Ձեր վստահելի աղբյուրը

««Մալազիական ավիաուղիներ»-ին պատկանող «Boeing 777» օդանավը, որն Ամստերդամից թռչում Էր Քուալա Լումպուր, կործանվել է Արևելյան Ուկրաինայում: Ակնհայտ է, որ օդանավը կործանվել է «երկիր - երկինք» հրթիռի հարվածի արդյունքում, սակայն դեռ պարզ չէ, թե որտեղից են այդ հրթիռը արձակել: Այժմ Ռուսաստանը, մյուս կողմից անջատողականները և Ուկրաինան մեղքը գցում են մեկը մյուսի վրա: Որո՞նք են հնարավոր սցենարները, հնարավո՞ր է խոսել կանխամտածված գործողությունների մասին»,- ըստ «Ինոսմիի»` այսպես է գրված «Ատլանտիկոյում» հրապարակված հոդվածում:

Այսպիսով ` ըստ աղբյուրի, ռազմավարական և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի (IRIS) տնօրեն Ժան-Վենսան Բրիսեն նշում է, որ այս պատմությանը երեք կողմ կա: Ինչպես հայտնի է, ռուսական և ուկրաինական կողմերը իրենց տրամադրության տակ նմանատիպ հռթիռներ ունեն: Բացառված չէ, որ դրանք հայտնվեն ռուսամետ ուժերի ձեռքում, բայց օգտագործել այդպիսի զենք, կասկած է հարուցում: Բանը նրանում է, որ խոսքը գնում է մի քանի միավոր տեխնիկայի մասին, որոնք աշխատում են մեկ մասինական համակարգով: Եթե նույնիսկ ռուսամետներին հաջողվել է գրավել մի քանի մեքենա, փաստ չէ, որ նրանք ունեն անհրաժեշտ ամբողջ համակարգը: Եւ ինչո՞ւ կրակել մեծ բարձրությամբ թռչող ինքնաթիռի վրա, և ոչ այն ինքնաթիռի, որը անմիջական վտանգ է իրենից ներկայացնում: Ցանկացած դեպքում հնարավորությունը շատ քիչ է:

- Արձակման պահին սխալմունքի վերաբերյալ այսօր ներկայացված սցենարը Ձեզ ավելի՞ հավանական է թվում:

- Այո, 2001թ-ին ուկրաինացիները ուսումնավարժության ժամանակ սխալմամբ կործանել են ռուսական ինքնաթիռ: Այդպիսի սցենարը ճշմարտությանը ավելի մոտ է թվում: Մենք խոսում են քաղաքացիական պատերազմի մասին, որում խառնված են արտաքին ուժերը: Ուկրաինական ուժերի ներսում ռուսամետ տարրեր կան, չնայած նրանք որոշել են պահպանել հավատարմությունը ուկրաինական ռեժիմին: Վերջապես, ուկրաինական բանակը չի կարող հպարտանալ ճշտապահությամբ ու կարգապահությամբ:

- Ուկրաինական հատուկ ծառայությունները ներկայացրել են ձայնագրություններ, որոնք մատնանշում են ռուսամետ անջատողականների մեղքը: Հնարավո՞ր է արդյոք նման տարբերակ:

- Տարբերակը, որ անջատողականները սխալմամբ կրակել են ինքնաթիռին` չիմանալով ինչ ինքնաթիռ է այն իրականում, քիչ հավանական է: Twitter-ում հայտնվել է հաղորդագրություն այն մասին, որ անջատողականները գրավել են տեխնիկա այդ տիպի հրթիռներով: Եթե նրանց մոտ նույնիսկ չորս հրթիռով տեխնիկա կա, նրանք կարող էին փորձել փորձարկել այն, բայց ես շատ կասկածում եմ, որ նրանք հրթիռներ կարձակեին անծանոթ ինքնաթիռի ուղղությամբ: Բանը նրանում է, որ նրանք չունեին ինքնաթիռները տարբերակելու հնարավորություն, բացի այդ, այդպիսի հրթիռները նրանց համար մեծ արժեք ունեն, և նրանք հենց այնպես չեն արձակի:

- Անջատողականների մոտ անհրաժեշտ միջոցներ կա՞ն:

- Անջատողականների մոտ հնարավորությունները շատ սահմանափակ են: Այս ոլորտում գոյություն ունի երեք մակարդակ: Առաջին` դա օդային տարածքի հսկման համազգային համակարգն է, երկրորդ` սպասարկում է գունդը, որտեղ գտնվում են հռթիռային համակարգերը, երրորդ` իրագործվում է ռադարով` անմիջապես արձակման սարքավորման հետ: Այսինքն` ռուսամետ անջատողականների համար դա այդքան էլ հեշտ առաջադրանք չէ:

- Հնարավո՞ր է այդ չափերի Boeing-ը սխալմամբ ռազմական ինքնաթիռի տեղ դնել:

- Երբ ինքնաթիռը գտնվում է այդ բարձության վրա, այն գրեթե անտեսանելի է, բայց միթե՞ կարելի է շփոթել ռազմական ինքաթիռի հետ: Ոչ, առավել ևս, որ ռազմական ինքնաթիռները հազվադեպ են ներկվում սպիտակ, կապույտ և կարմիր գույներով: Ամեն դեպքում էլեկտրոնային համակարգերի սխալմունք երբեմն հնարավոր է: Այդ բարձրությամբ թռչող ինքնաթիռը իրենից վտանգ չի ներկայացնում: Ուկրաինան չուներ ոչ մի պատճառ կրակելու այդ ինքնաթիռի վրա: Այդ ինքնաթիռը մեկնում էր դեպի Ռուսաստանի կողմը, և նրա ուղին հայտնի էր: Պատահում է, որ հրթիռային համակարգերի օպերատորները թույլ են տալիս սխալներ, իսկ ուկրաինացիները արդեն մեկ անգամ դա արել են: Ռուսները նույնպես կարող էին թույլ տալ նմանատիպ սխալ, սակայն ռուսական բանակը գերազանցում է ուկրաինական բանակին մեթոդայնությամբ և ճշտությամբ:

- Ինչպե՞ս կարող է անդրադառնալ ինքնաթիռի անկումը ուկրաինական համակարմտության վրա:

- Հիմա միջազգային հանրությունը ամբողջ մեղքը դնում է Պուտինի վրա: Այդպես կշարունակվի հետագայում մինչև մենք չպարզենք, թե իրականում ինչ է տեղի ունեցել: Եթե պարզվի, որ հրթիռը արձակել են ռուսական զորքերը կամ անջատողականները, միջազգային հանրությունը կընդլայնի աջակցությունը Ուկրաինային: Եթե Ուկրաինան մեղավոր է, դա կարող է բերել սանկցիաների հավասարեցման. այսինքն` Ռուսաստանի դեմ որոշ սանկցիաներից կհրաժարվեն: