Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ամերիկյան առաջատար Newsweek պարբերականը ծավալուն հրապարակմամբ  անդրադարձել է Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցում Հիլարի Քլինթոնի մոտեցումներին` ցույց տալով, թե երբեմնի կոնգրեսական և նախագահի թեկնածու, իսկ հետո արդեն ԱՄՆ պետքարտուղարի պաշտոններում եղած ժամանակ ինչպես են փոխվել Քլինթոնի այդ մոտեցումները և որոնք են եղել դրա պատճառները:

«Երբ Հիլարի Քլինթոնը 2008 թվականին առաջադրվում էր որպես նախագահի թեկնածու, 100 տարի առաջ տեղի ունեցած հայերի սպանությունների մասին նրա դիրքորոշումը պարզ էր: Այնքան պարզ, որ նա հանդես եկավ հայտարարությամբ՝ ինքն իրեն գովաբանելու առիթը բաց չթողնելով. «Նախագահի թեկնածուներից միայն ես եմ, որ երկար ժամանակ պաշտպանել եմ Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձեևը»,- մեջբերումում է Քլինթոնին պերբերականը:

Այնուհետև պարբերականը նկատում է, որ Հայոց ցեղասպանության հարցում համանման դիրքորոշմամբ Քլինթոնը հանդես էր գալիս նաև սենատոր եղած ժամանակ, ավելին, պարբերականի փոխանցմամ, Քլինթոնը նաև աջակցում էր Կոնգրեսում Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձևերին:

«Կարծում եմ, որ Օսմանյան կայսրությունում հայերի դեմ իրականացված սարսափելի իրադարձությունները Ցեղասպանության վառ օրինակ են»,- 2008 թվականին գրել է նա»,- Քլինթոնի խոսքն է մեջբերում պարբերականը:

Newsweek-ի դիտարկմամբ` 2001-2009թթ-ին այս հարցում Քլինթոնի դիրքորոշումը գրեթե էական փոփոխությունների չի ենթարկվել, իսկ ահա Պետքարտուղար դառնալուց հետո, ըստ պարբերականի, Քլինթոնը այլևս այլ կերպ էր խոսում Հայոց ցեղասպանության մասին` կիրառելով վայրագություններ եզրույցթն ու խուսափելով կատարվածը Ցեղասպանություն անվանել:

«Դիքորոշման նման փոփոխությունները հարկավոր էր Քլինթոնին` քծնելու ՆԱՏՕ-ում ԱՄՆ դաշնակից Թուրքիային մի քանի հարցերում՝ Իրաքում պատերազմից մինչև թմրանյութերի դեմ պայքար և Պուտինի դեմ հակազդեցություն: Իսկ թուրքերին ոչինչ այնքան չի նյարդայնացնում, որքան Ցեղասպանություն բառը 1915-17 թ. իրադարձությունների առնչությամբ: Այդ պատճառով Օբամայի վարչակազմում բոլորը, անգամ ՄԱԿ-ում ԱՄՆ դեսպան Սամանթա Փաուերը, ով Պուլիցերյան մրցանակ է ստացել ցեղասպանության մասին «Խնդիր դժոխքից» գրքի համար, նյարդայնանում են «G» տառով եզրույթի օգտագործումից»,- գրում է պարբերականը:

Այս համատեքստում պարբերականը հիշեցնում է նաև նախագահ Օբամայի կեցվածքը այս հարցի շուրջ` սենատոր և ապա նախագահ եղած ժամանակ ու հավելում, որ օրինակ Եվրոպական մի շարք երկրներում Հայոց ցեղասպանության ժխտման մասին խոսելը հավասարազոր է Հոլոքոստը ժխտելուն, ինչպես օրինակ Ֆրանսիայում է:

«Պետքարտուղար եղած ժամանակ Հիլարի Քլինթոնն «G» եզրույթը կիրառելուց խուսափել է մի քանի շատ կարևոր պահերի: 2010 թվականի հուլիսին՝ Ուկրաինա, Լեհաստան և Հարավային Կովկաս կատարած այցի ընթացքում, նա Երևանում այցելեց Ցեղասպանության հուշահամալիր: Հայերի համար դա խորհրդանշական էր, Միացյալ Նահանգների կողմից Հայոց ցեղասպանության ոչ պաշտոնական ճանաչում: Սակայն դրանից կարճ ժամանակ անց Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանությունը հայտարարություն տարածեց՝ այդ այցը կոչելով «մասնավոր, 1915 թվականին կյանքից զրկված 1.5 մլն հայերի հիշատակին հարգանքի տուրք»: 2012 թվականի հունվարի 26-ին Պետքարտուղարության աշխատակիցների հետ ոչ պաշտոնական հանդիպման ժամանակ նրանցից մեկը Քլինթոնին հարց տվեց Հայոց ցեղասպանության մասին: Ի պատասխան՝ Քլինթոնը հավատարիմ մնաց Օբամայի քաղաքականությանը»`- գրում է պարբերականը:

Անդրադառնալով արդեն ներկա` նախագահի թեկնածու Քլինթոնին, պարբերականը նկատում է, որ հիմա Քլինթոնը կրկին պատրաստ է հնչեցնել Ցեղասպանություն բառը, որպես այս ենթադրության հիմնավորում, պարբերականը մեջբերում է Քլինթոնի օգնականի մեկնաբանությունը.  «Նախկինում Հիլարի Քլինթոնը բազմիցս անձնական տեսակետ է հայտնել, որ դա Ցեղասպանություն է: Նա նաև բավական ջանքեր է գործադրել Թուրքիայի և Հայաստանի հաշտեցման համար, իսկ որպես պետքարտուղար՝ նա անձամբ է աշխատել այդ նպատակին հասնելու համար»:

Եզրափակելով իր անդրադարձը` պարբերականը հիշեցնում է, որ ԱՄՆ նախկին նախագահները տարբեր առիթներով հայերի հետ կատարվածը բնորոշել են որպես «Ցեղասպանություն»: Մասնավորապես` այս առումով պարբերականը հիշատակում է Ջ. Քարտերի և Ռ. Ռեյգանի անունները: