Քեսաբահայ ազգագրագետ. Քեսաբից հետո Հալեպի հայ գաղութի վրա հարվածներն ավելի սաստկացան
Հայաստանում է ազգագրագետ, քեսաբահայ Հակոբ Չոլաքյանը, ով իր աչքով է տեսել այն գործողությունները, որ տեղի են ունեցել Քեսաբում:
Այսօր մամուլի ասուլիսում, հետհայացք գցելով տեղի ունեցածին, նա նկատեց, որ Սիրիայի մերօրյա տագնապի մեջ երևան եկան այնպիսի ուժեր, որոնք ոչ միայն սպառնալիք դարձան Սիրիային, այլև մասնավորապես հայ զանգվածին:
Հակոբ Չոլաքյանի բնութագրմամբ, առաջին իսկ օրից Թուրքիան բազմաթիվ ահաբեկիչներ է իր տարածքից մտցրել Սիրիա:
«Սիրիահայությունը օրինապահ քաղաքացին էր Սիրիա պետության և բարեկամն էր արաբ ժողովրդի: Այդ բարեկամությունը գալիս է դարերի խորքից»,- նկատեց նա և հավելեց, որ այն թաղամասերը, ուր հայերը գործարարներ էին և ունեին իրենց հարստությունը, դատարկվեցին, մարդիկ տեղափոխվեցին կենտրոն, արտասահման կամ Հայաստան:
Այժմ Հալեպի թաղամասերից Նոր գյուղում, Սուլեմանիեում, Վիլաների թաղամասում և Ազիզիեում են մնացել հայեր. «Հալեպահերն անցնող երեք տարիներին մեծապես տուժեցին: Դպրոցները, եկեղեցիները, հաստատությունները կործանվեցին: Իսկ վերջին լարվածությունն էլ հաջորդեց Քեսաբի իրադարձություններին: Քեսաբի շրջանի 11 գյուղերն ու կենտրոնական ավանն ամբողջությամբ հայաթափվեցին: Շուրջ 2000 հայություն, որ Սիրիայի մյուս հատվածներից էին եկել այստեղ պատերազմի ընթացքում, դարձյալ գաղթականության ճանապարհը բռնեցին ու տեղափոխվեցին հարավ` ավելի ապահով շրջաններ»:
Նա հավելեց, որ ամեն օր սաստկացող վիճակին արտաքին աշխարհը ոչ մի միջամտություն չկարեց:
Քեսաբի այս դեպքերից հետո Հալեպի հայ գաղութի վրա հարվածներն ավելի սաստկացան, նկատեց Հակոբ Չոլաքյանը: Քարուքանդ եղավ նոր Գյուղը, իսկ վիճակն օրհասական է՝ թե անվտանգության, թե ապրուստի տեսակետից:
«Ամենից վտանգավոր այս պահին այն է, որ լռում ենք և չենք բարձրաձայնում նրանց վիճակի մասին: Սիրիահայ գաղութը, որ Մայր գաղութ է, որի սիրտը Հալեպն է, անցնող տարիների մեծ կրթական, ազգային սնունդ է մատակարարել ողջ սփյուռքին: Այսօր այդ ամենը մոխրակույտի են վերածվում: Սա սարսափելի երևույթ է»,- ասաց նա:
Ազգագրագետը նկատեց, որ հայության` Հալեպից զանգվածային տեղահանում չի կատարվում, բայց ամեն օր փախստականներ կան, որ հեռանում են:
«Ժողովրդի մեծ մասը տակավին կառչած է իր տնից: Ասում են՝ լավ կլինի, կանցնի: Տեղափոխվոււմ էին ուրիշ թաղամաս, սպասելով, որ ավարտվի մղձավանջը: Բայց ավելի է սաստկանում: Այնտեղ էլ ասում են, որ միակ փրկությունը հայրենիքն է, բոլոր ճանապարհները Երևան են տանում: Բայց երբ գալիս է շարժվելու պահը, մարդիկ տատանվում են: Սրբություններ կան, որ թողնելը փոքրիկ հարց չէ: Այդ անհատներն են, որ միասնաբար ստեղծել են ու երդվել այդ հաստատությունները պահել»,- ասաց նա:
Նշենք, որ հալեպահայերի մի մասը` մոտ 11 հազար, Հայաստանում է, մի մեծ զանգված այլ երկրներ է գնացել, իսկ Հալեպում մոտ 25 հազար հայություն կա:
Հարակից նյութեր`
Գ. Հարությունյան. Սիրիական խնդիրը սպառնում է Հայաստանի անվտանգությանը
Սիրիական բանակն առաջացել է Քեսաբի ճակատային գծի վրա
Արամ Ա-ն Քեսաբի հարցով ՄԱԿ-ից նամակ է ստացել
Քեսաբահայ երիտասարդը սպանվել է. «Շփոթել են սիրիական բանակի զինվորի հետ»
Քեսաբահայ երիտասարդի մահվան մասին լուրերը դեռ չեն հաստատվել
Ֆիրդուս Զաքարյան. Եթե ցանկանան, կարող ենք ընդունել քեսաբահայերին, անպատրաստ չենք
Առանց տան, դպրոցի և անորոշության մեջ. Լաթաքիայում ապաստանած քեսաբահայերը
ԵԽԽՎ-ում ընդունվեց Քեսաբի դեպքերը դատապարտող հայտարարությունը
Քեսաբում մնացած 38 քեսաբցիներից 20-ն ազատ է արձակվել
«Երկակի ստանդարտների և անպատժելիության հետևանք». Քեսաբի իրադարձությունները
Քեսաբից տարհանված ընտանիքը Հայաստանում է, բայց երազում է իր տուն վերադառնալու մասին
«Քեսաբում ռազմական գործողություններին զուգահեռ քարոզչական պատերազմն ավելի ընդգրկուն է»