Ձեր վստահելի աղբյուրը

Կնոջ դերն ու կերպարը ժամանակի մեջ մեծ փոփոխություններ չի կրել, ուղղակի կապված պատմական զարգացումների, մշակութային այն միջավայրի հետ, որը ձևավորվել է տվյալ պատմական ժամանակահատվածում, այդ դերը ինչ-որ չափով որոշ փոփոխությունների է ենթարկվել: Այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ազգագրագետ Կարինե Բազեյանը՝ անդրադառնալով պատմության ընթացքում հայ կնոջ ունեցած կարևորագույն դերին:

Նրա խոսքերով՝ կնոջ հիմնական գործառույթը սերնդի վերարտադրություն է. սա կնոջ առաջնային գործառույթն է. «Կինը երեխա ունենալուց բացի դաստիարակելու խնդիր ունի: Դարեր շարունակ դաստիարակության խնդիրը միշտ եղել է կնոջ ուսերի վրա, քանի որ կինը տան ներսի պատն է, իսկ տղամարդը՝ դրսի: Այդ պատճառով էլ կնոջ հիմնական դերը ժամանակի ընթացքում չի փոխվել»:

Սակայն հայ իրականության մեջ, ըստ ազգագրագետի, հատկապես վերջին ժամանակաշրջանում կապված գենդերային խնդիրների հետ, հաճախ հայ կնոջը փորձում են ներկայացնել ստորադասված, իրավազուրկ, մինչդեռ, ըստ Կ,Բազեյանի, դա այդպես չէ.
«Որպես ազգագրագետ՝ շատ լավ ճանաչելով կնոջը իր ազգային մշակույթի մեջ, տեսնում ենք, որ իրականում որոշակի տարիքում հայ կինը միշտ մեծ հեղինակություն է ունեցել թե իր ընտանիքում, թե հասարակությունում»:

Սակայն այլ խնդիր է, թե կնոջ դերը որ տարիքում է մեծանում: Կնոջ դերը, ըստ Կ.Բազեյանի, միշտ աճել է ավելի մեծ տարիքում և պատահական չէ, որ մինչև 19-րդ դարը կանայք հավասար իրավունք ունեին իրենց ամուսինների հետ, քանի որ նա համարվում էր նահապետի կին և հավասար ձայնի իրավունք ուներ:

Այդուհանդերը, ազգային մշակույթը խորհրդային շրջանում մեծ փոփոխություն է կրել. «Կինը սկսեց նյութական մասնակցություն ունենալ ընտանիքի կենսագործունեության վրա և կանայք սկսեցին լուրջ կրթություն ստանալ: Իսկ որքան կինը կրթված է, այնքան լավ գիտի իր իրավունքները, ավելի պաշտպանված է, ինքնահաստատված: Պատահական չէ, որ խորհրդային տարիներին ունեցանք նշանավոր, երևելի տիկնայք, որոնք տարբեր ոլորտներում լուրջ ներդրումներ ունեցան»:

Ինչ վերաբերում է հետխոհրդային ժամանակահատվածին, ապա այս շրջանում արժեքային համակարգը լուրջ փոփոխությունների է ենթարկվել: Այդ փոփոխությունները, ըստ նրա, իրենց ազդեցությունը ունեցան կանանց և տղամարդկանց դերակատարումների մեջ:

«Այսօր մենք չենք կարող ասել, թե ինչպիսին է կնոջ դերակատարությունը: Մի կողմից՝ կնոջ հեղինակությունը նվազել է՝ կապված տնտեսական ծանր իրավիճակի, աշխատանքի բացակայության հետ, մյուս կողմից՝ կա կանանց մի խումբ, որոնց հեղինակությունը բարձր է հասարակությունում: Եթե նախկինում ազգային ավանդույթները կանանց կաշկանդում էին և թույլ չէին տալիս ինքնաարտահայտվել, այսօր ունենք երիտասարդ և միջին սերդնի կանանց մի խումբ, որոնք ակտիվ դերակատարություն ունեն բազմաթիվ ոլորտներում: Այսինքն՝ նրանք շատ ավելի ակտիվ են, քան իրենց մայրերն ու տատիկները»,- ասաց ազգագրագետը: