Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանի տարբեր վայրերում, այդ թվում Ճանապարհային ոստիկանության կողմից ճանապարհների վրա տեղադրվող հազարավոր տեսախցիկները կամ տեսահսկման սարքերը իրավաչափ չեն։ Այդ մասին այսօր Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի կազմակերպած քննարկման ժամանակ հայտարարեց իրավապաշտպան Արտակ Զեյնալյանը։

«Արդյոք տեսախցիկների առկայությունը միջամտությո՞ւն է անձնական կյանքի, հարգանքի իրավունքին և արդյոք կա մեկը, որը կարծում է, որ միջամտություն չէ»,- հետաքրքրվեց Զեյնալյանը քննարկման մասնակիցներից։

Իրավապաշտպանին արձագանքեց Հելսինկյան ասոցիացիայի նախագահ Ավետիք Իշխանյանը և ասաց, որ պետք չէ «բացարձականացնել, քանզի հանրային կյանքը վերահսկելու ձև է և արվում է, որպեսզի անվտանգությունը հասարակության չխաթարվի»։

Իշխանյանը վկայակոչեց ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների կոնվենցիան և նկատեց, որ այնտեղ բոլոր հոդվածները երկու մասից են և երկրորդ մասը հենց սահմանափակումների մասին է։
Շարունակելով Իշխանյանին Զեյնալյանը նկատեց, որ այլ է միջամտության օրինականության հարցը։

«Բոլոր դեպքերում տեսահսկման սարքերի գոյությունը միջամտություն է անձնական կյանքի վրա։ Բայց խնդիրն այլ է՝ արդյոք այն նախատեսվա՞ծ է օրենքով և բավարարում է օրենքով պահանջվող չափանիշներին։ Բոլոր չափանիշներին պետք է բավարարի», -հավելեց իրավապաշտպան Զեյնալյանը։

Նրա խոսքով, Հայաստանի Սահմանադրության 31-րդ հոդվածով՝ երկրի հանրային իշխանության մարմինների վրա դրվել են ընտանիքի, մասնավոր կյանքի, պատվի ու բարի համբավի իրավունքների պաշտպանության պարտականություններ, բայց, միաժամանակ, երկրորդ մասով էլ նշվել է, որ այդ իրավունքը կարող է սահմանափակվել միայն օրենքով։

«Այս իրավունքը երաշխավորված է ՄԱԿ Մարդու իրավունքների կոնվենցիայով, միջազգային մի շարք փաստաթղթերով, սակայն ուշագրավ է Եվրոպական կոնվենցիան, որի վերաբերյալ ՄԻԵԴ-ը արտահայտել է բազմաթիվ իրավական դիրքորոշումներ, որ տեսանկարահանումը միջամտություն է մարդու անձնական կյանքի, հարգանքի իրավունքին», -նկատեց Զեյնալյանը։

Իրավապաշտպանը մի դեպք ներկայացրեց, երբ փորձել են օգտագործել ճանապարհին տեղադրված արագաչափ սարքով աված լուսանկարը, որպեսզի հնարավոր լինի իրավունքի պաշտպանություն իրականացնել:

«Անձը, ում վարած մեքենան պատկանել  էր կնոջը, մայրուղիներից մեկի վրա գերազանցել  էր արագությունը և այն արձանագրել  էր տեսախցիկը: Մի քանի օր հետո մեքենայի սեփականատերը՝ կինը, ստացել  է ակտը ու բացահայտել  է, որ իր ամուսինը հայտնվել է բացարձակ այլ տեղում, ուր պետք է չգտնվեր: Այսինքն` առաջացել է խնդիր նրանց միջև։ Փաստորեն, տվյալ  դեպքում միջամտել է անձնական կյանքին»,- նկատեց Արտակ Զեյնալյանը:

Բացի այդ, նա ներկայացրեց, որ եղել են դատական ակտեր, որոնց կապակցությամբ անհրաժեշտ է եղել ստանալ տեսագրություններ, բայց պարզվել է, որ դրանք չեն պահպանվել։

«Նյութերն իրենք իրե՞նց չեն պահպանվել, թե՞ որևէ մեկը դրանք ոչնչացրել է ապացույցները վերացնելու համար: Տեսաձայնագրող սարքերի կարգը, պահպանումը և դրանց ոչնչացումը նախատեսված չէ օրենքով՝ հետևաբար հակասում է Սահմանադրությանը»,- ընդգծեց իրավապաշտպանը։

Ահա այս խնդիրը լուծելու համար Արտակ Զեյնալյանը նմանատիպ գործերով գանգատներ է ուղարկել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան: