Ձեր վստահելի աղբյուրը

Փաստաբանների պալատի նախագահ Արա Զոհրաբյանն օրեր առաջ մտահոգություններ էր հայտնել այլակարծության նկատմամբ անհանդուժողականության, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարության՝ դատավորների վրա հնարավոր ազդեցության, ոստիկանության և ԱԱԾ-ի կողմից անձանց տնտեսական գործունեությանը և սեփականության իրավունքի միջամտության,  ու այլնի վերաբերյալ:

Որո՞նք ՓՊ նախագահի մտահոգությունների պատճառները, այս ու այլ հարցերի վերաբերյալ Panorama.am-ը զրուցել է Արա Զոհրաբյանի հետ:

Հարց-Պարոն Զոհրաբյան, Դուք մտահոգություն եք հայտնել անձանց տնտեսական գործունեության և սեփականության իրավունքի միջամտության կապակցությամբ: Ո՞ր դեպքերի մասին է խոսքը: Կա՞ն բողոքներ: Այս առումով հնարավո՞ր է համագործակցեղ ՄԻՊ-ի հետ:
Պատասխան-Անձանց սեփականության իրավունքին պետությունը կարող է միջամտել, սակայն Սահմանադրությամբ և օրենքներով նախատեսված դեպքերում, հիմքերով և կարգով: Մտահոգությունս վերաբերում էր այդ գործընթացին զուգահեռ լուսաբանումներին: Եթե լուսաբանվում է այս կամ այն տարածք մուտք գործելը դիմակավորված և զինված ծառայողների կողմից, ապա լավ կլիներ որպեսզի լուսաբանվեր նաև թե ինչ առիթի և հիմքի առկայությամբ է քրեական գործ հարուցվել և ինչն է հիմք հանդիսացել այս դատավարական գործողությունն իրականացնելու համար: Հակառակ դեպքում, քաղաքացիների մոտ կարող է անպաշտպան լինելու զգացում առաջանալ: Փաստաբաններից այս առումով մտահոգություններ լսել եմ, իսկ ՄԻՊ-ի հետ, բնականաբար, ինչպես փաստաբանները, այնպես էլ քաղաքացիները նման դեպքերում կարող են համագործակցել:

Հարց-Ինչքանո՞վ է համապատասխանում օրենքին ԱԱԾ, ոստիկանության գործողությունների ընթացքի լուսաբանումը:
Պատասխան- ԱԱԾ-ն և ոստիկանությունը կարող են թափանցիկ աշխատելու քաղաքականություն իրականացնել, ինչը ողջունելի է: Բայց պետք է նկատի ունենալ անմեղության կանխավարկածի պահպանման անհրաժեշտությունը: Իզուր չէ, որ մարդը մեղավոր է ճանաչվում միայն դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով: Հասկանում եմ, որ որոշ դեպքեր բոլորիս զգացմունքների վրա ազդում են, բայց միևնույն է այդ հարցերում պետք է գոնե իրավապահ և դատական մարմինները պրոֆեսիոնալ սահմանը չանցնեն: Ի դեպ, չմոռանանք, որ իրավապահ մարմիններում բոլոր աշխատողները չեն փոխվել: Վստահ եմ, որ մի մասի մոտ գործում է այս մոտեցումը՝ ծառայել ենք նախորդ իշխանություններին և նույն կերպ կծառայենք նոր իշխանություններին: Որպես օրինակ, վերջերս փաստաբանները բողոքում էին, որ ՀՔԾ-ում քննվող գործերից մեկով, ոստիկանները համատարած բերման էին ենթարկում վկաներին, որոնց նույնիսկ չէին ծանուցել, իսկ ՀՔԾ քննիչն էլ վկաներին քննում էր ոստիկանության բաժանմունքում: Կամ նույն քրեական գործով այլ քաղաքացիներին համատարած մեքենաներով ոստիկանները «հրավիրում էին» բաժանմունք: Այս գործելաոճը, եթե չփոխվի,  բնականաբար որոշ ժամանակ հետո դժգոհության մեծ ալիք է բարձրացնելու:

Հարց-Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ լրատվամիջոցներից մեկին «հակապետական» գործունեության մեղադրանքից հետո, հիմա արշավ է սկսել մեկ այլ ԶԼՄ-ի նկատմամբ: Սա այլակարծությանը , խոսքի ազատությանը սպառնացող վտանգ չէ՞, որը պետք է լինի իշխանության անելիքը:
Պատասխան-Նախորդ իշխանությունների ժամանակ քաղաքացին, երբ խնդիր էր ունենում, պետական մարմինների հետ իր պաշտպանությունն ակնկալում էր քաղաքական ընդդիմությունից և այն ժամանակ «հակապետական» գործունեություն իրականացնող լրատվամիջոցներից: Ուժեղ ընդդիմության և անվախ ու անկախ լրատվամիջոցների գոյության պայմաններում կարող է մեր պետությունը արագ զարգանալ: Կարծում եմ՝ իշխանությունը պետք է խրախուսի այլակարծությունը:

Հարց- Պարոն Զոհրաբյան, դուք ասում եք. «Հայհոյանքների, վիրավորանքների և սպառնալիքների թիրախ են դարձել մասնագիտական գործունեություն իրականացնող անձինք՝ լրագրողները և փաստաբանները»: Բանն այն է, որ փաստաբանները ու լրագրողները եղել են, ու ցավոք՝ կլինեն այդ թիրախում, ավելի ագրեսիվ կամ քիչ, քանի որ իրենց աշխատանքի բնույթով ներկայացնում են տարբեր կողմեր՝ հասարակության կողմից ցանկալի, կամ անցանկալի: Ավելի  մտահոգության է արժանի դատական համակարգի անկախության հարցը, քանի որ այն խնդիրները, որ Դուք վեր եք հանել, ի վերջո լուծվելու են դատական համակարգում: Արդյո՞ք Ձեր գնահատմամբ դատական համակարգը այսօր ազատ է «ժողորվրդահաճ» կամ «ժողովրդավախ» լինելուց:
Պատասխան-Լրագրողները և փաստաբաններն իրենց մասնագիտական գործունեության ժամանակ հաճախ են դարձել թիրախ, ոչ միայն քաղաքացիների կողմից, այլ նաև՝ պետական մարմինների: Այդ անընդունելի գործելաոճը ներկա պահին առավել վտանգավոր է դարձել այն պարզ պատճառով, որ չկա իշխանությանը «կաշկանդող» երկրորդ բևեռ: Նախկինում իշխանությանը կաշկանդում էր ողջ հասարակությունը: Այսօր հասարակությունը օժանդակում է իշխանությանը, իսկ ընդդիմության բացակայության պարագայում, բոլորը կարող են հայտնվել թիրախում, այդ թվում՝ նաև դատական համակարգը: Վստահ եմ, որ սա ժամանակավոր վիճակ է և ընթացքում ամեն ինչ կընկնի իր տեղը: