Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Գործընկերություն հանուն բաց հասարակության» նախաձեռնությունն այսօր Երևանում քննարկում էր կազմակերպել «Հայաստանի սոցիալ-տնտեսական զարգացման ռազմավարական մարտահրավերները» թեմայով, որի նպատակ էր կառուցողական երկխոսության միջոցով պատկերացում կազմել Մաքսային միությանը Հայաստանի միանալու տնտեսական նշանակության մասին։

Ինչպես նշեց «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստանի» գործադիր տնօրեն Լարիսա Մինասյանը, սեպտեմբերի 3-ին կայացած Մաքսային միության անդամ դառնալու որոշումից հետո սկսվել են մի շարք քննարկումներ, որոնք տարաբնույթ են, ինչպես որոշումն է: «Քննարկման նպատակն է տարբեր ոլորտները ներկայացնող փորձագետների միջոցով ավելի համապարփակ պատկերացում կազմել ՄՄ-ը Հայաստանի միանալու հետևանքների մասին, ինչպես նաև հասկանալու, թե ի՞նչ նշանակություն այն կունենա մեր երկրի համար»,- ասաց Լ.Մինասյանը:

Փորձագետ Վահագն Ղազարյանը անդադառնալով Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի համաձայնագրի և Մաքսային Միության հիմնական տարբերություններին, նշեց, որ իրականում ոչ ԽՀԱԱՀ-ի և ոչ էլ ՄՄ-ը միանալու փաստաթղթերը հրատարակված չեն, ուստի հայտնի չեն դրանց մանրամասնությունները:

Փորձագետի խոսքերով` Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի համաձայնագիրը ենթադրում էր, որ Հայաստանը որոշ ժամանակ հետո ԵՄ երկրների հետ կունենար ազատ առևտուր, ինչը նշանակում է, որ Հայաստանից ապրանքները զրոյական մաքսատուրքով մուտք կգործեն Եվրամիության շուկա և կունենանք ապրանքների ազատ տեղաշարժ: Միաժամանակ, ըստ նրա, ծառայությունների ոլորտում ևս կունենայինք ավելի մատչելի մուտք ԵՄ շուկա և հակառակը: «Բացի այդ, ազատ առևտրի ժամանակ Հայաստանը ազատ կլիներ որոշելու իր Մաքսային սահմանի վրա իրականացվող արտաքին տնտեսական քաղաքականությունը, ինչը նշանակում է, որ երկիրը կաշկանդված չէր լինի իր փոխհարաբերություններում երրորդ երկրի հետ, ինչպես նաև կկարողանար իրականացնել իր տնտեսական սուվերեն քաղաքականությունը` պահպանելով բոլոր այն համաձայնագրերը, փոխադարձ պայմանավորվածությունները»,- ասաց Վ. Ղազարյանը:

Նա նշեց, որ Մաքսային միությանն անդամակցությունը նշանակում է, որ մեր արտաքին տնտեսական սահմանը նմանեցնում ենք Մաքսային միության անդամ երկրների կողմից արդեն իսկ ընդունված ընդհանուր սահմանին: «Սա նշանակում է, որ երրորդ երկրների հանդեպ մենք կիրառելու ենք այն մաքսատուրքը, որը կիրառում է նաև Ռուսաստանը, սակայն եթե համեմատելու լինենք, ապա գալիս ենք այն եզրահանգման, որ մոտ 70% մաքսատուրքերը ՄՄ-ում ավելի բարձր են, քան Հայաստանում գոյություն ունեցող մաքսատուրքերը»,- նշեց փորձագետը և հավելեց. «Մաքսային միությանը միանալը նշանակում է, որ Հայաստանը ստեղծելու է պատնեշ երրորդ երկրի հետ փոխադարձ առևտրում և բարդացնելու ենք ապրանքների մուտքը Հայաստան»:

Վ.Ղազարյանը նշեց, որ Եվրամիության հետ Հայաստանի փոխադարձ առևտուրն իրականացվում է բարենպաստության ռեժիմի սկզբունքի վրա, միևնույն ժամանակ ԵՄ-ն Հայաստանին տրամադրում է արտոնությունների համապարփակ համակարգ` GSP+, ինչը նշանակում է, որ Հայաստանից արտահանվող ապրանքներն ունեն արտոնյալ ռեժիմ։ Այդ ռեժիմը, նրա փոխանցմամբ, այս տարի սպառվում է և դեռ պարզ չէ, թե ԵՄ-ն ինչ այլ արտոնություններ կարող էր տրամադրել: «Չունենալով ԽՀԱԱՀ-ի և ՄՄ-ն փաստաթղթերի վերջնական տեքստերը, սակայն կարող ենք ասել, որ ԵՄ շուկան մոտ 5 անգամ ավելի գնողունակ է, համաշխարհային տնտեսության մեջ իր մասնաբաժինը մոտ 6 անգամ ավելի մեծ է, քան Մաքսային միության անդամ երկրներինը, և այսօրվա դրությամբ Եվրամիության հետ փոխադարձ առևտուրն ավելի բարձր մակարդակի վրա է, քան Մաքսային միության անդամ երկրների հետ»,- ընդգծեց Վ․Ղազարյանը։

Նա նաև նշեց, որ վերջին 10 տարիներին Հայաստանը իր օրենսդրությունը մոտարկել է ԵՄ օրենսդրության հետ, սակայն ՄՄ-ը միանալով մենք ստիպված ենք լինելու ընդունել նրանց օրենսդրական կանոնները, մինչդեռ հայտնի չէ, թե ինչ ֆինանսական ռեսուրսներով է դա արվելու, իսկ ԵՄ-ը տարիներ շարունակ ֆինանսական և տեխնիկական աջակցություն է ցուցաբերել ՀՀ գործող կանոնակարգերը ԵՄ կանոնակարգերին համապատասխանեցնելու համար:

Վ.Ղազարյանը նշեց նաև, որ Հայաստանի՝ Մաքսային միությանը միանալու դրական կողմն այն է, որ Ռուսաստանը կհանի գազի արտահանման մաքսատուրքը, որը կազմում է 30 տոկոս, և Հայաստանը կստանա ավելի էժան գնով գազ։