Ձեր վստահելի աղբյուրը

Վաշինգտոնի Քարնեգի ինստիտուտի վերլուծաբան Փոլ Ստրոնսկին հրապարակել է «Հայաստանը 25 տարեկան. դժվար ուղևորություն» վերնագրով հոդված, որտեղ մանրամասն վերլուծել է անկախության տարիներին Հայաստանի ներքաղաքական և տնտեսական զարգացումները:

«Իրականում պաշտոնական Երևանի վերահսկողությունից դուրս գտնվող իրադարձությունների շարքը ի դերև է հանել իշխանության և հասարակության միջև լայնացող անդունդը: Հին հասարակական պայմանագիրը, որով հասարակությունը ընդունում էր ժողովրդավարական ազատությունների և ցածր տեմպերով զարգացող տնտեսության մոդելը հանուն անվտանգության, այլևս փլուզվում է», - գրել է Ստրոնսկին՝ մատնանշելով քաղաքական համակարգին զուգահեռ զարգացող քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունները, որոնք 2013, 2014 և 2015թթ ամառվա ամիսներին Երևանի կենտրոնում կազմակերպեցին հասարակական բողոքի տարբեր ակցիաներ և հասան հաջողությունների:

Մինչդեռ, ըստ Ստրոնսկու, Հայաստանը չի ընտրել ոչ Ռուսաստանի կամ միջինարևելյան երկրների քաղաքական կառավարման մոդելը, ոչ էլ դեռևս թույլ, բայց փոփոխությունների և եվրոպական ինտեգրացիայի ճանապարհով գնացող Վրաստանի կամ Ուկրաինայի ճանապարհը: Համաձայն Freedom House-ի ցուցանիշերի, «2016-ի զեկույցում երկիրը գնահատվել է «կիսաազատ»՝ ստանալով նույն ռեյտինգը ինչ Ուկրաինան, Վրաստանը և Մոլդովան», - մեջբերում է Ստրոնսկին:

Ստրոնսկին գրում է, որ թեև անվտանգության հետ կապված նկատառումները պատմականորեն Հայաստանին ավելի ու ավելի մոտ են տանում դեպի Ռուսաստանի հետ ամուր հարաբերությունների կառուցում, այնուամենայնիվ, Հայաստանը չի գնում ավտորիտար վարչակարգի կառուցման ճանապարհով, ինչպես դա արել են Միջին Ասիայի երկրները:

Հայաստանում կա ընդհանուր առմամբ ազատ մամուլ և ինտերնետ, իսկ «քաղաքացիական ակտիվիստները և ընդդիմադիրները ակտիվորեն օգտագործում են սոցիալական ցանցերի հնարավորությունները և դուրս են գալիս փողոց, երբ ուզում են իրենց ձայնը էլ ավելի լսելի դարձնել», - գրում է նախկինում Պետքարտուղարության աշխատակից ամերիկացի վերլուծաբանը: Հեղինակը վկայակոչում է նաև Հայաստանում ինտերնետի հասանելիության մակարդակի արագ տեմպերով աճը բնակչության շրջանում:

Գալիք ընտրությունները լավ կազմակերպելու և լեգիտիմություն ապահովելու նպատակով ընդդիմադիր քաղաքական կուսակցությունները Ազգային ժողովում «աշխատել են իշխանույունների հետ նոր Ընտրական օրենսգիրք մշակելու և գալիք ընտրություններին խախտումները կանխարգելելու ուղղությամբ»:

«Անկախ լրագրողները, հասարակական սեկտորի վերլուծաբանները և իրավապաշտպան կազմակերպությունները հնարավորություն ունեն հետևել և քննադատել երկրում ընթացող զարգացումները հենց երկրի ներսից», - գրում է Ստրոնսկին, ընդգծելով Հայաստանում ազատության և զարգացման հեռանկարները:

Ըստ հեղինակի, կան նաև արտաքին և ներքին մարտահրավերներ:

«Թե՛ Բաքուն, թե՛ Անկարան էլ ավելի ավտորիտար են դառնում, ավելի քիչ կանխատեսելի և ավելի ազգայնական, ինչը խնդիր է Հայաստանի համար, որը Ադրբեջանը և Թուրքիան դիտարկում է որպես երկու մեծ սպառնալիք իր գոյատևման համար», - գրում է հեղինակը:

Ստրոնսկին եզրակացնում է, որ 2017-ի խորհրդարանական ընտրությունները և դրանց արդյունքները որոշիչ են լինելու Հայաստանի ապագայի հարցում:

«Մի կողմից բարդ աշխարհաքաղաքական միջավայրը, մյուս կողմից վերջին մի քանի տարիների հասարակական ընդվզումներն են, որ թուլացնում են քաղաքական էլիտայի համակարգը: 2016-ի հուլիսի իրադարձություններին…. Նախագահ Սարգսյանը աշնանը պատասխանեց կառավարության փոփոխություններով՝ այն համալրելով թարմ և կարող ուժերով 2017-ի խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ: Որոշ նոր պաշտոնյաներ Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում են կրթություն ստացել, իսկ մյուսները, օրինակ՝ վարչապետը, դիտարկվում են, իբրև Մոսկվային ավելի մոտ կանգնած մարդ: Այս ամենը ցույց է տալիս, որ Նախագահ Սարգսյանը հույս ունի շարունակել արտաքին քաղաքականության նուրբ բալանսավորումը», - եզրափակում է Փոլ Ստրոնսկին: