Տեղեկատվական դիլեմա՝ երբ էշ նստեը մի ամոթ է, իջնելը՝ երկու
Երբ այսօր ԱԱԾ-ն հաղորդագրություն տարածեց՝ կոչ անելով, մասնավորապես, ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչներին չօգտվել ադրբեջանական տեղեկատվական ռեսուրսներից, տեղի չտալ սադրանքներին և խուճապային տրամադրության ձևավորմանը, ձեռնպահ մնալ տեղեկատվական ցանկացած հարթակում, այդ թվում՝ սոցիալական ցանցերում, մտացածին օգտատերերի կողմից հրապարակվող չճշտված ու չհաստատված տեղեկությունների տարածումից... թեպետ ունենք փորձ, ցավոք, աշխատելու պատերազմական դրության մեջ, այնուամենայնիվ հաղորրդագրությունը դրեցինք։
Այնուհետև եկավ հաղոդրագրություն, կրկին ԱԱԾ-ից, թե՝ «Հարգելի գործընկերներ, խնդրում ենք մեր տարածած նախորդ հաղորդագրությունը և տեսանյութը չհրապարակել, քանի որ վերջիններս խմբագրման կարիք ունեն։ Հարգանքով՝ ՀՀ ԱԱԾ մամուլի կենտրոն», դե՝ հանեցինք հաղոդրագրությունը, թեպետ՝ արդեն հրապարակված, լույս ու ընթերցող տեսած նյութերը հանելը ոչ սկզբունքայնության, թեթևամտության, ոչ պրոֆեսիոնալիզմի նշան է։ Ի վերջո՝ «մովետոն» է։
Հանեցինք, որովհետև հանելը մեր սկզբունքի, կամ մեր պրոֆեսիոնալիզմի հետ կապ չուներ՝ մենք ուղղակի լայն հարթակ էինք տրամադրել ԱԱԾ-ին՝ պատերազմական ժամանակ իր ասելիքը տարածելու հնարավորությամբ։
Սակայն չեմ կարող չնշել, որ հենց այսպիսի ժամանակ է առավել երևում տեղեկատվության հետ աշխատելու հմտություննները։ Նույնիսկ՝ մարդկային որակները։
Մի քանի օրինակներ պիտի բերեմ։
Սոցցանցերում, պարզ է, միշտ տարածվում են թշնամու (հակառակորդը ճիշտ բառ չէ), կորուստները՝ դա լավ է։ Բայց երբ նման նյութերի տակ ՀՀ քաղաքացիները դնում են ծիծաղող մռութիկներ՝ տարօրինակ զգացողություն է ծնվում։ Բանը ադրբեջանցիների մեջ է, քավ լիցի։ Պիտի ուրախանալ, երբ հաղթում ենք թշնամուն։ Բայց այդ օրը մենք զոհեր ունեինք ու ծիծաղող մռութիկները՝ ... չգիտեմ, պիտի զուսպ լինել։
Կամ՝ լրատվամիջոցներից շտապում են զոհերի մասին գրել, հետո էլ թե՝ մենք գիտեինք, որ զոհ ունենք, ՊՆ-ն հաստատեց։ Այ մարդիկ, թողեք նախ ծնողներին հայտնեն, զոհեր ունենալու մասին գրելիս՝ առաջ ընկնելը որս է։
Կամ՝ թե բա ռազմավարական օբյեկտի կորուստ ունենք։
Ես հասկանում եմ մոլուցքը ցույց տալու, որ լրատվամիջոցը ունի «հավաստի աղբյուրներ»՝ դա հպարտանալու բան է։ Լուրն էլ արագ տալը հպարտանալու բան է։ Բայց ա՞յս դեպքում։ Լրիվ հակառակ էֆեկտն է՝ լրատվամիջոցը հպարտանում է, բայց մարդիկ չեն ընդունում նման վարքը ու չեն հասկանում։ Էլ ո՞ւմ համար է գրում լրատվամիջոցը։
Կամ՝ գրում են մեր ջահել-ջիվան զոհված զինծառայողի մասին, ու թե՝ հետաքրքիր պատմություն կա՝ իր մեծ եղբայրն էլ մահացել է.... Ինչն է հետաքրքիր։ Ընթերցող հետաքրքրելու ժամանակ ու թեմա՞ է։
Կամ՝ Ամուլսարի մասով։ «Լիդիանի» պահնորդական խումը որոշել էր օգտվել պատերազմական խառւ «առիթից», չստացվեց։ Մնացին գնահատականները...
Կամ՝ հետևում ենք, թե ինչ է ասելու ՊՆ խոսնակը։ Մտածում եմ՝ ճիշտ կանի ժպտացող նկարը հանի, ուրիշ նկարով տարածի հաղորդագրությունները։ Տեսնենք՝ առաջին լուրերը ՊՆ-ից խոսնակը չի տարածում, լրիվ ուրիշ մարդիկ։ Կամ՝ նախկին խոսնակը։
Մի հատ բարի եղեք, ասացեք, որ այս պայմանններում որոշել եք դիմել նախկին խոսնակի օգնությանը ու նրա հայտարարությունները ՊՆ կողմից լիազորված են, նոր խոսեցրեք։
Ասենք ու մենք էլ ուզում ենք պատշաճ լուրեր տալ, ոնց տանք, եթե չի հասկացվում, թե ինչու չի խոսնակը խոսում։
Ու, ի դեպ՝ շատ վատ է, որ խոսնակը չի խոսում։ Փխրուն կնոջ ասածը՝ իր սպայի համազգեստով՝ շատ ավելի ազդեցիկ կլիներ։
Դրել եք խոսնակ, վստահեք։
Մի խոսքով՝ կրկին տարօրինակ տեղեկատվական դիլեմաներ։ եթե մեղմ գնահատենք։
Անահիտ Ոսկանյան
Լրահոս
Տեսանյութեր
«Հավերժի ճամփորդներ». Զոհված տղաների պատմություններն ու երազանքները՝ առցանց ցուցադրությամբ