Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ ինքնիշխան և սուվերեն սահմանը խախտվել է, ինչը հենց ագրեսիայի սահմանումն է։ Այս մասին Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց իրավաբան Նազելի Վարդանյանը՝ նշելով, որ անհրաժեշտ է օր առաջ թշնամի երկրի ղեկավարին կանգնեցնել միջազգային դատարանի առջև՝ որպես ագրեսոր։

«Այս ամենը տեղի է ունեցել ագրեսոր երկրի կողմից և դա  միջազգային նորմերի խախտում է։ Եթե հանցագործությունը չկանխվի,ապա դա կծնի նոր հանցագործություններ։ Այս ամենը պետք է կանխել՝ նոր ագրեսիաներ չկրկվելու համար»,- ասաց Վարդանյանը։

Իսկ թե ինչ հնարավորություններ կամ ճանապարհներ կան, իրավաբանի ասաց՝  ՀՀ ԱԺ-ն պետք է անհապաղ վավերացնի Հռոմի Ստատուսը, որը հնարավորություն կտա դիմելու Հաագայի քրեկան դատարան։

«Քրեական դատարանի առաջին հայտը պետք է լինի Ալիևին որպես ագրեսոր ճանաչելու և դատապարտելու  հայցը։ Հակառակ դեպքում այս ամենը շարունական է լինելու, քանի որ իրենք ունեն մշկական ուժեղ գորընկեր՝ ի դեմս Թուրքիայի։ Իսկ մենք հույսներն մեր վրա պետք է դնենք»,- ասաց Վարդանյանը։

Նրա կարծիքով թշնամու ագրեսիան հնարավոր է  կանգնեցնել միջազգային իրավունքի ուժով։ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ նույնպես ագրեսիան դիտվում է  մարդկության դեմ հանցագործություն։
«Մենք այս հիմքով ևս կարող ենք դիմել ՄԱԿ-ի կառույցներին և ՄԱԿ-ը հատուկ դատարան կարող է  ստեղծել, նման օրինակներ կան՝ Ռուանդայի դեպքում կամ Հարավային Թիմորի դեպքում»-հավելեց նա։

Իրավունքի ոլորտի մասնագետը տեսնում է այս երկու ճանապարհները, որոնք կարող ենք օգտագործել այս պահին։ Մեկը  ՄԱԿ-ի մեխանիզմերը՝ հատուկ դատարան  ստեղծելով,իսկ երկրորդն անհապաղ վավերացնել Հռոմի ստատուսը։

«Հռոմի Ստատուսը վավերացնելու գործընթացը պետք է  սկսել անհապաղ՝  Հաագայի դատարան դիմելու հնարավորություն ունենալու համար։ Դա մի քանի րոպեի գործ է, որը կարող է անել ՀՀ ԱԺ-ը։ Տեղի ունեցողը  ողջ աշխարհի համար վատ օրինակ է, նշանակում է որ երկիրը հարևանի հետ ունի տարածքային խնդիր, իսկ դա ունեն գրեթե բոլոր երկրները, հարցերը պետք է  լուծի զենքով և պատերազմով։ Սա վատ նախադեպ է ողջ աշխարհի համար և դրա գնահատականը պետք է տրվի»։

Նազելի Վարդանյանը նաև ավելացրեց, որ այս ամենը պետք է իրականացվի պետական մակարդակով։ Փաստաբանները կարող են աջակցել, բայց, ի վերջո, պետության մակարդակով իրականացվող խնդիր է։

Նշենք, որ Հաագայի դատարանն առաջին միջազգային  մարմինն է, որը քննում է ցեղասպանության, ռազմական հանցագործությունների, մարդկության դեմ ուղղված հանցագործությունների, ինչպես նաև ռազմական ագրեսիայի հանցագործություններ:

Դատարանը ստեղծվել է 1998 թվականին ընդունված Հռոմի Ստատուսի հիման վրա՝ 2002 թ.-ին: Հայաստանը Հռոմի Ստատուտը ստորագրել է 1999 թ-ին, բայց դատարանի կանոնադրության մասին համաձայնագիրը մինչ օրս չի վավերացրել կամ ասել է թե՝ դատարանի իրավազորությունը չի ճանաչել:

Իսկ ԱԺ-ում  չեն շտապում քննարկել այս հարցը, փոխարենը մտածում են  Էկոնոմիկայի նախարարության զուգարանների վերանորոգման համար։