Ա.Արթինյանը պնդում է. «Մանկատան երեխաների վիրահատությունները պետպատվերով են, ինչո՞ւ են հազարավոր դոլարներ հավաքվում»
Որպեսզի սփյուռքից հավաքագրված ու հայաստանյան մանկատներին ուղղված դրամները հասնեն հենց երեխաներին և ոչ թե ծախսվեն, ինչպես մանկատների տնօրեններն են շատ անգամներ ցանկանում, շենք-շինության վերանորոգման ու կահավորանքի վրա, որոշ անհատներ գտել են լուծում: Օրինակ, սփյուռքահայ Արազ Արթինյանը, որ 2009թ-ից անվերջ ծրագրեր է իրականացնում մանկատան երեխաների բուժման համար:
Panorama.am-ը նախօրեին արդեն ներկայացրել է, որ Արազ Արթինյանը հավաքագրված գումարները տրամադրել է ոչ թե Գյումրիի «Երեխաների տուն» մանկատան տնօրենին (մանկատան ընտրությունը տվյալ պարագայում պայմանավորևված է այս հաստատությունում խնամվող երեխաների առողջական ծանր կարգավիճակով), այլ միջոցներն ուղղել է երեխաների վիրահատություններին:
«Խնդիրը նրանում է, որ մանկատներում տեսածս ինձ ուղղակի հուներից հանեց` երեխաներն այստեղ ուղղակի ապրում են, առանց համապատասխան բուժօգնություն, կրթություն և այլն ստանալով: Այսինքն` նրան ուղղակի կերակրում են և վերջ, իսկ որ տարիներով, ասենք, սրտի արատ ունեցող երեխան այդ ախտորոշմամբ ապրում է կամ խուլ է ու դրա համար ոչինչ չի արվում որևէ մեկին չի մտահոգում: Մինչդեռ մանկատան երեխաների բուժումը պետությունն իրականացնում է անվճար»,-Panorama.am-ին պատմեց Ա.Արթինյանը:
Այդպես զանազան ու բազմազան սրբիչներ, ծրարներ ու այլ պարագաներ գնելու փոխարեն, ինչի համար նա մանկատան տնօրեն Ռուզաննա Ավագյանին գումար էր տրամադրել, իսկ հետո անձամբ գնել դրանք, Արազը որոշում է երեխաներին օգտակար լինել` ասենք, զբաղվել նրանց առողջական խնդիրներով:
«Իմ կարծիքով` նա այդքան էլ չուրախացավ իմ այդ նախաձեռնության համար, իսկ երբ հետաքրքրվեցի, թե ինչո՞ւ չի զբաղվում երեխաների առողջական խնդիրներով, Ռ.Ավագյանը պատասխանեց, թե տրանսպորտի փող չունի. միակ պատճառը դա էր, որ բերեց».-շարունակեց Արազը:
Այս առնչությամբ ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կայքում գրված է հետևյալը. «Նախարարության «Գյումրու Երեխաների տուն» ՊՈԱԿ-ը բժշկասոցիալական բնույթի մանկական խնամակալական կազմակերպություն է, որի հիմնական նպատակը կենտրոնական նյարդային համակարգի, օրգանական և ֆունկցիոնալ ախտահարումներով, բնածին ու ձեռքբերովի ֆիզիկական արատներ ունեցող հաշմանդամ երեխաների մշտական խնամքի ապահովումն է:
Մանկատան գործունեության առարկան մինչև 6 տարեկան հաշմանդամ երեխաների բժշկավերականգնողական, սոցիալ-հոգեբանական աշխատանքների իրականացումն է, նրանց իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանությունը, նյութական ու կենցաղային պահանջների բավարարումը, դաստիարակության ապահովումը»:
Առաջին առաջարկը, որով Արազը դիմում է մանկատան տնօրենին, դա երեխաների վերջույթների վիրահատություն կազմակերպելն է: Սակայն վերջինիս խոսքով, Ռ.Ավագյանը նրան ասել է, թե ուզում է աշխատել միայն բժիշկ Կարեն Քոլոյանի հետ:
«Սակայն հանրահայտ բժիշկն առաջին իսկ խոսակցության ժամանակ հրաժարվեց` ասելով. «Տարիներով զբաղվել ենք այդ խնդրով, վիրահատել ենք, սակայն երբեք վիրահատած երեխային էլ հետ Երևան չէին բերում, որպեսզի անհրաժեշտ հետվիրահատական գործընթացն իրականացվի»: Այդուհանդերձ Կ.Քոլոյանն այցելեց մանկատուն ու զննեց շուրջ 25 երեխայի` ամենքին կոնկրետ օր նշանակելով, թե երբ պետք է ընդունի արդեն Երևանում, հիվանդանոցում:
Սակայն Ռ.Ավագյանն ինձ դուրս հանեց ու տեղեկացրեց, որ երկու օր առաջ այլ բժիշկ է եկել` Արշակ Միրզոյանը ու ինքը չի ուզում, որպեսզի Քոլոյանը զբաղվի երեխաների վիրահատությամբ` այլևս դա վերապահված է Ա.Միրզոյանին»:
Սակայն հետո` Ամանորի նախաշեմին, ինչպես Ա.Արթինյանը տեղեկանում է հեռուստացույցից, սկսվում է բարեգործական դրամահավաք, որպեսզի երկու մանկատներից, այդ թվում և` «Երեխաների տնից», երեխաներ վիրահատվեն: Նույն աղբյուրից էլ տեղեկանում է, որ դրամահավաքին կարող են միանալ բոլոր ցանկացողները:
«Այդ ակցիայի շրջանակում, օրինակ, վիրահատվեցին 2008թ-ի ծնված Ս.Ալավերդյանի ձեռքերն ու ոտքերը` 12 հազար դոլար, Գարիկի վիրահատության համար էլ` դարձյալ ոտքերի վրա, ծախսվել է 6300 դոլար»,-նշեց Ա.Արթինյանն ու ընդգծեց` իր տեղեկություններով 2009թ-ի դեկտեմբերին բարեգործական այդ ակցիայի շրջանակում միայն Գյումրու գարեջրի «Ալեքսանդրոպոլ» ընկերությունը գրեթե 25 հազար ԱՄՆ դոլար է հատկացրել մանկատան երկու այդ սաների վիրահատության համար:
«Այս տարիների ընթացքում ես համոզվեցի մեկ բանում` մանկատան երեխաներին օգտագործում են ֆինանսների անվերջ հոսքն ապահով պահելու համար և, օրինակ, սաներից մեկին` 1992թ-ին ծնված Խորենին, Ռ.Ավադյանը մանկատանը պահել է մինչև 11 տարեկան: Հարց `ինչո՞ւ: Իմ պատասխանը հետևյալն է` Խորենը շատ լավ երգում է ու ելնելով իր առողջական ծանր վիճակից, դա խղճահարություն էր առաջացնում այցելուների մոտ, ովքեր առանց գումար տալու գրեթե այդ պատերից դուրս չէին գալիս»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը:
Ավելացնենք, որ մայիսին մեր այցելության ժամանակ ականատեսը եղանք, թե ինչպես է երգում 7 –ամյա կույր ու մի շարք այլ հիվանդություններ ունեցող Սամվելը, մինչդեռ, հիշեցնենք, այս մանկատանը երեխաները խնամվում են մինչև 6 տարեկանը, դրանից հետո տեղափոխվում են նմանատիպ այլ հաստատություններ:
Հասկանալի պատճառներով նման բացահայտումները ու դրանց բարձրաձայնելը առիթ հանդիսացան, որպեսզի Արազին արգելվի մանկատնից երեխաներին բժշկի տանելը, սակայն այսօր էլ նա այդ գործն է անում ` արդեն Մարի Իզմիրլյանի անվան մանկատան երեխաներին տանելով բժշկի զննման:
Այդպես, ընդամենը մեկ շաբաթ առաջ նրա հետ այցելեցինք Նորք Մարաշ սրտաբանական հիվանդանոց, բժիշկը զննեց Միլենային, որն այս մանկատուն է տեղափոխվել Գյումրիի մանկատնից երկու ամիս առաջ` մի փունջ չլուծված առողջական խնդիրներով` կուրություն, խլություն, չի խոսում…Բարեբախտաբար` Միլենայի սիրտն առողջ է, այնպես որ` առաջիկայում նրան սպասվում է աչքի վիրահատություն, քանի որ հույս կա, որ գոնե մի քանի տոկոսով, բայց նրա տեսողությունը հնարավոր կլինի վերականգնել:
Վերադառնալով Գյումրիի «Երեխաների տուն» մանկատան տրանսպորտային խնդիրներին նշենք, որ բոլորովին վերջերս «Բեռլինի «Կարմիր Խաչի» ներկայացուցիչ Ալեքսան Տեր-Մինասյանի նախաձեռնությամբ և «Ֆյուր Արմենիա» հիմնադրամի ֆինանսական օժանդակությամբ հաստատությանը նվիրաբերվել է վերելակով ավտոբուս` հատուկ հաշմանդամ երեխաների ապահով տեղափոխության համար: Այնպես որ հուսանք, որ այստեղ խնամվող երեխաներն ավելի հաճախակի կհայտնվեն բժիշկների հսկողության ներքո…