Ֆրանսիայի նախագահը՝ ԵՄ ղեկավար կազմի ընտրությունների ամենամեծ հաղթող
Եվրոպական Միության գործառնության վերաբերյալ կան մի շարք հիմնադիր համաձայնագրեր, հարյուրավոր որոշումներ ու բանաձևեր, հազարավոր ընթացակարգային կարգավորումներ։ Այդուհանդերձ, ԵՄ ղեկավարության ընտրության գործընթացը մշտապես եղել է ցավոտ ու դժվարահաս, իսկ ընդունված որոշումները՝ հիմնական անդամ պետությունների միջև քաղաքական առևտրի արդյունք։
Այս անգամ ևս երեք օր տևած քննարկումներից հետո ԵՄ անդամ պետությունների ղեկավարները ներկայացրեցին ԵՄ բարձր ղեկավար պաշտոնների վերաբերյալ փաթեթային փոխզիջումը, որն ինչ-որ առումով անսպասելի էր, սակայն հարմարավետ տեղավորվում է անդամ պետությունների և համաեվրոպական կուսակցությունների կողմից վարվող «քաղաքական բազարի» ձևավորված ավանդույթի մեջ։ Եվրոպական խորհրդի նախագահի պաշտոնում առաջադրվել է Բելգիայի լիբերալ վարչապետ Շառլ Միշելը, Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնում՝ Գերմանիայի պաշտպանության նախարար Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը՝ քրիստոնեա-ժողովրդավարական կուսակցությունից, ԵՄ արտաքին գործերի և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցչի պաշտոնում՝ Իսպանիայի սոցիալիստ ԱԳ նախարար Ժոզեպ Բոռելը, իսկ Եվրոպական կենտրոնական բանկի նախագահի պաշտոնում՝ ֆրանսիացի Քրիստին Լագարդը։
Բոլորը համակարծիք են, որ գործարքի հիմնական հաղթողը Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնն է՝ Միշելը նրա մոտ լիբերալ համախոհն է, ֆոն դեր Լեյենը նրա թեկնածուն է, Լագարդը ֆրանսիացի է։ Բոլոր չորսը, ներառյալ Բոռելը, սահուն տիրապետում են ֆրանսերենին, ինչը չափազանց կարևոր հանգամանք է Ֆրանսիայի համար։ Գերմանիայի կանցլեր Մերկելին ևս ձեռնտու է այս ընտրությունը՝ ԵԺԿ ներկայացնող կուսակցության անդամն ու իր հայրենակիցը դառնում է ԵՀ նախագահ։ Բայց Մերկելը խնդիրներ ունի կոալիցիոն գործընկեր՝ սոցիալիստական կուսակցության հետ, որոնք էլ գործարքից ամենադժգոհ կողմերից մեկն են, քանի որ սոցիալիտների առաջատար թեկնածու, հոլանդացի Ֆրանս Թիմերմանսը չկարողացավ դառնալ ԵՀ նախագահ։ Պատճառը գուցե այսպես կոչված «հոլանդական անեծքն» է, որ հոլանդացի պաշտոնյաններին չի հաջողվում զբաղեցնել ԵՄ բարձր պաշտոններ, ի տարբերություն հարևան Բելգիայի, որի ներկայացուցիչն արդեն երկրորդ անգամ է դառնում Եվրոպական խորհրդի նախագահ։
Ամենամեծ դժգոհներից է նաև Եվրոպական խորհրդարանը, որի նախագահ ընտրվեց իտալացի Դավիդ Սասոլին։ Թեպետ ԵՀ հանձնաժողովի նախագահին ընտրում է խորհրդարանը, այն, ըստ էության, կրկին անգամ ու նաև Ֆրանսիայի ջանքերով, դուրս մնաց ԵՀ նախագահի թեկնածուի ներկայացման գործընթացից։ Խափանվեց «Spitzenkandidat» համակարգը, ըստ որի ԵՀ նախագահի պաշտոնում պետք է ներկայացվեր Եվրոպական խորհրդարանում ամենաշատ ձայներ հավաքած կուսակցության թեկնածուն, որի անունը տրվում է ընտրություններից առաջ։ ԵԺԿ թեկնածուն Մանֆրեդ Վեբերն էր, իսկ սոցիալիստներին՝ Թիմերամանսը։ Այս համակարգը ներդրվել էր հարթելու համար ԵՄ «ժողովրդավարական դեֆիցիտը», ինչը նշանակում է, որ բրյուսելյան բյուրոկրատիան կառավարում է առանց ուղիղ կերպով ընտրված լինելու, ինչի հետևանքով կտրված ու օտարված է ժողովրդից։
Գործարքից շահողների թվում պետք է դասել նաև կանանց, քանի որ առաջին անգամ ԵՀ և ԵԿԲ նախագահները կին են լինելու։ Իսկ ահա ԵՄ նոր անդամ երկրները, մասնավորապես Վիշեգրադի երկրները, թեև աջակցել են այս փաթեթին, սակայն մնացել են առանց ներկայացվածության։
Ինչևէ, խոսելով կրկին ամենամեծ հաղթողի՝ Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնի մասին, պետք է նշել, որ նա հանդես է գալիս բավականին ընդգծված եվրոպամետ հայացքներով, որոնք, ի թիվս այլի, արտացոլված են «Եվրոպայի վերածննդի» վերաբերյալ այս տարվա մարտի 4-ի՝ նրա ուղերձում։ Այստեղ նա առաջարկում է տարվա վերջին գումարել Եվրոպային նվիրված համաժողով՝ քննարկելու համար ԵՄ բարելավման առաջարկները և նաև հիմնարար պայմանագրերի փոփոխելու հնարավորությունը։ Այդուհանդերձ, Մակրոնը, որին երբեմն մեղադրում են բոնապարտիզմի մեջ, մնում է նաև պետությունների ինքնիշխանության ջատագովը, որին, ըստ նրա պետք է լրացնի նաև «եվրոպական ինքնիշխանությունը»։
ԵՄ ղեկավար մարմինների ընտրության հարցում Ֆրանսիայի նախագահի ունեցած դերակատարությունը ցույց տվեց, որ ԵՄ մեծ պետությունները ինչքան էլ, որ աջակցեն եվրոպական ինտեգրացիայի գաղափարին, շարունակում են իրենց ձեռքում պահել մայրցամաքի քաղաքական կյանքը և մնալ հիմնական որոշում կայացնողները։
Լրահոս
Տեսանյութեր
«Ձեր սիրելի Ալիևը «Նոլդու Փաշինյան» երգը միացրած Արցախով պտտվում է». Բագրատ Սրբազանը՝ իշխանությանը
