսի հանցագործությունները չեն կարող անպատիժ մնալ, քանի որ դրանք իրենց հետևից կարող են բերել, հանգեցնել նմանատիպ այլ հանցագործությունների»,-ասաց Ա. Սաղաթելյանը: Նա նաև նկատեց, որ ֆիլմերում ցուցադրվող կադրերը ապացույցն են այն բանի, որ դեպքերը մեր համերկրացիների նկատմամբ Ադրբեջանի քաղաքականության արդյունքն են:

Նշենք, որ այսօր ցուցադրվեց ֆիլմի կարճ օրինակը, իսկ շուրջ 40 րոպե տևողությամբ ֆիլմի լիարժեք տարբերակը կազմակերպիչները պատրաստվում են ներկայացնել մարտի վերջին: