Հասարակություն 14:44 10/07/2024 Հայաստան

Հրատարակվել է Չինաստանում կլիմայի փոփոխության մասին «Կապույտ գիրքը»

Հուլիսի սկզբին լույս է տեսել Չինաստանում մինչև 2024 թվականը Կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ «Կապույտ գիրքը», որում ներկայացվում է Չինաստանում և ամբողջ աշխարհում կլիմայի փոփոխության վիճակի մոնիթորինգի մասին վերջին տեղեկատվությունը՝ մթնոլորտի, ջրոլորտի, կրիոսֆերայի, կենսոլորտի և կլիմայի փոփոխության վրա ազդող գործոնների տեսանկյունից:

«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի հաղորդմամբ, «Կապույտ գրքում» նշվում է, որ գլոբալ տաքացման միտումը շարունակվում է: Չինաստանի օդերևութաբանական վարչության (CMA) կողմից կատարված վերլուծությունները ցամաքի մակերևույթի գլոբալ ջերմաստիճանի տվյալների վերաբերյալ ցույց է տվել, որ 2023 թվականին գլոբալ միջին ջերմաստիճանը ամենաբարձրն է եղել 1850 թվականի օդերևութաբանական դիտարկումներից ի վեր, և որ գլոբալ միջին ջերմաստիճանը վերջին 10 տարիների ընթացքում (2014-2023թթ․) մոտավորապես 1.2°-ով ավելի բարձր է, քան նախաարդյունաբերական ժամանակաշրջանում։ Ասիայի տարածաշրջանային միջին ջերմաստիճանը 2023 թվականին նորմայից բարձր էր 0.92°-ով, որը երկրորդ ամենաբարձրն է 1901 թվականից ի վեր, իսկ Չինաստանում գետնի մակերևույթի միջին տարեկան ջերմաստիճանը 2023 թվականին 0.84°-ով բարձր էր նորմայից, որը 1901 թվականից ի վեր ամենատաք տարին դարձավ:

Էքստրեմալ եղանակային և կլիմայական երևույթները դառնում են ավելի հաճախակի և ինտենսիվ, և Չինաստանը բացառություն չէ: Ընդ որում դիտվում է նաև էքստրեմալ ցածր ջերմաստիճանների հաճախականացում։ Չինաստանի հյուսիսային տարածաշրջանում փոշու մրրիկներով և փոթորիկներով օրերի միջին թիվը զգալիորեն նվազման միտում ունի, հասնելով վերջին տարիների ամենացածր մակարդակին, իսկ Չինաստանում ցամաքին հասնող թայֆունների միջին ինտենսիվությունը զգալիորեն աճել է 1990-ականների վերջից ի վեր:

 Համաշխարհային օվկիանոսի տաքացումը զգալիորեն արագացել է, ծովի մակերևույթի ջերմաստիճանը և օվկիանոսի ջերմային պաշարը հասել են նոր առավելագույնների, իսկ ծովի գլոբալ միջին մակարդակը շարունակում է բարձրանալ: Չինաստանի ափամերձ հատվածում ծովի մակարդակն ընդհանուր առմամբ արագ բարձրանում է, և 2023 թվականին այն 72 սմ-ով բարձր է եղել 1993-2011 թվականների միջինից:

Գլոբալ սառցադաշտային նահանջը արագացել է, և արևմտյան Չինաստանի լեռնային սառցադաշտերը նույնպես ցույց էին տալիս հալման աճի միտում: Ցինհայ-Սիցզան մայրուղու երկայնքով բազմամյա սառցույթի դեգրադացիան ակնհայտ է:

Չինաստանի ընդհանուր բուսածածկույթը անշեղորեն աճում է, ինչը վկայում է շարունակական կանաչապատվելու միտումը: 2000 թվականից մինչև 2023 թվականը Չինաստանի բուսականության միջին տարեկան նորմալացված ինդեքսը (NDVI) ցույց է տվել զգալի աճի միտում, և 2023 թվականին այն հասավ 2000 թվականից ի վեր երրորդ ամենաբարձր արժեքին:

«Կապույտ գիրքը» նաև ցույց է տալիս, որ ջերմոցային գազերի համաշխարհային կոնցենտրացիաները ամեն տարի աճում են: Մթնոլորտում ածխածնի երկօքսիդի (CO2), մեթանի (CH4) և ազոտի օքսիդի (N2O) միջին գլոբալ կոնցենտրացիաները հասել են իրենց ամենաբարձր մակարդակին՝ դիտարկումների սկզբից ի վեր:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

19:58
Անդրանիկ Թևանյան․ Գեղցու վրեժը և չարի վերջը
«Մայր Հայաստան» շարժման առաջնորդ Անդրանիկ Թևանյանը գրում է․ «Գեղցու վրեժը և չարի վերջը Երբ գեղցին կենտրոնի բնակչին կոչ է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:46
ԵԽ-ի հերթական քննադատական ​​բանաձևն է ընդունել Վրաստանի վերաբերյալ
 Եվրախորհրդարանը Վրաստանի վերաբերյալ ևս մեկ քննադատական ​​բանաձև է ընդունել՝ կոչ անելով պատժամիջոցներ կիրառել «Վրացական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:32
«Չկռվող» արցախցիների մի մասը հերոսաբար զոհվել է 2023 թ-ի սեպտեմբերի 19-ին․ Արշավիր Ղարամյան
Արցախի հերոս, Արցախի Անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Արշավիր Ղարամյանը լուսանկար է հրապարակել՝ կից գրելով․ «2022 թվականի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:23
Մեշոկով փող էլ տան, ես Փաշինյանին չեմ ընտրե․ հայտնի ախուրյանցի Անոն փոշմանել է
Oragir.news-ը գրում է․ «53-ամյա Անահիտ Իգիթյանը վեց հոգանոց ընտանիքի հետ ապրում է Ախուրյան համայնքում։ Տունը որտեղ ապրում են, իրենցը...
Աղբյուր` Panorama.am
19:05
«Ռադիո» ՓԲ ընկերությունը վերադարձվել է Հայաստանի Հանրապետությանը․ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Հայաստանի Հանրապետությունից 2010 թվականին հափշտակված, նույն տարվա ընթացքում իրականացված...
Աղբյուր` Panorama.am
18:53
Շուրջ մեկուկես ժամ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ու Մեհդի Սոբհանին քննարկել են հայ-իրանական հարաբերությունները
ՀՀ առաջին նախագահի մամուլի խոսնակ Արման Մուսինյանը տեղեկացնում է․ «Այսօր, փետրվարի 13-ին ՀՀ Առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն իր...
Աղբյուր` Panorama.am
18:38
Քննչական մարմին են կանչվում ԶՊՄԿ-ի գործադուլին մասնակցած անձինք, փորձ է արվում վնասների հատուցման հասցեատերեր գտնել․ փաստաբան
Փաստաբան Հրայր Խաչատրյանն իրազեկում է․ «Իրազեկման նպատակներից մեկը՝ ԶՊՄԿ ՓԲԸ-ի գլխավոր տնօրեն Ռ․Խուդոլիի կողմից տրված խոստումների և...
Աղբյուր` Panorama.am
18:21
26 տարի շարունակ սիրահար զույգերը կրում են նույնանման հագուստ
Թուրքիայի Հանրապետության Ամասիայի շրջանում ապրող Ռանա և Թուրհան Լադիքլի զույգն այդ երկրում հայտնի է որպես ամենագունեղ սիրահար զույգ։ Նրանք 26...
Աղբյուր` Panorama.am
18:10
Խաղաղ ու կայուն զարգացող աշխարհի մասին պատրանքներ ունենալը՝ թերևս վաղաժամ է. Զաքարյան
ՀՀ ՊՆ նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը գրում է․ «Ուկրաինան և Եվրոպան պետք է մասնակցեն ցանկացած բանակցությունների՝ կապված Ուկրաինայում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Տատիկի տունն ընդդեմ կառավարական դաչաների. Վահե Հովհաննիսյան
«Մեկդ բացատրեք Նիկոլին, որ տունը, բացի նյութական արժեք լինելուց, շատ ավելի կարևոր արժեքներ ունի։ Չի կարելի հանգիստ մարդուն ասել՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:54
Հայաստանի ներկայացուցիչը «Երիտասարդ խոհարարների միջազգային օլիմպիադա» մրցույթում գրավել է 2-րդ տեղը
«Երիտասարդ ուսանող խոհարար» մրցույթի հաղթող Երևանի թիվ 6 արհեստագործական պետական ուսումնարանի ուսանող Արսեն Արմենակյանը մասնակցել է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:47
Աշխարհի գավաթի առաջին փուլում մեծահասակների կազմում իրենց դեբյուտը կնշեն Համլետ Մանուկյանը և Մամիկոն Խաչատրյանը
Փետրվարի 18-ից 24-ը Գերմանիայի Կոտբուս քաղաքում կկայանա Աշխարհի գավաթի առաջին փուլը, որտեղ մեծահասակների կազմում իրենց դեբյուտը կնշեն Համլետ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:31
Ասում են՝ եկեք ընկերություններին տուգանենք, որ աուդիտի ենթարկվեն, սա հերթական հիմարությունն է. Նաիրի Սարգսյան
ԱԺ-ն փետրվարի 12-ին երկրորդ ընթերցմամբ ընդունեց Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Իրանը շարունակում է պահպանել իր հստակ դիրքորոշումը Հայաստանի տարածքային ամբողջականության ու ինքնիշխանության վերաբերյալ. Իրանի փոխարտգործնախարար
Իրանում ՀՀ դեսպան Գրիգոր Հակոբյանը հանդիպում է ունեցել ԻԻՀ ԱԳ նախարարի՝ քաղաքական հարցերով տեղակալ Մաջիդ Թախթ Ռավանչիի հետ: Դեսպանատնից...
Աղբյուր` Panorama.am
17:19
Ռոնալդուն 2024 թվականի աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող մարզիկն է
Սաուդյան Արաբիայի Ալ-Նասր ֆուտբոլային ակումբի պորտուգալացի հարձակվող Կրիշտիանու Ռոնալդուն դարձել է 2024 թվականի ամենաբարձր վարձատրվող մարզիկը։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:48
Մետրոյի «Բարեկամություն» կայարանից ձերբակալվել է ատրճանակnվ ու դանակnվ զինվшծ երիտասարդ
Համայնքային ոստիկանության Մետրոպոլիտենի պահպանության բաժնի ծառայողները փետրվարի 12-ի երեկոյան, ուժեղացված ծառայության ընթացքում, ապօրինի զենք...
Աղբյուր` Panorama.am
16:45
Սոչիում 4.4 մագնիուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Սոչիի տարբեր հատվածներում բնակիչնեն ու քաղաքի հյուրերը ցնցումներ են զգացել։ Այս մասին գրում է են տեղական ԶԼՄ-ները։ Սեյսմոլոգիական...
Աղբյուր` Panorama.am
16:24
Ռուսաստանը պատրաստվում է Ուկրաինայի հարցով բանակցային խմբի ձևավորմանը. Պեսկով
Մոսկվան սկսել է նախապատրաստվել Ուկրաինայում ստեղծված իրավիճակի կարգավորման բանակցային խմբի ձևավորմանը։ Այդ մասին հայտարարել է նախագահի մամուլի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:13
Ողբերգական դեպք Գյումրիում. Տանը հայտնաբերել են տղամարդու մարմին և անգիտակից վիճակում գտնվող կնոջ
Օրեր առաջ ողբերգական դեպք է տեղի ունեցել Շիրակի մարզում։ Shamshyan.com-ի տեղեկություններով, ժամը 13։30-ի սահմաններում  ՆԳՆ փրկարար...
Աղբյուր` Panorama.am
16:12
Արդյո՞ք դպրոցներն ու մանկապարտեզները փակելու անհրաժեշտություն կա
«Վերջին երկու-երեք շաբաթներում նույն իրավիճակն ունենք՝ տվյալ սեզոնին համահունչ իրավիճակ, լարված, բայց չեմ կարող ասել, որ բռնկման շրջանում...
Աղբյուր` Panorama.am
15:55
Զելենսկու Մյունխեն ժամանելուց առաջ մեքենան մխրճվել է մարդկանց մեջ
Գերմանիայի Մյունխեն քաղաքում ավտոմեքենան մխրճվել է մարդկանց մեջ։ Մեքենայի ղեկին եղել է  Աֆղանստանի 24-ամյա քաղաքացի։ Նա ձերբակալվել է։ Այս...
Աղբյուր` Panorama.am
15:43
Սուրենյան. Ունենալու ենք եղանակային լուրջ իրադարձություններ
«Փետրվարի երրորդ տասնօրյակում կարծես թե ունենալու ենք եղանակային լուրջ իրադարձություններ»,-գրել է «Հիդրոօդերևութաբանության և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:43
7-8 դպրոցի տնօրեններ ինքնակամ որոշել են գնումներ անել եղբորս խանութից. ՔՊ պատգամավոր
«Գյումրիի 7-8 դպրոցի տնօրեններ կան ու մարդիկ ինքնակամ, սիրով որոշել են գնումներ կատարել եղբորս պատկանող գրենական պիտույքների խանութից`...
Աղբյուր` Panorama.am
15:20
Տյումենում թաղված հայ կնոջ մարմինը կարտաշիրմեն ու Հայաստանում կթաղեն
Տյումեն թաղված հայ կնոջ մարմինը կարտաշիրմեն նրա ամուսնու պահանջով ու կթաղեն Հայաստանում։ Այս մասին հայտնում է  Ռուսաստանի դատական միասնական...
Աղբյուր` Panorama.am
15:16
Մենք բարձրագույն կրթության ոլորտում բազմաթիվ խնդիրներ ունենք. Ժաննա Անդրեասյան
«Մենք բարձրագույն կրթության ոլորտում բազմաթիվ խնդիրներ ունենք և հենց այդ պատճառով է, որ կրթության զարգացման պետական ծրագրով խնդիր ենք դրել...
Աղբյուր` Panorama.am
15:03
Սպերցյան. Երբեք չեմ փոշմանել, որ ընտրել եմ Հայաստանի հավաքականը Ռուսաստանի փոխարեն
«Կրասնոդարի» ավագ Էդուարդ Սպերցյանն  ասել է, որ երբեք չի զղջացել իր ընտրության համար՝ խաղալ ոչ թե Ռուսաստանի, այլ Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:54
Նման դեպքեր ունենք, որ վերջին շրջանում իրականացվել է հուղարկավորություն. Ավանեսյանը՝ 44-օրյայի զոհերի մասունքների վերաբերյալ
«Այո, փոքրաթիվ, բայց նման դեպքեր ունենք, որ վերջին շրջանում իրականացվել է հուղարկավորություն»,-հայտարարեց Անահիտ Ավանեսյանը՝...
Աղբյուր` Panorama.am
14:51
Ինչո՞ւ են հանվում այդ հերթապահությունները հենց վիրուսային պիկի ժամանակ
«Այս օրերին բազմիցս ահազանգել եմ, որ վիրուսային հիվանդությունների  անվերահսկելի վիճակ է ստեղծվել, հիվանդանոցներում հիվանդներից տեղ ու...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հարկերը վճարենք ու տեսնենք, թե իրենք ինչ ցոփ ու շռայլ կյանք են վարում. Տնտեսվարողներ
12:05 13/02/2025

Հարկերը վճարենք ու տեսնենք, թե իրենք ինչ ցոփ ու շռայլ կյանք են վարում. Տնտեսվարողներ

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}