Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Հրապարակ»-ը գրում է.

«Գագիկ Խաչատրյանի որդիներին պատկանող «Յուքոմ» ընկերությունից առանձնացած Հայկ եւ Ալեքսանդր Եսայան եղբայրների հիմնած «Թիմ» ՍՊ ընկերությունը 2020 թվականի հոկտեմբերի 29-ին ձեռք բերեց «Վեոն Արմենիա» ՓԲԸ («Բիլայն» ապրանքանիշ) 100 տոկոս բաժնեմասը։ Արդյունքում «Վեոն Արմենիա»-ն վերանվանվեց «Տելեկոմ Արմենիա» ընկերության, որը պատկանում է «Թիմ» ՍՊԸ-ին եւ այսուհետ ղեկավարելու է «Բիլայն» ընկերությունը, նույն ինքը՝  Հայաստանի ամենամեծ ենթակառուցվածքներ ունեցող եւ ռազմավարական նշանակության «Արմենթելը»։

Գործարքի մեկնարկը տրվել էր դեռեւս 2020 թվականի հուլիսին եւ ուղեկցվել էր սկանդալներով ու ինտրիգներով։ Այս թեմայի մասին գրվել է մամուլում, մենք էլ ենք անդրադարձել, որ փաստացի իշխանությունների հովանու ներքո Եսայան եղբայրները մրցույթից դուրս թողեցին Փաշինյանի քաղաքական մրցակից Գագիկ Խաչատրյանի ընտանիքին պատկանող եւ նրանց կողմից ղեկավարվող «Յուքոմ» ընկերությունը,  ստեղծեցին «Թիմ» ՍՊ ընկերությունը եւ անհասկանալի պայմաններում տրված խոշոր վարկային միջոցներով «Թիմ»-ի միջոցով ձեռք բերեցին «Բիլայնը»։

Այնպես որ, գործարքում բավականին մութ կողմեր կան, որոնք ուղեկցվել են աղմկահարույց իրադարձություններով։ Եսայան եղբայրները երկար ժամանակ գաղտնի էին պահում գործարքի գինն ու ֆինանսավորման աղբյուրները։ Գրվեց, որ Եսայան եղբայրները «Արդշինբանկից» էին ցանկանում վարկ ստանալ, սակայն բանկը մերժել էր։ Ի վերջո, «Թիմ» ՍՊԸ-ին հաջողվել է ստանալ վարկ երկու բանկից․ մի փոքր մասը «Արդշինբանկն» է տրամադրել, իսկ մեծ մասը՝ «Ամերիաբանկը»։

Ընդ որում՝ գործարքը տեղի է ունեցել արագացված կարգով, եւ պայմանագիրը կնքվել է պատերազմի թեժ օրերին՝ հոկտեմբերի 29-ին։

Մեզ ասացին, որ բանկի մենեջմենթը շտապեցրել է աշխատակիցներին՝ գործարքի ընթացքն արագացնելու հարցում, եւ բանկի խորհուրդը որոշում է կայացրել տրամադրել վարկը (բանկի խորհրդի որոշումները կարող են շրջանցել վարկի տրամադրման ստանդարտ գործընթացները): Այսինքն, փաստացի, նորաստեղծ ընկերությունը առանց հավելյալ ապահովման կամ երաշխիքի, զուտ ձեռք բերվող ակտիվի գրավադրմամբ, ինչ-որ հրաշքով իրականացնում է նորաստեղծ Հայաստանի խոշորագույն գործարքներից մեկը՝ պրակտիկորեն հարյուր տոկոս վարկավորմամբ, այն էլ՝ ռազմավարական նշանակության ոլորտում։

Խնդիրը պատկերավոր հասկանալու համար՝ պատկերացրեք, որ մի նորապսակ զույգ դիմի հիպոթեքի եւ տեղում ստանա այն, առանց կանխավճարի ու վճարունակության ապացույցների։ Ու ստանա ոչ թե մեկ բնակարան, այլ մի ամբողջ բնակելի շենք։ Ու երբ մարդիկ հետաքրքրվեն այդ հրաշքով, զույգը հայտարարի, որ «շենքը մեզ տվել են, որովհետեւ մենք խոստումնալից զույգ ենք, բացի այդ, մինչեւ հիպոթեքի մարման ավարտը շենքը գրավի տակ է լինելու»։

Բայց մինչեւ վարկի մարման ավարտը գույքը միշտ էլ գրավի տակ է մնում, դուք մեզ ասեք՝ կանխավճարի ու աշխատանքի վայրի տեղեկանքի հարցը ո՞նց եք լուծել, ու հնարավո՞ր է, որ պետական միջամտության ուղիղ մեխանիզմ է գործել։ Այսինքն՝ պատերազմի թեժ շրջանում, երբ մեզ համոզում էին, թե «հաղթում ենք», Նիկոլ Փաշինյանը «քավո՞ր է կանգնել» մի մասնավոր գործարքի՝ դառնալով երաշխավոր, որպեսզի «Ամերիաբանկը» եւ «Արդշինբանկը» վարկ տրամադրեն Եսայան եղբայրներին։ Եվ այս ամենը տեղի է ունեցել գաղտնի կերպով։

Մեզ ասացին, որ կառավարության ուղիղ կամ անուղղակի գործողությունների արդյունքում պետական կարգավորմամբ ու ենթակառուցվածքների տիրապետմամբ կառույցը հավելյալ ապահովման երաշխիքով մեծ գումար է «սառեցրել»։ Վարկավորումն ապահովելու համար բանկերը նաեւ իրենց հիմնական գործիքակազմն են կիրառել․ իբրեւ ռիսկի գործոնի նվազեցում՝ դիտարկել է ընկերության սեփականության իրավունքի անցումը բանկ (եր)ին, այն դեպքում, երբ վարկը հնարավոր չլինի մարել:

Խոսքը կարող է լինել ոչ թե բյուջետային համակարգի վերաբերյալ օրենքով նախատեսված երաշիքների մասին, ինչի դեպքում այդ գումարը դառնում է պետական  պարտք, այլ պետության երաշխավորման տարատեսակ մեխանիզմների։ Իսկ ո՞րն է Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության շահագրգռությունը, որ նման ռիսկային ու վիճելի քայլի է դիմում՝ հօգուտ մի մասնավոր ընկերության։ Պատասխանը, կարծում ենք, պարզ է»։

Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուր կայքում։