Ձեր վստահելի աղբյուրը

Որտե՞ղ է ավարտվում լրագրությունը և սկսվում քարոզչությունը: Ինչո՞վ է մեդիան տարբերվում սոցիալական ցանցից կամ ցանկապատից: Ի՞նչ է ցածր մակարդակի քարոզչությունը: Ուկրաինական UNIAN խոշոր լրատվական գործակալության գլխավոր տնօրեն Միխայիլ Գաննիցկին որոշել է իրեն փորձել որպես Կովկասի պատմության փորձագետ՝ հրապարակելով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների խնդիրների վերաբերյալտեքստ: Այդ մասին ասվում է EADaily լրատվական գործակալության Սեմյոն Գորոդեցկու նյութում։

Հոդվածում վերջինս գրում է.

«Գաննիցկու տեքստի հիմնական գաղափարը, որը հրապարակվել է «Դժբախտության եղբայրներ. Ադրբեջանի ուղին, որով գնում է Ուկրաինան» վերնագրով, այն է, որ Կիևը պետք է ուսումնասիրի Բաքվի փորձը՝ տարածքների, այս դեպքում՝ Լեռնային Ղարաբաղի մի մասի վրա վերահսկողությանը վերադարձնելու հարցում։

Սկսենք նրանից, որ UNIAN-ի գլխավոր տնօրենը որոշել է չանհանգստանալ աղբյուրներին  հղումներ անելով և հեղինակավոր փորձագետների կարծիքներով: Գաննիցկին պարզապես առաջարկում է հավատալ այն ամենին, ինչ գրում է, այդ թվում՝ մի դյութիչ ինսայդին այն մասին, որ Հայաստանի ողջ պատմությունը քաղբյուրոյի և ԿԳԲ-ի հորինած կեղծիքներ են։

Հետևաբար, Գաննիցկու ստեղծագործությունը, անշուշտ, կմտնի լրագրության պատմության մեջ որպես տեքստ, որը միաժամանակ խախտում է 3 չափանիշ.

- մեջբերել աղբյուրներ՝ հեղինակի եզրակացությունները հաստատելու համար.

- մեջբերել փորձագետների կարծիքները, քանի որ ինքը՝ Գաննիցկինը ոչ մեկին հայտնի չէ, որպես Անդրկովկասի մասնագետ.

- տալ հակառակ կողմի տեսակետը, մեր դեպքում՝ Հայաստանի։

Լրագրությունը տարբերվում է շուկայի խոսակցություններից նրանով, որ իր թեզերը հիմնավորում է կոնկրետ փաստերով ու փորձագիտական կարծիքներով, ինչպես նաև նշում է նյութում ներգրավված տարբեր անձանց դիրքորոշումը։ Իսկ եթե այս չափանիշները չկան, ապա դա ոչնչով չի տարբերվում ծույլի ստեղծագործությունից, որը ցանկապատի վրա 3 տառից բաղկացած բառ է գրում։

Քանի որ Գաննիցկին գրում է, որ Հայաստանի և հայերի ողջ պատմությունը սովետական քաղբյուրոյի հորինած կեղծիքներ են, մենք կհիմնվենք Հին Հռոմի և Հին Հունաստանի (Քաղբյուրոն այնտեղ չի հասել), Արևմտյան Եվրոպայի և Ասիայի պատմաբանների աշխատությունների վրա՝ որպես հնագիտական փաստագրումներ։

Ինչ վերաբերում է ժամանակակից Հայաստանի տարածքում հայերի բնակությանը, ապա պատմական աղբյուրները փաստում են։

Պատմական Հայաստանի տարածքի հետ կապված Arminiyaiy տեղանունը 6 անգամ հանդիպում է Բեհիստունի արձանագրության մեջ: Այն հին պարսկերեն, էլամերեն և աքքադերեն սեպագիր տեքստ է, որը փորագրվել է Դարեհ Առաջին թագավորի հրամանով Իրանի ժայռերից մեկի վրա և պատմում է մ.թ.ա. 523–521 թվականների իրադարձությունները։ Գիտնականները Բեհիստունի արձանագրությունը թվագրում են մ.թ.ա.522-521 թվականներով։

«Հայաստան» տեղանունը Դարեհ Առաջինն անվանում է  Հայկական լեռնաշխարհում գտնվող Ուրարտուի թագավորության տարածքում պարսկական սատրապությունը։

Այսինքն՝ հնագիտության համաշխարհային ամենահայտնի հուշարձաններից մեկը՝ Բեհիսթունի արձանագրությունը, պարզապես հաստատում է, որ հայերն ապրել են Կովկասում։

Հին հույն պատմիչ Քսենոֆոնը (Ք.ա. 430-356 թթ.) իր «Անաբասիս Կյուրոս» («Կյուրոսի արշավանք») աշխատության մեջ Հայաստանը անվանում է հարուստ և ընդարձակ երկիր։

Հատկապես Գաննիցկու համար հղում ենք տալիս աղբյուրին, ինչպես պետք է անի իսկական լրագրողը։

«Ստրատեգները որոշեցին, որ անհրաժեշտ է անցնել լեռները մինչև Կարդուխները, քանի որ գերիներն ասում էին, որ անցնելով այդ տարածքը, կգան Հայաստան՝ մի ընդարձակ և հարուստ երկիր, որը ղեկավարում է Օրոնտեսը»,-գրում է Քսենոֆոնը երրորդ գրքում՝ «Անաբասիս Սայրուսում»: Օրոնտեսը Երվանդ Առաջինն է, Հայաստանի և Մեդու ղեկավարը և զորավարը, որոնք այդ ժամանակ մտնում էին Պարսկական Առաջին կայսրության մեջ։

Պատմաբաններ, ինչպիսիք են Հերոդոտը, Պլուտարքոսը, Դիոդորոս Սիկուլոսը, Ստրաբոնը (բոլորն էլ, իհարկե, մեկ մարդու պես, քաղբյուրոյի և ՊԱԿ-ի անդամներ) իրենց գրվածքներում գրում են Երվանդ Առաջինի մասին՝ որպես Հայաստանի առաջնորդ։

Սակայն UNIAN-ի գլխավոր տնօրեն Գաննիցկին կարող է չիմանալ, թե ովքեր են Քսենոֆոնը կամ Հերոդոտոսը, եթե վերջիններիս նրան ցույց չտային հեռուստատեսությամբ։

Իսկ Քսենոֆոնն ու Հերոդոտը պարզապես չեն կարդացել UNIAN -ի ու Գաննիցկու տեքստը, ուստի ուղղակի չգիտեին, որ Հայաստանն ու հայերն այն ժամանակ գոյություն չունեն։ Մի խոսքով, այդ վայրի մարդիկ UNIAN չեն կարդացել ու ուկրաինական հեռուստատեսություն չեն դիտել։ Թե չէ լրիվ ուրիշ բան կգրեին։

Գաննիցկին գրում է, որ իրականում հայերը առաջին հազարամյակի սկզբում սեփական պետականությո՞ւն չեն ունեցել։ Լավ…

Օրինակ՝ հին հռոմեացիները մեր թվարկության 2-րդ դարի արձանագրության մեջ հիշատակել են Բակուրա թագավորին, որը մ.թ. 161−163 թթ. կառավարել է Մեծ Հայքի թագավորությունը «Ավրելիոս Պակորուս, արքա Մեծ Հայքի» (հուն. Αύρήλιος Πάκορος βασιλεύς μεγάλης Άρμενίας)։

Պարզվում է, որ հռոմեական աղբյուրներն ուղղակիորեն ընդունում են, որ եղել է «Մեծ Հայք» նման պետություն։ Եվ կան հարյուրավոր ու հազարավոր նման աղբյուրներ։

Ամբողջական հոդվածը՝ այս հղումով: