Ձեր վստահելի աղբյուրը

Խաղողագործն այսօր ունի խաղող, բայց չի կարողանում այն մթերել: Առաջացել են պրոբլեմներ, պայմանագիր չունեցող խաղողագործները խնդրի առաջ են: Կառավարությունը միջոցներ ձեռնարկում է, բայց այս պահի դրությամբ կան գյուղեր, որտեղ դեռ խաղողի բերք ունենք, իսկ դրա հետագայի հետ կապված հարցերը մշուշոտ են: «Մեդիա կենտրոն»-ում խաղողի մթերման խնդիրների վերաբերյալ հրավիրած քննարկման ժամանակ հայտարարեց Հայաստանի «Խաղողագործների միություն» ՀԿ-ի նախագահ Արտակ Սարգսյանը:

Հայաստանի Գինեգործների միության նախագահ Ավագ Հարությունյանն էլ նկատեց, որ խնդիրն ունի խորքային պատճառներ. «Գյուղացին հայտնվել է բարիկադի մի կողմում մեն մենակ, իսկ գինեգործը՝ մյուս կողմում: Տարբեր քաշային կարգեր են, տարբեր իրավական պաշտպանության մեխանիզմներով, արդյունքում մենք տեսնում ենք գյուղացուն մեն-մենակ իր բերքի հետ»:

ՀՀ Գյուղատնտեսության նախարարի տեղակալ Գառնիկ Պետրոսյանն ասաց, որ տարեսկզբին նկատելի էր, որ պատրաստի արտադրանքի իրացման գործում դժվարություններ կային. «Ես ի նկատի ունեմ գինու, կոնյակի արտահանումը: 8 ամսվա տվյալների ամփոփումից պարզ դարձավ, որ գինու արտահանման ծավալները նվազել են 42 տոկոսով, իսկ կոնյակինը՝ շուրջ 50 տոկոսով»:

Պետրոսյանի խոսքով, մայիսին արդեն պարզ էր, որ խաղողի բերքի ծավալը 25-30 տոկոսով կգերազանցի նախորդ տարվա ցուցանիշը:

«Մեծաքանակ բերք էր հավաքվում ու ուղարկվում վերամշակողներին, որտեղ հերթեր էին գոյանում, ու լարվածություն էր ստեղծվում: Բավականին լուրջ միջամտություններ եղան»,- ասաց Գ. Պետրոսյանը:

Պետրոսյանի խոսքով, վերջին օրերին լարվածությունը պայմանավորված է եղանակային պայմաններով, բերքը միանգամից հավաքվեց, մարդիկ մի տեղից մյուս տեղն էին գնում:

«Հիմա ավելի հանգիստ վիճակ կարելի է համարել»,-ասաց Պետրոսյանը, հիշեցնելով նախարարության հորդորի մասին՝ ավելորդ շտապողականություն չցուցաբերել, քանի որ նախորդ տարիներին խաղողը մթերվել է նույնիսկ մինչև հոկտեմբերի վերջ, իսկ վերամշակողների հետ ձեռք են բերվել լրացուցիչ հստակ պայմանավորվածություններ:

«Մեր խաղողագործները պետք է համագործակցեն նախարարության, մարզպետարանների ներկայացուցիչների ու համայնքապետերի հետ, պետք է փորձեն սահմանված գրաֆիկով անեն մթերումները: Գյուղատնտեսության նախարարությունը նորից վերահաստատում է իր պատրաստակամությունը, որ անելու է ամեն ինչ ամբողջ բերքը մթերելու համար»,-ասաց նախարարության ներկայացուցիչը:

Անդրադառնալով մթերման միջին գնին, Պետրոսյանը տեղեկացրեց, որ նախարարությունն այդ հարցում որևէ ազդեցություն ունենալ չի կարող, սակայն խելամիտ շահույթ ունենալու համար առաջարկվել էր 150 դրամը:

«Ձեռնարկությունների մեծ մասն այդ գնով կատարեցին, բայց հետո երբ ցածր որակի հումք, ավելի ցածր գնով մթերվեցին: 50, 30 դրամով մթերման դեպքեր մեզ հայտնի չեն, նվազագույն գինը, որը մեզ հայտնի է, 90 դրամն է»,-ասաց Պետրոսյանը:

Ինչ վերաբերում է վերամշակող ընկերություններին աջակցելու հարցին, ապա Պետրոսյանը նկատեց, որ կառավարությանը մի քանիսին արդեն աջակցել է, իսկ մյուսներին օգնելն ընթացքի մեջ է:

«Սա մի ամբողջական շղթա է, եթե մի օղակում խաթարում եղավ, ապա ծանր հետևանքները տեսանելի կլինեն»,-ասաց նախարարի տեղակալը, շնորհակալություն հայտնելով գյուղացու վիճակի մեջ մտնող ու սահմանվածից ավելի շատ մթերում իրականացնող ընկերություններին:

Քննարկմանը մասնակցող ԱԺ պատգամավոր, Տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի փոխնախագահ Միքայել Մելքումյանը նկատեց, որ ԵՏՄ Հայաստանի մտնելուց առաջ հայտարարում էին, որ արտահանման լայն հնարավորություններ են բացվելու. «Բա հիմա էդ բերքը եղել է, բնությունը տվել է, փառք ու պատիվ մեր գյուղացուն, ու հանկարծ աժեոտաժ: Հարցն ուղղում եմ կառավարությանը, որ այդ հայտարարած գործիքակազմն այդպես էլ մնացել է թղթի վրա»:

Հայաստանի Գինեգործների միության նախագահ Ավագ Հարությունյանի խոսքով, ստեղծված իրավիճակում իրավական լուծումը հետևյալն է. «Այն, ինչ անում էին գինեգործական երկրները ուղիղ 100 տարի առաջ: Պետությունը ստեղծում էր կոպերատիվներ: Յուրաքանչյուր մարզում ստեղծվում էր պետական մեկ գործարան, բաժնետոմսերն ամբողջությամբ պետությանն էին պատկանում, պետությունն առաջին տարում գնում էր խաղողը գյուղացիներից, ցույց էր տալիս, որ կա պետական երաշխավորություն, ապա ակցիաները կամաց-կամաց տալիս էր գյուղացիներին: Ստացվեց, որ խաղողի գինը բարձրացավ, գինին թանակացավ, գործարանները սկսկեցին ստիպված կոպերատիվներից գինի առնել, կոպերատիվները կայացան: Ուզում եմ ասել, որ ամեն մի մարզում մեկ կոպերատիվ գործարան ունենալու դեպքում, իսկ դա արժե 1.5-2 մլն դոլար, այսինքն պետությունը ներդնելով ընդամենը 14 մլն դոլար, ունենում է կոպերատիվ գործարաններ, որոնք մթերում են ամբողջ խաղողը, իսկ հետո գործարանները նրանց սկսում են խնդրել, որ իրենց խաղող ու գինի տան»:

Խաղողի մթերման խնդիրների վերաբերյալ կարդացեք նաև՝
Բերբերյան. Խաղողի մթերման հետ կապված իրավիճակը ոչ հետևողական աշխատանքի արդյունք է
«Սոսկալի տեսարան է». Գյուղացիները մի քանի գիշեր անցկացնում են գործարանների դիմաց
Խաղողը տվել են գյուղացիների ձեռքն ու տուն ուղարկել
Միջպետական նշանակության ճանապարհը փակ է, գյուղացիները դուրս են եկել բողոքի