Ձեր վստահելի աղբյուրը

Գերմանիայի Բունդեսթագի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման վերաբերյալ բանաձևի ընդունումից հետո, փաստորեն,  Թուրքիան մնաց իր ծանրագույն հանցագործության բեռի հետ միայնակ, քանի որ Գերմանիան ոչ միայն ընդունեց Հայոց ցեղասպանությունը, այլ նաև իր մեղսակցությունը,- լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի տնօրեն Հայկ Դեմոյանը:

Ըստ նրա, Գերմանիան նման որոշում ընդունեց 3-4 տարի քննարկումներից, լսումներից, փորձաքննություններից հետո. «Գերմանիան տարբեր առիթներով հետաձգում էր այս բանաձևի քննարկումը: Գերմանիա-Թուրքիա պորտալարը, որը գալիս էր 19-րդ դարի կեսերից, շատ պինդ էր: Կաթիլ առ կաթիլ աշխատանք է իրականացվել, նաև գերմանահայ մտավորականության, հենց գերմանացի մտավորականների կողմից»:

Հ. Դեմոյանի դիտարկմամբ, Գերմանիան փորձեց իր մեղսունակությունն ընդունելով՝ առերեսվել սեփական պատմության հետ, իսկ Թուրքիան դրան պատրաստ չէ և,  ինչպես միշտ, որդեգրեց նույն դիրքորոշումը՝  հոխորտալից ձևակերպումներ, դեսպանի հետ կանչում:

Նրա կարծիքով, Անկարան լավ մտածելու դեպքում չի դիմի կտրուկ քայլերի, քանի որ այն բացասական հետևանք կարող է ունենալ՝ նախ հաշվի առնելով Գերմանիայում թուրք աշխատանքային միգրանտներին, բացի այդ թուրք-գերմանական հարաբերություններում որևէ կտրուկ  քայլ կվերածվի ոչ թե թուրք-գերմանական, այլ թուրք-եվրոպական լուրջ ճակատի:

Ըստ Հ. Դեմոյանի  Թուրքիայի ներսում բնակվող հայերի նկատմամբ էլ չի սկսվի ուժեղ որս, քանի որ երկրի տարածքում արդեն լարված դրություն է կապված քրդերի հետ և ևս մեկ խժդժություն չպետք է, որ թույլ տրվի: 

Ինչ վերաբերում է Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի հայտարարություններին, թե իր երկրի տարածքից դուրս կհանի այն հայերին, ովքեր քաղաքացիություն չունեն, Հ.Դեմոյանն ասաց, որ նման հայտարարությունները նոր չեն, միշտ էլ նման բնույթի ելույթներ են լինում, երբ Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման  հարցում պարտվում են:

«Կարծում եմ՝ այդպիսի հայտարարություններին պետք է պետական մակարդակով արձագանքել, որովհետև լռությունը պատասխան չէ, մեր քաղաքացիներն են»,- նշեց նա՝ հավելելով, որ հայկական կողմն իր պաշտոնական հռետորաբանության մեջ պետք է մտցնի հայատյացության թեզը, քանի որ գոնե երկու երկիր՝ Ադրբեջանն ու Թուրքիան, պաշտոնական մակարդակով իրականացնում են հայատյացության մշակված քաղաքականություն:

Հայկ Դեմոյանի խոսքով, նման բանաձևի ընդունման հոգեբանական նշանակությունն կարևոր էր նաև ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում ապրիլյան սրացումներից հետ: Ըստ նրա, Ադրբեջանն էլ ընկճված վիճակում է, բավական հուժկու հարված էր թուրք-ադրբեջանական դիրքերին:

Պատասխանելով հարցին, թե նման բանաձևի ընդունումը կոնկրետ իրավական ի՞նչ հետևանքն կարող է բերել, նա նշեց, որ նման բանաձևերը որևէ իրավական հետևանք չեն բերում, բայց հետագա քայլերը ձեռնարկելիս կարելի է դրան հղում անել:  Նման ճանաչումից հետո, ըստ Հ.Դեմոյանի, նաև տրամաբանական է դառնում հետագա հետաքննությունները, թե ուր են Հայոց ցեղասպանության զոհ գնացած հայերի ունեցվածքները, ոսկեղենը, որոնք թուրքերը պահել էին գերմանական բանկերում: