Իրավունք 15:17 23/03/2021 Հայաստան

Լիա Իվանյան. Պետական մտածողության մասին

Ինչքան հիշում եմ, անընդհատ լսել ենք  այն տեսակետը, որ հայերը չունեն պետական մտածողություն, քանի որ դարերով չեն ունեցել պետություն։ Սակայն արդեն երեք տարի գնալով ավելի է ամրանում հակառակը՝ իսկ գուցե պետություն չե՞նք ունեցել, որովհետև պետական մտածողություն չունենք։ Ու երևի երբեք էլ չենք ունեցել։ Եթե ունենայինք,  անընդհատ նույնանման կորուստների առաջ չէինք կանգնի․․․ օրինակ  ինչպե՞ս 2020-ին Ադրբեջանին անցավ երբևէ ադրբեջանական չեղած Հադրութը, ինչպես որ հարյուր տարի առաջ Թուրքիային նվիրվեց Սուրմալուն, որը երբեք թուրքական չէր եղել։

Լավ, ենթադրենք հարյուր տարին հեռու էր, կարող ենք մտածել՝ այլ սերունդներ և այլ ժամանակներ են եղել, տեղեկացվածության ծավալներն ու արագությունը նվազագույն էին, բայց ախր հիմա էլ նույնն ենք մնացել՝ պարփակված սեփական բարեկեցությունն ու անվտանգությունը հոգալու կաղապարում։  Մեր մտածողությունը  սեփականի ահմաններից դուրս չի գալիս, հետևաբար և պետական չի դառնում։

Եվ ցավն այն է, որ ոչ միայն  նախորդ սերունդների սխալներից դասեր չենք քաղում, այլ բաց աչքով   պատրաստ ենք կրկնել  նույն հիմարությունը  ընդամենը  երեք տարվա  ընթացքում։   Ոնց կարելի է նորից լսել իշխանությունը բռնազավթած նիկոլականների  անվերջանալի ստերը։  Ոնց կարելի է թույլ տալ, որ  օդի մեջ նշանակված ընտրություններով շեղեն հանրապետության առաջ կանգնած թիվ 1 խնդրից՝  Նիկոլից և իր թիմից օր առաջ ազատվելու հրամայականից։   Մարդն ինքն իր բերանով  կանխատեսում է  իր տեղը՝ գնդակահարության պատը, հաստատ վստահ լինելով,  որ մինչև իրենից ազատվել ցանկացողները սահմանադրական-օրենսդրական ուղիներով իրեն  հասցնեն այդ պատի տակ՝ ինքը գեղական մեթոդներով նրանցից կազատվի։

Հայաստանին նիկոլիզմի հասցրած    բազմաթիվ  արհավիրքների շարքում սկիզբ դրվեց նաև մի ճակատագրական հարվածի՝ հայի մտածողությունից փորձեցին  վերացնել վերջին 30 տարում սաղմնավորված պետական մտածողության ծիլերը։ Գուցե  նաև այդ մտածողության բացակայությամբ էր  պայմանավորված նրանց աջակցության դուրս եկած լայն զանգվածների  առկայությունը։ Եթե հետին թվով նայենք 2018-ից հնչած խոստում-լոզունգ-փափուկ բարձերին, ապա բոլորն ուղղված էին անձի «ես»-ը շոյելուն, սեփական բարեկեցությունն ու ինքնագնահատականը բարձրացնելուն․․․ բայց փոխարենը ստացան ծախած պատերազմ, հետկապիտուլյացիոն մղձավանջային շրջան, մինչև վերջին օղակները թուլացրած պետություն։

Փրկությունը պետական մտածողությամբ մարդիկ և ուժերն են, որոնք կան և որոնց շնորհիվ է դեռևս պահպանվում  պետությունը։ Միանգամից են առանձնանում այդ մարդիկ։ Օրինակ, Սահմանադրական դատարանում  այսօր սկսվեց Քրեական օրենսգրքի 300.1-ին հոդվածի՝ Սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը քննությունը։ Դատավոր Արևիկ Պետրոսյանն առաջարկեց հարցը բանավոր քննել,  և  կողմ ու դեմ ձայները բախշվեցին հավասար։  

ՍԴ դատավորներ Ա. Պետրոսյանը, Ա.Խաչատրյանը, Ա.Թունյանը և Հ.Թովմասյանը կողմ էին բանավոր ընթացակարգին, իսկ Է.Շաթիրյանը, Ե.Խունդկարյանը, Ա.Դիլանյանը և Վաղարշյանը՝ դեմ։  Իհարկե, թող լիներ բանավոր, և բոլորս ի վերջո հասկանայինք, թե էդ ինչ կարգ էր տապալել ՀՀ Երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը։ Բայց քանի որ ընդամենը մեկ ժամ տևած նիստում պարզորոշ տարբերակվեցին պետական մտածողություն ունեցող  դատավորնեը գործատուի պատվերին ենթարկվողներից, ապա պարզ է, թե որքան ակնհայտ կդառնային այս կառավարության օրոք ՍԴ դատավոր դարձածների մասնագիտական ու մարդկային որակները բանավոր ընթացակարգի դեպքում։ 

Եվ գրեթե նույն վիճակն է մնացած բոլոր ոլորտներում․․․ կեսը պետականամետ են, կեսը անձնապաշտ են։ Հետևաբար և հույսներս չկորցնենք, որ պետությունը լրիվ կկորցնենք, քանի դեռ մեզանում չի վերացել պայքարող և պետական մտածողություն կրող տեսակը։

Լիա Իվանյան

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

14:26
Տավուշցիները Փաշինյանին ասել են՝ թշնամուն բերում ես, հասցնում գյուղի մեջ, այստեղ մա՞րդ է մնալու, ի՞նչ է՝ խրամատը խոհանացում փորենք
«Հարցեր են ուղղել՝ ինչ տարածքներ ես զիջում, այդ տարածքների վրա դու ամագ ունե՞ս, որևէ մի պատերազմի, ազատագրական պայքարի մասնակցած կա՞ս, քրտինք, արյուն թափած կա՞ս»։
Աղբյուր` Panorama.am
14:18
Անգլերենի մոլուցքները հանեք, օրենքում «ՍԵՅՖ» բառը մի գրեք. Թադևոս Ավետիսյան
«Էկոնոմիկայի նախարարության պատասխանատուները գնալով ինձ ավելի շատ են զարմացնում, բերում են նախագիծը, սակայն որոշ հարցերի վերաբերյալ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:00
Հայ-գերմանական արշավախմբի ստացած տվյալները նոր լույս են սփռում Արտաշատ մայրաքաղաքի գործընթացների վրա
ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գիտնականները Գերմանիայի Մյունսթերի համալսարանի գործընկերների հետ Արտաշատ մայրաքա­ղաքի պեղումների...
Աղբյուր` Panorama.am
13:45
Սա պատմական այց է Հայաստան. Խավիեր Կոլոմինան՝ ՆԱՏՕ-ի քարտուղարի այցի մասին
«Հաճելի է վերադառնալ Կովկաս՝ այս անգամ ուղեկցելով ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարին՝ Ենս Ստոլտենբերգին»,- X-ի իր միկրոբլոգում գրել է...
Աղբյուր` Panorama.am
13:39
Ինչպես Սյունիքում «ճշգրտումներից» հետո Հայաստանը բան չստացավ, նույնը լինելու է Տավուշի դեպքում. Տիգրան Աբրահամյան
«Հայաստանյան իշխանության հիմնական քաղաքական  վարքագծային առանձնահատկություններից մեկն այն է, որ բոլոր խնդրահարույց իրավիճակներում,...
Աղբյուր` Panorama.am
13:36
Փոսն ընկած տրոլեյբուսը չի վնասվել
«Տերյան-Կորյուն փողոցների  խաչմերուկում այսօր  համայնքային ենթակայությամբ գործող տրոլեյբուսը հայտնվել էր շինարարի կողմից փողոցը...
Աղբյուր` Panorama.am
13:25
Թաթոյան. Տավուշում տեղի ունեցողը որևէ առնչություն չունի պետական սահմանի դելիմիտացիայի կամ դեմարկացիայի հետ
Տավուշում տեղի ունեցողը որևէ առնչություն չունի պետական սահմանի դելիմիտացիայի կամ դեմարկացիայի հետ: Ահազանգում է Հայաստանի նախկին ՄԻՊ Արման...
Աղբյուր` Panorama.am
13:15
Այս տարի պարենային ապահովվածությունը ցորենի գծով իջնելու է 20 %-ից էլ ներքև, ինչը մարտահրավեր է. Աշոտ Հարությունյան
Սոցիալական ցանցերում օգտատերերը մտահոգություն են հայտնում, որ մեղմ ձմեռվա արդյունքում հանրապետությունում վնասված կիլինեն աշնանացան ցորենի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:02
Գլխիվայր շրջված մեքենաներ. Ինչ է կատարվում հանրապետության ճանապարհներին
Առատ տեղումներով պայմանավորված վթարային ու դժվարին իրավիճակ է  ստեղծվել հանրապետության ճանապարհներին։ ՆԳՆ փրկարար ծառայության...
Աղբյուր` Panorama.am
12:55
Շտապօգնության ավտոմեքենան արգելափակվել է ցեխակույտի մեջ
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն  մարտի 19-ին, ժամը 08:12-ին ահազանգ է ստացվել, որ Կոտայքի մարզի Քանաքեռավան գյուղից դեպի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:49
Տեղի է ունեցել Փաշինյանի և ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի առանձնազրույցը
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը կառավարությունում հյուրընկալել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգին: Վարչապետի աշխատակազմից հայտնում են՝...
Աղբյուր` Panorama.am
12:38
Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին
 Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ  է հղել Վլադիմիր Պուտինին՝ Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի պաշտոնում վերընտրվելու առիթով:...
Աղբյուր` Panorama.am
12:22
Երևանում տրոլեյբուսը հայտնվել է հսկա փոսի մեջ
Երևանում տրոլեյբուսը հայտնվել է հսկա փոսի մեջ ու չի կարողանում շարժվել։ Ուղևորները ստիպված են եղել իջնել։ Դեպքի վայր է ժամանել փրկարար...
Աղբյուր` Panorama.am
12:10
Սերգեյ Խաչատրյանը, Անա Չումաչենկոն և մեծահամբավ այլ երաժիշտներ ընդգրկված են Խաչատրյանի անվան մրցույթի ժյուրիի կազմում
Արամ Խաչատրյանի անվան 20-րդ միջազգային մրցույթի ժյուրիի կազմում ընդգրկված են մեծահամբավ երաժիշտներ։ Հիշեցնենք, որ այս տարի մրցույթն անցկացվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
12:10
Սերժ Սարգսյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին
ՀՀ երրորդ նախագահ, ՀՀԿ նախագահ Սերժ Սարգսյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին` ՌԴ նախագահի ընտրություններում համոզիչ հաղթանակի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:13
Պետությունից մինչև ինքնապաշտպանական ջոկատներ. Վահե Հովհաննիսյան
«Մենք գտնվում ենք պետական համապարփակ աննորմալության փուլում, սրանից պետք է դուրս գալ»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:06
Հայաստանին է մոտենում է հաջորդ ցիկլոնը
Հարավից հզոր ցիկլոնի ներթափանցմամբ պայմանավորված հանրապետության ամբողջ տարածքում դիտվել են առատ տեղումներ, Շիրակում, Լոռիում, Տավուշի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:58
Առաջարկվում է երկրորդ Հ1 ստեղծել՝ հանրապետական հեռարձակման
«Նախագծով առաջարկվում է հանրային հեռարձակողին հնարավորություն տալ առանց լիցենզիայի և մրցույթի հանրային մուլտիպլեքսում ուեննալ ևս մեկ...
Աղբյուր` Panorama.am
10:56
Եթե նույնիսկ արվի մի բան, որն ընկալեք ձեր դեմ, դա արտահայտում է ձեր լավագույն շահը. Փաշինյանը ալիևի լեզու է թափում
«Ես եկել եմ Ոսկեպար և Կիրանց, որովհետև սահմանագծման գործընթացը կարող է որոշակի խնդիրներ առաջացնել մեր որոշ բնակավայրերի համար, բայց մյուս...
Աղբյուր` Panorama.am
10:33
Աշխարհում վնասաբեր փոստային առաքումների քանակը նվազել է, ֆիշինգային գրոհներինը՝ ավելացել. «Կասպերսկի»
Գլոբալ փոստային տրաֆիկում սպամի միջին մասնաբաժինը 2023-ին նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի համեմատ նվազել է 3,03 տ.կ.-ով և կազմել 45,60%: 2022-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:17
Եթե ճիշտ եմ հասկանում, «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունը չի գրանցվել, որպեսզի քվորում չլինի. Ռուբինյան
Այսօր մեկնարկում է Ազգային ժողովի հերթական քառօրյան։ Սակայն քվորում չլինելու պատճառով, նիստը քիչ ուշ մեկնարկեց։ Նախ գրանցվեց 47 պատգամավոր,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:11
Միքայել Վարդանյանը Մասիսին նվիրել է 117 մլն դրամ արժողությամբ աղբահավաք մեքենաներ և 230 աղբաման
Մասիս խոշորացված համայնքում աղբահանության խնդիրն ամբողջությամբ կլուծվի: Բարերար Միքայել Վարդանյանը համայնքին նվիրել է աղբատար մեքենա,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:08
Մարդը ոնց կարող է նման սարսափելի մտքեր ունենա. Ալեքսանդր Չաուշյանը Կոնսերվատորիան տեղափոխելու մասին
«Ինձ համար շատ բարդ է հասկանալ, թե մարդը ոնց կարող է նման սարսափելի մտքեր ունենա։ Հետաքրքիր է՝ այդ մարդն ինչ է կերել, խմել, կամ միգուցե...
Աղբյուր` Panorama.am
09:50
Դիլիջանի ոլորանները փակ են բեռնատարների համար
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
09:49
«Ժողովուրդ». Ալեն Սիմոնյանը պետբյուջեի հաշվին քավորին Փարիզ է տարել
«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է․ «ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն իր որդու քավորին, որը խոշոր գործարար է ներկայանում, դասավորել է...
Աղբյուր` Panorama.am
09:47
«Ժողովուրդ». Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ այս շաբաթվա վերջին Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:45
«Փաստ». «Փողի խնդիր չունեն», բայց գնում են հարկերը և տուրքերը բարձրացնելու կամ նորերը սահմանելու ճանապարհով
«Փաստ» թերթը գրում է. «Դեռ նախորդ տարվանից փորձագետները պնդում էին, որ Հայաստանի իշխանությունները գնալու են հարկերը և...
Աղբյուր` Panorama.am
09:44
«Հրապարակ». ՀՀ իշխանությունը կփորձի՞ հետայսու աշխատել Արցախի ՀԿ սեկտորի հետ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Արցախի ՀԿ սեկտորի ակտիվիստները մարտի 20-ին հանրահավաք են անելու Օպերայի հրապարակում։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:42
«Ժողովուրդ». Ազգային ժողովը պատրաստ է և՛ ԱԺ բացօթյա սրճարանի համար գրեթե նույնքան վճարել, և՛ օրացույցների և օրագրերի համար
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. «Ուսումնասիրելով Ազգային ժողովի 2024 թվականի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ, մենք մեր բոլոր սահմանները կկորցնենք. Փաշինյան
12:08 19/03/2024

Եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ, մենք մեր բոլոր սահմանները կկորցնենք. Փաշինյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}