Ձեր վստահելի աղբյուրը

Տարբեր փորձագիտական գնահատականներով, Հայաստանում երկար տարիներ 500 հազարից մինչև 1 միլիոն խմ անօրինական փայտ է հատվում։ Լրագրողների հետ զրույցում ասաց Շրջակա միջավայրի նախարար Էրիկ Գրիգորյանը։

«1 միլիոնը բազմապատկեք 40 դոլարով, օրինակ, 40 միլիոն դոլարի շրջանառության գործողություն»,- նշեց նա։

Հարցին՝ արդյո՞ք կարող եք ապօրինի ծառահատողների անուններ տալ, Է. Գրիգորյանն ասաց. «Սյունիքում տասնյակ անտառապահներ, անտառապետեր, մասնաճյուղերի ղեկավարն կան, այդ մակարդակով քրեական գործեր կան, բայց անձը, որ պետք է լինի այդ ամբողջ համակարգի հետևում, դա իրավապահ մարմինների կողմից ներկայացվող տեղեկություն պետք է լինի: Ես առանց որևէ հիմնավորվածության որևէ անուն չնշեմ, որովհետև չեմ կարծում, որ ես ունեմ այդ իրավունքը»։

Է. Գրիգորյանն ասաց, որ 2019 թվականի օրինական հատումների ծավալ՝ սանիտարական, խնամքի հատումները, իրենց մասնագետների ներկայացմամբ, միայն անտառի համար անհրաժեշտ ծավալն է, որի կարիք կա, ընդամենը 17 հազար խորանարդ մետր է. «Այսինքն՝ մնացած այդ մեծ ծավալը, որի մի մասը անտառամերձ համայնքներում է, մի մասը ոչ անտառամերձ համայնքներում է, մի մասը գնողունակն է, մի մասը՝ ոչ գնողունակը, դա ձևավորվում է հիմնականում ապօրինի հատումներից, ինչպես նաև մի որոշակի մաս սեփական տարածքներից։ Դա ստվերային հսկայական կառույց է, որի դեմ այդ բոլոր փոփոխությունները և կադրային, և ոստիկանության տեսչական մարմինների աշխատանքի, և օրենսդրական, միտված են, որպեսզի այս համակարգը ուղղակի ջարդվի»։

Նախարարի խոսքով, Սյունիքի անտառտնտեսություններում հիմնականում անտառհատումներ չկան, էականորեն նվազել են, իսկ Տավուշում ու Լոռիում մի քանի խնդրահարույց անտառտնտեսություններ կան, որոնցից մեկը Իջևանի անտառտնտեսությունն է, որտեղ իրենք տասն օր առաջ կադրային փոփոխություն ենք արել, ղեկավարը փոխվել է։

Պատասխանելով հարցին, արդյո՞ք դրանով է  բացատրվում, որ Իջևանում մարդիկ դուրս են եկել փողոց, Է. Գրիգորյանն ասաց, որ այդ ամբողջ գործընթացը կապված է մի քանի գործոններով. «Երբ նախկինում տրվում էր անտառհատման տոմսը, հնարավոր էր ամիսներով շրջանառել և մեկ թղթով ապօրինի մեխանիզմով անընդհատ փայտ հանել, հիմա դրանք ստորագրվում են կամ վնասվում, որպեսզի երկրորդ անգամ չօգտագործվեն։  

Օրենսդրական փաթեթով առաջին անգամ Հայաստանում անտառային ոլորտում խստացվող կետեր են ավելացել. վերաբերում է խմբակային  գործունեությանը, քրեական գործը վերաբերում է  խմբակային։ Ագգային ժողովն ընդունել է, առաջիկա օրերին օրենքի ուժ կստանա։

Նախկինում վարչական իրավախախտում կարելի էր անել անսահամանափակ, հիմա մեկ տարվա ընթացքում երկրորդ վարչական իրավախախտման դեպքում արդեն քրեական է։:

Առաջին անգամ Քրեական օրենսգրքի մեջ ֆիքսվել է փայտի տեղափոխումը, նախկինում համապատասխան կետերը  միայն հատման էին վերաբերում: Օրենսդրորեն փակվել են հնարավոր սողանցքները, միաժամանակ փոխվել են ղեկավարները, ոստիկանությունը, տեսչական մարմինները, կետերը հսկողություն դնելով, կառավարում են հոսքերը և ապօրինի հատման գործընթացի դեմ այդ լայնածավալ փոփոխություններ են լինելու»։

Նախարարի խոսքով, որ երկար տարիներ ապօրինի անտառահատումների վիճակագրությունը եղել է ֆիկտիվ թվեր. «Նշված է շատ սահմանափակ թիվ, հիմա 2018-2019-ին թվերը 10 հազար, 12 հազար ծառ, 8 հազար ծառ, հենց հիմա Իջևանի անտառտնտեսությունում 1000-ից ավելի ծառ տեսչական մարմինն ակտավորման գործընթացի մեջ է։ Վիճակագրական տեսակետից ամեն ինչ ավելի վատ է, իսկ իրականության տեսակետից ապօրինի անտառհատումների ծավալը նվազում է էականորեն, բայց պետք է ամբողջովին բացահայտվեն»։