Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայտնի թուրք  գիտնական և հասարակական գործիչ Ֆեթուլլահ Գյուլենը The New York Times-ում «Թուրքիայի քայքայվող ժողովրդավարությունը» վերնագրով հոդված է տպագրել: Այն ներկայացնում ենք որոշ կրճատումով:

«Խորապես հիասթափեցնող է, երբ տեսնում ես, թե ինչ է վերջին տարիներին կատարվում Թուրքիայում: Ոչ շատ հեռու անցյալում այն մուսուլմանական մեծամասնությամբ երկրների նախանձի առարկան էր` Եվրամիության կենսունակ թեկնածու, սակայն այդ պատմական հնարավորությունը, որն այժմ կարծես թե հափշտակել է Թուրքիայի իշխող կուսակցությունը, գլխիվայր է շրջում առաջընթացը և ճնշում քաղաքացիական հասարակությանը, ԶԼՄ-ներին, արդարադատությանը և ազատ ձեռնարկատիրությանը:

Թուրքիայի ներկայիս ղեկավարները, կարծես թե, հավանում են ընտրություններին ուժով հաղթելուն: Սակայն հաղթանակը նրանց թույլ չի տալիս անտեսել Սահմանադրությունը կամ ճնշել այլախոհությունը, հատկապես երբ այդ հաղթանակները կառուցված են կլանային կապիտալիզմի և մեդիա-հպատակների վրա: ԱԶԿ-ի ղեկավարները դեմոկրատական ցանկացած քննադատություն որպես պետության վրա հարձակում են ընկալում:

Ճնշումների վերջին զոհերը անկախ լրատվամիջոցների աշխատողներն են, ղեկավարները և խմբագիրները, ովքեր ձերբակալվել են, և այժմ նրանց դեմ մեղադրանքներ առաջադրելը հնարավոր է դարձել օրենսդրական և դատական համակարգի վերջին փոփոխությունների շնորհիվ:

Թուրքիայի ղեկավարությունը ոչ միայն օտարված է Արևմուտքից, այլև կորցրել է Մերձավոր Արևելքում իր վսհատությունը:

Տարածաշրջանում դրական ազդեցություն ունենալու Թուրքիայի կարողությունը կախված է ոչ միայն տնտեսությունից, այլ նաև երկրի ներսում ժողովրդավարության վիճակից: Գործող ժողովրդավարության հիմնական սկզբունքներ են օրենքի գերակայությունը, մարդու հիմնարար ազատությունները հարգելը, և ոչ մի քաղաքական կամ կրոնական առաջնորդ իրավունք չունի դրանք անտեսել:

Բռնաճնշումների դեմ խոսելը ժողովրդավար իրավունք է, քաղաքացիական պարտք, իսկ հավատացյալների համար` կրոնական պարտականություն»,-գրում է արդի իսլամի գաղափարախոսության հիմնադիրը:

Հեղինակը նշում է, որ վերջին 50 տարում մասնակցում է «Հիզմեթ» քաղաքացիական շարժմանը, որն ունի միլիոնավոր թուրք աջակիցներ, ովքեր փորձում են միջկրոնական երկխոսություն սկսել, փոխել կրթական համակարգը` այն մատչելի դարձնելով:

«Նրանք ավելի քան 1000 ժամանակակից աշխարհիկ դպրոցներ են հիմել, կրկնուսուցման կենտրոններ, քոլեջներ, հիվանդանոցներ և հումանիտար կազմակերպություններ ավելի քան 150 երկրներում: Նրանք ուսուցիչներ են, լրագրողներ, գործարարներ և սովորական քաղաքացիներ:

«Հիզմեթի» մասնակիցներից շատերը, այդ թվում ես, ժամանակին աջակցում էինք իշխող կուսակցության օրակարգը: Մեր աջակցությունը հիմնված էր այն սկզբունքների վրա, որը մենք քննադատում ենք այսօր: Կառավարության քաղաքականության մասին խոսելը մեր իրավունքն ու պարտականությունն է, որը խորը ազդեցություն ունի հասարակության վրա:

Մենք ԱԶԿ-ի ճնշումների միակ զոհը չենք: Խաղաղ բնապահպան ցուցարարները, քրդերը, ալևիները, ոչ-մուսուլման քաղաքացիները և որոշ սուննի մուսուլմանական խմբերը, որոնք կապված չեն իշխող կուսակցության հետ, նույնպես տուժել են:

Թուքրիան այժմ հասել է այն կետին, որտեղ ժողովրդավարությունը և մարդու իրավունքներն անուշադրության են մատնվել: Հույս ունեմ և աղոթում եմ, որ իշխանության ղեկին գտնվողները կվերանայեն իրենց դիրքորոշումը: Հուսով եմ` նրանք կիրացնեն օրինական ու ժողովրդավարական իրավունքները իրենց երկիրի ապագան բարելավելու համար»,-եզրափակել է Գյուլենը: