Աշխարհում ամեն օր մահանում է 7000 նորածին. ՅՈՒՆԻՍԵՖ
2016 թվականին ամեն օր 15000 երեխա է մահացել մինչև 5 տարին լրանալը. այդ մահերի 46 տոկոսը կամ 7000 նորածին մահացել է կյանքի առաջին 28 օրերի ընթացքում:
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի հայաստանյան գրասենյակից հայտնում են, որ ՄԱԿ-ի Մանկական մահացության մակարդակն ու միտումները 2017 զեկույցում ասվում է, որ թեև 2016թ.-ին մինչև հինգ տարեկան երեխաների շրջանում արձանագրվել է մահացության նոր ցածր ցուցանիշ՝ 5.6 միլիոն երեխա 2000թ.-ի գրեթե 9.9 միլիոնի դիմաց, նույն ժամանակահատվածում մինչև 5 տարեկան մանկական մահերի նորածնային շրջանի մահացության համամասնությունը աճել է 41 տոկոսից՝ հասնելով 46 տոկոսի:
Ըստ Մանկական մահացության գնահատման միջգերատեսչական խումբը կազմող կազմակերպությունների (ՅՈՒՆԻՍԵֆ, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն, Համաշխարհային բանկ, ՄԱԿ-ի տնտեսական և սոցիալական հարցերի բնակչության բաժին) զեկույցի, ներկայիս միտումներով 2017-ից 2030թթ.-ի միջև ընկած ժամանակահատվածում 60 միլիոն երեխա, որոնց կեսը՝ նորածիններ, կմահանա մինչև 5 տարին լրանալը:
Նորածինների մահվան դեպքերի մեծամասնությունը տեղի է ունենում երկու տարածաշրջաններում՝ Հարավային Ասիայում (39 տոկոս) և Աֆրիկայի ենթասահարյան հատվածում (38 տոկոս): 5 երկրների՝ Հնդկաստան (24 տոկոս), Պակիստան (10 տոկոս), Նիգերիա (9 տոկոս), Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն (4 տոկոս) և Եթովպիա (3 տոկոս) բաժին է ընկնում արձանագրված բոլոր մահվան դեպքերի կեսը:
«Որպեսզի համընդհանուր առողջապահության ծածկույթ ապահովենք և որպեսզի ավելի շատ երեխաներ ապրեն և բարգավաճեն, մենք պետք է աշխատենք ամենաանբարենպաստ տարածքներում ապրող ընտանիքների համար։ Հիվանդությունները կանխելու համար, ընտնանիքներն հարակավոր է ֆինանսական հզորություն, և պետք է, որ նրանց ձայնը լսելի լինի և որակյալ ծառայությունները մատչելի լինեն: Ծառայությունների բարելավումն ու ժամանակին իրականացվող խնամքը ծննդաբերության ընթացքում և հետո պետք է առաջնահերթ լինեն»,- աղբյուրի փոխանցմամբ՝ նշել է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության ընտանիքների, կանանց և երեխաների առողջության բաժնի գլխավոր տնօրենի տեղակալ Ֆլավիա Բուստրեոն (Dr Blavia Bustreo): :
Զեկույցում նշվում է, որ շատ կյանքեր կարելի է փրկել, եթե աշխարհում նվազի անհավասարությունը: Եթե բոլոր երկրները հասնեն բարձր եկամուտ ունեցող երկրներում արձանագրվող մահերի միջին ցուցանիշին, մինչև 5 տարեկան երեխաների մահերի 87 տոկոսը կարելի էր կանխել և գրեթե 5 միլիոն կյանքեր կարող էին փրկվել 2016թ.-ին:
«Ճիշտ չէ, որ 2017 թ.-ին հղիությունն ու ծննդաբերությունը դեռ կանանց կյանքին սպառնացող պատճառներ են, և որ ամեն օր 7000 նորածին է մահանում»,- նշեց Համաշխարհային բանկի խմբի առողջության, սնուցման և բնակչության բաժնի գլխավոր տնօրեն Թիմ Էվանսը: «Առողջության համընդհանուր ծածկույթի հաջողության լավագույն չափանիշն այն է, որ յուրաքանչյուր մայր պետք է ոչ միայն հնարավորություն ունենա հեշտությամբ օգտվել առողջապահական ծառայություններից, այլև որ այդ ծառայությունները լինեն որակյալ և մատչելի՝ ապահովելով առողջ և որակյալ կյանք երեխաների և ընտանիքների համար: Մենք հանձն ենք առնում ընդլայնել մեր ֆինանսավորումը՝ աջակցելով երկրների պահանջներին այս ոլորտում, այդ թվում առաջարկելով նաև նորարարական մեխանիզմներ, ինչպիսին է Գլոբալ ֆինանսավորման կառույցը»:
Թոքաբորբը և փորլուծությունը գլխավորում են վարակիչ հիվանդությունների ցանկը, որոնք համաշխարհային մասշտաբով խլում են մինչև հինգ տարեկան միլիոնավոր երեխաների կյանքը՝ կազմելով մահացությունների համապատասխանաբար 16 և 8 տոկոսը: 2016 թ.-ին վաղաժամ ծննդի և ծննդաբերության ընթացքում առաջացող բարդությունները նորածինների մահացության 30 տոկոսի պատճառ են դարձել: Բացի մինչև հինգ տարեկան երեխաների շրջանում արձանագրված մահվան 5.6 միլիոն դեպքերից, ամեն տարի 2.6 միլիոն մեռելածնության դեպք է գրանցվում, որոնց մեծ մասը կարելի էր կանխարգելել:
Զեկույցի մեջ նաև ասվում է՝
° Աֆրիկայի ենթասահարյան հատվածում կատարված մոտավոր ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ յուրաքանչյուր 36 երեխայից մեկը մահանում է կյանքի առաջին ամսում, մինչդեռ աշխարհի բարձր եկամուտ ուեցող երկրներում այս հարաբերակցությունը կազմում է 1-ը յուրաքաչյուր 333-ի դիմաց:
° Եթե առաջընթացի տեմպը չբարելավվի, ավելի քան 60 երկիր չի հասնի մինչև 2030 թ.-ը նորածինների կանխարգելելի մահացությանը վերջ դնելու ՄԱԿ-ի Կայուն զարգացման նպատակին, և կեսը չի հասնի մինչև 2050 թ.-ը յուրաքանչյուր 1,000 ծնունդից 12 նորածնային մահացության դեպք գրանցելու նպատակին: Այս երկրները կազմում են 2016 թ.-ին նորածնային մահացության դեպքերի մոտ 80 տոկոսը:
Ինչ վերաբերում է Հայաստանում իրավիճակին, զեկույցում ասված է, որ վերջին 23 տարիների ընթացքում Հայաստանը ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի աջակցությամբ կիսով չափ կրճատել է մանկական մահացությունը: 2015թ.-ի տվյալներով մանկական մահացության ցուցանիշը կազմել է 8.8՝ յուրաքանչյուր 1000 կենդանածնի հաշվով: Հայաստանում նորածինների 75 տոկոսը մահանում է կյանքի առաջին 28 օրերի ընթացքում:
Հարակից հրապարակումներ`
- Դպրոց չհաճախող երեխաների թվի գրեթե զրոյական ցուցանիշ. ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ում
- «Ցածր քաշով նորածինների խնամքը մեծ գումարներ է պահանջում». համաժողով
- Կբարելավվի Հայաստանում նորածնային բուժօգնությունը
Լրահոս
Տեսանյութեր
Սա քաղաքական գործընթաց է, անթույլատրելի քաղաքական որոշումներ. Թաթոյանը՝ սահմանազատման մասին