Ահլամ ալ Սալամի․ ԱՄԷ-ն պարտավորվել է երկիրը դարձնել հանդուրժողականության, համակեցության ու խաղաղության խորհրդանիշ
Հայաստանի Հանրապետությունում Արաբական Միացյալ Էմիրությունների դեսպանությունն այսօր կազմակերպել էր վեբինար՝ «Ռամադանը՝ որպես սիրո և հանդուրժողականության ամիս» խորագրով։ Վեբինարին բանախոսներն էին ՀՀ-ում ԱՄԷ դեսպանության գործերի ժամանակավոր հավատարմատար Ահլամ ալ Սալամին և Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Արտաքին հարաբերությունների և արարողակարգի բաժնի տնօրեն Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը։
Ահլամ ալ Սալամին իր բացման խոսքում ասաց, որ հանդուրժողականության թեմայով այս քննարկումն ընտրվել է անցկացնել հենց Ռամադան ամսին, քանի որ այս ամիսն իր մեջ ներառում է հանդուրժողականությունն ու մարդկային առաքինությունները, խթանում է բարեգործական գործունեությունը։
«Այս ամսվա ընթացքում մարդիկ միմյանց աջակցում են։ Տեխնոլոգիական այն զարգացումը, որ ներկայումս մենք ունենք լրացուցիչ պատասխանատվություն են տալիս մեզ, որպեսզի մեր հասարակությանն ավելի ուշադրություն դարձնենք։ Մենք պարտավորվել ենք մեր երկիրը դարձնել հանդուրժողականության, համակեցության ու խաղաղության խորհրդանիշ, համախմբել այս արժեքներն ու խթանել չափավորությունն ու բազմամշակութայնությունը՝ ընդունելով օտաներին և մերժելով խտրականությունը, ատելությունը և անհանդուրժողականությունն ամբողջ աշխարհում»,- ասաց Ահլամ ալ Սալամին։
Ահլամ ալ Սալամին ներկայացրեց ԱՄԷ-ի կողմից իրականացվող բարեգործական ծրագրերը, հատկապես Covid-19-ի պայմաններում տասնյակ երկրներին ԱՄԷ կողմից ցուցաբերված աջակցությունը, մի շարք երկրներում դաշտային հիվանդանոցների կառուցումը, աշխարհում սովի դեմ պայքարի ծրագրի շրջանակներում մարդկանց սննդով ապահովելու ծրագիրը։
Ահլամ ալ Սալամի խոսքերով, ԱՄԷ-ում հիմնական կրոնը իսլամն է, սակայն երկրում ազատորեն իրացվում են նաև այլ կրոնները, գործում են տարբեր կրոնների երկրպագության կենտրոններ։
Ահլամ ալ Սալամին նշեց, որ հանդուրժողականության քաղաքականության շրջանակներում երկրում այժմ միմյանց կողքի կառուցվում է մզկիթ, եկեղեցի ու տաճար, որոնց բարձրությունը լինելու է նույնը՝ խորհրդանշելով նաև կրոնների հավասարությունը։
Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանի խոսքերով, 21-րդ դարում հաճախ ենք խոսում հանդուրժողականության, խտրականության մասին, և հավանաբար պատճառն է, որ այն ոչ թե քչացել է մեր կյանքում, այլ ավելի ու ավելի շատանում է։
«Ռամադանի այս ամսվա առիթով ուզում եմ ասել, որ գրեթե բոլոր կրոններն էլ իրենց օրացույցում ունեն շրջաններ, երբ մարդիկ պահք են պահում և պահքը նպաստում է հոգևոր զարգացմանն ու զորացմանը։ Սակայն եթե հավատացյալն այս շրջանում միայն իր մարմինն է զրկանքների ենթարկում, ա դեռ չի նշանակում, որ իրական պահքի մեջ է։ Այս ժամանակաշրջանն է, երբ պետք է կարողանանք մեր կյանքին սնունդի փոխարեն ավելացնենք բարի գործերը»,-ասաց Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը։
Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանի խոսքերով քրիստոնյաներն ու իսլամն ապրում են կողք-կողքի դարեր շարունակ, սակայն միշտ չէ, որ եղբայրական հարաբերություններ են եղել, հատկապես միջնադարում, երբ երկու կրոնների միջև կար հակասությունների սրում, որը պետք է դաս լինի այսօրվա հարաբերությունների համար։
«Կրոնական զգացմունքները շատ քաղաքական ուժերի կողմից օգտագործվում են որպես միմյանց նկատմամբ ատելություն սերմանելու զենք։ Կրոնը ոչ մի տեղ չունի այնտեղ։ Այն միայն չարագործների ձեռքում գործիք է դառնում, որի լավագույն ապացույցը մեր պատմության 20-րդ դարի սկիզբն է, երբ օսմանյան Թուրքիայում տեղի էր ունենում հայերի ցեղասպանությունը, քանի որ նրանք քրիստոնեա էին։ Բայց դա ճշմարիտ հավատացյալների ձայնը չէր։ Երբ հայ ժողովուրդը մահից փրկվելու համար բռնում էր գաղթի ճանապարհը դեպի ուրիշ երկրներ, նրանց առաջինը կյանք ապահովող երկրները իսլամական երկրներն էին, որոնք առաջնորդվում էին ճշմարիտ հավատքով և մարդկայոին բարձր գիտակցությամբ։ Մի կողմից այսպես կոչված իսլամ երկրում կոտորում էին, մյուս իսլամական երկները նրանց ապաստան էին տալիս Լիբանանում, Իրաքում, Սիրիայում, Ծոցի այլ երկրներում»,- ասաց Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը։
Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը, խոսելով հանդուրժողականության մասին, ասաց, որ պետք է հստակ հասկականք, թե ինչն է իրական հանդուրժողականությունը։
«Կա մի ճշմարտություն՝ անհանդուրժելին անկարելի է հանդուրժել, անտանելին՝ անհնար է տանել։ Եթե մենք հանդուրժողական լինենք ստի, կեղծիքի, չարի նկատմամբ, մենք կդառնանք նրանց մեղասակիցը։ Հանդուրժողականությունը չի կարելի օրենքի ուժով ստիպել մարդկությանը։ Այն պետք է լինի մարդու կենսաձև ու նրա դաստիարակության արդյունք»,-ասաց Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը, հավելելով, որ երբ Էրդողանը 21-րդ դարում Կոստանդնուպոլսի Սուրբ Սոֆիայի քրիստոնեական տաճարը վերածում էր մզկիթի, նա օրենքով չէր առաջնորդվում, այլ առաջնորդվում էր իր չարագործությամբ։
«Եթե սրանից 15 տարի առաջ Ադրբեջանը ստորագրած լիներ հանդուրժողականության մասին միջազգային մի կոնվենցիա, միևնույն է երեք օրվա ընթացքում վեց հազար հայկական խաչքարեր վերացնելու էր։ Այն, ինչ այսօր Արցախում կատարվում է, նորից օրենքի ուժով չէ, այլ ճշմարիտ հավատքի և մարդկայնության ուժով կարելի է կանգնեցնել։ Հանդուրժողական կարելի է լինել այն ժամանակ, երբ այն իրապես հանդուրժելի է, այսինքն մարդկությանը դեռ որևէ հանցանք իր մեջ չի պարունակում»,- ասաց Նաթան Արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը։
Արքեպիսկոպոսի խոսքերով, կրոնական հանդուրժողականությունը գալիս է ճշմարիտ խորը հավատքից։ Երբեք որևէ մեկ կրոնի իրական հավատացյալը չի կարող հանդուրժող չլինել մեկ այլ կրոնի իրական հավատացյալի նկատմամբ։ Նույնիսկ անհավատի նկատմամբ անհանդուրժող չլինել չի կարելի, այլ քո կրոնական հավատքի սիրով, եթե կարող ես, նրան հավատքի բեր։ Նույն արարիչը, որ արարել է բոլոր մարդկանց, չի կարող հանդուրժել, որ նրանք, մեկը մյուսի կյանքին վտանգ սպառնան։
Լրահոս
Տեսանյութեր
«Հավերժի ճամփորդներ». Զոհված տղաների պատմություններն ու երազանքները՝ առցանց ցուցադրությամբ
