Ա. Զաքարյան. ՄՃԽ զեկույցում ոչ մի խոսք չի ասվում իրավիճակի սրման պատճառների մասին
«Միջազգային ճգնաժամային խմբի հերթական զեկույցը հեռու է փաստաթուղթ կոչվելուց, որովհետև այնտեղ շատ քիչ տեսակարար կշիռ են կազմում իրական փաստերը: Իրականում այն մի լայնածավալ աշխատություն է, որում ցավոք Լեռնային Ղարաբաղի կոնֆլիկտին առընչվող փաստերն ու դեպքերի մեկնաբանությունը աղավաղվում ու վերաշարադրվում են` կարծես թե ինչ-որ հատուկ նպատակներ հետապնդելով: Զեկույցի հեղինակները ակնհայտ սխալ և անհիմն տեղեկություններ են ներառել ոչ միայն հակամարտության մասով, այլ նաև ՀՀ ներքաղաքական իրավիճակների մասին»,- մեկնաբանելով Միջազգային ճգնաժամային խմբի զեկույցը՝ Panorama.am-ի հետ զրույցում նշեց ԱԺ պատգամավոր, ՀՀԿ խմբակցության անդամ Արտակ Զաքարյանը:
Նրա խոսքերով, նախ զեկույցում ոչ մի խոսք չի ասվում իրավիճակի սրման պատճառների մասին: «Այսինքն, այն մասին, որ Ալիևը զոհ է գնացել իր պատերազմ սկսելու հայտարարություններին, հայատյացության քաղաքականությանը, խոհեմ չդատելուն և նավթադոլարային հաշվարկներին: Զեկույցում կարծես թե առավելապես կարևորվում է ոչ թե Լեռնային Ղարաբաղում և ընդհանրապես ողջ Հարավային Կովկասում բնակվող մարդկանց անվտանգությունը, այլ կարևորվում է նավթի ու նավթատարի գործոնը»,- ասաց քաղաքական գործիչը:
Խորհրդարանականը նշեց, որ զեկույցում նշվում են ԵԱՀԿ ՄԽ ջանքերն ու թվարկվում են բանակցությունների հիմքում ընկած մադրիդյան սկզբունքները, հիշատակված են ուժի և ուժի սպառնալիքի չկիրառման, ինչպես նաև ժողովուրդների իրավահավասարության ու ինքնորոշման իրավունքի և տարածքային ամբողջականության համարժեք լինելու համանախագահների պնդումները:
«Սակայն չի նշվում Ալմաթիում, այնուհետ Աստրախանում Ալիևի ակնհայտ խաղաղ ճանապարհով խնդրի լուծումից հրաժարվելը, փորձերը թյուր պատկերացում ստեղծել, իբր Հայաստանն է մեղավոր բանակցային գործընթացը խափանելու մեջ: Այս կարգի մոտեցում է գրեթե բոլոր այն դրույթներում, որտեղ հեղինակները փորձել են մեղավորներ գտնել, անելով ակնհայտ սխալ ու անհիմն եզրակացություններ: Բոլոր տեղերում, որտեղ Ադրբեջանի մեղքերն են, պատասխանատվությունը նշվում է կամ կրավորական, կամ կիսվում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև: Օրինակ, շփման գծից դիպուկահարների դուրս բերման միջնորդների առաջարկի հետ, բոլորն էլ գիտեն, որ մերժողը Ադրբեջանը, և ի հակառակ միջնորդների բազմաթիվ ջանքերին ու կոչերին ադրբեջանական կողմն է հրաժարվել այդ հարցին լուծում տալուց: Իսկ ըստ խմբի, հենց այնպես օդում ենթադրություններ անելով, առանց փաստերի պարզվում է մենք էլ ենք մեղավոր: Ոչ ավել, ոչ պակաս Հայաստանն անհիմն մեղադրում են Ադրբեջանին նախահարված տալու մեջ, երբ, ոչ միայն նման իրողություններ չկա, այլ ընդհակառակը` Ալիևն է առավոտից գիշեր փայլում իր ռազմատենչ հայտարարություններով: Ճգնաժային խումբը չգիտես ինչու մոռացել է, որ հենց ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանն է հրապարակային առաջարկ ներկայացրել ուժի չկիրառման մասին համաձայնագիր ստորագրելու համար:
Ներկայացվում է, որ վիճակը լարվել է ու անհրաժեշտ է խախտել ստատուս-քվոն ի օգուտ Ադրբեջանի, քանի որ վերջինս համբերության բաժակը լցվել է: Այստեղ կարծում եմ տեղին է հայտնի ասացվածքը` ախորժակի և քացախի մասին, առավել ևս, որ նշվում է, որ դա պետք է Իլհամ Ալիևին: Այսինքն, եթե կարճ ամփոփելու լինենք, ըստ Միջազգային ճգնաժամային խմբի միամիտ եզրահանգումների ստացվում է, որ Հայաստանը պետք է զիջի Ադրբեջանին, որպեսզի Ալիևը 3-րդ անգամ դառնա Ադրբեջանի նախագահ, որովհետև այդպես են պահանջում էներգետիկ շահերը»,- եզրակացրեց Ա. Զաքարյանը:
Նա առավել համոզիչ լինելու համար նշեց, որ, օրինակ, 2007 թ. երբ Ադրբեջանը ավելացրեց իր ռազմական բյուջեն, Ճգնաժամային խումբը իր զեկույցում ամրագրել էր սպառազինությունների մրցավազքի վտանգի մասին: Առավել ևս նշել էր, որ «Ադրբեջանը, որի ֆինանսներն ավելացել են նավթի պատճառով, շահագրգռված է հետաձգել խաղաղ միջոցներով հանգուցալուծումը»:
«Դրանից հետո Ադրբեջանը կրկնապատկեց, եռապատկեց իր ռազմական բյուջեն, իսկ ճգնաժամային խումբը որևէ արձագանք չուներ իր զեկույցներում: Այսօր, երևի երբ տեսավ, որ ռազմական ճանապարհով լուծում չստացվեց, երբ Ադրբեջանն ինչքան էլ մեծացնի իր ռազմական ծախսերը զենքի ուժով չի կարող տիրել ԼՂՀ-ին, նորից վայնասուն է դրել, ու, ոչ միայն փորձում է վախեցնել պատերազմի հավանականություններով, այլև ստատուս քվոյի պահպանման մեջ մեղադրում է Հայաստանի չզիջողականությունը, որը փաստորեն վնասում է Ադրբեջանի շահերը: Զեկույցը խնդրահարույց է նաև մեթոդոլոգիայի տեսանկյունից: Ճգնաժամային խումբը ամբողջ տեքստը կառուցում է ինչ-որ անհայտ հարցազրույցների միջոցով, և սկսում է հղումներ տալով այդ անհայտ աղբյուրներին կառուցել իր ուզած տեքստը: Օրինակ, նշվում է, որ Հայաստանի պաշտպանության նախարարության պաշտոնյան ասել է, որ Ադրբեջանն այնքան ռազմական տեխնիկա ունի, որ կարող է գրավել Հայաստանը և Վրաստանը: Այս նույն մեթոդով, ծանոթանալով ճգնաժամային խմբի 2011թ. զեկույցին, ցանկացած ոք կարող է ենթադրել, որ Միջազգային ճգնաժամային խումբը կոնկրետ ակնկալիքներ ունի Ադրբեջանից, նման փաստաթուղթ պատրաստելու համար»,- նշեց խորհրդարանականը:
Այնուհետև պատգամավորը հավելեց. «Ըստ էության կրկին հանգում ենք այն կարևորագույն հանգամանքին, որ վերջերս հաճախ նշում են ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահները. Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ ցանկացած ոչ ճիշտ և կողմնակալ քննարկում կամ հայտարարություն միայն ու միայն ավելացնում է լարվածությունն ու խոչընդոտում է հակամարտության կարգավորման գործընթացը: Իսկ Միջազգային ճգնաժամային խմբի զեկույցի հեղինակներին ցանկանում եմ ասել, որ բանակցություններում առաջընթաց չունենալը այնքան չի մեծացնում պատահական պատերազմի հավանականությունը, որքան որ նման ոգով պատրաստված զեկույցներն ու դրանցում բերված կողմնակալ, ոչ ճիշտ մեկնաբանությունները»:
Ս. Ֆրեյզեր. Բանակցություններում առաջընթաց չունենալը մեծացնում է պատահական պատերազմի հավանականությունը ցանկացած պահին
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանում փոքրահասակ բնակչության շրջանում բավականին տարածված է գժախոտով թունավորումը. Ռ. Աբովյան
