Փաստաբաններ. Այս պահին ԲԴԽ-ին իրավական դաշտ կարող է վերադարձնել Հանրապետության նախագահը
Դատավորի թեկնածու Մարինա Տաշչյանի փաստաբաններ Լուսինե Սահակյանը և Երվանդ Վարոսյանը տարածել են հայտարարություն՝ Հայաստանի Հայաստանի Բարձրագույն դատական խորհրդում տիրող «անառողջ» մթնոլորտի, և ինչպես իրենք են պնդում՝ «անօրինականությունների» մասին։
«Մեզ համար Բարձրագույն դատական խորհրդում տիրող անառողջ մթնոլորտի հետ առերեսվելու, դրա հետևանքով խորը հիասթափություն ապրելու առիթ դարձավ այդ մարմնի հետ հարաբերություններում դատավորի թեկնածու Մարինա Տաշչյանի շահերը ներկայացնելը։ Պարզ դարձավ, որ անկախ օրենքով նախատեսված կարգավորումներից, եթե դու չես հանդիսանում յուրային, ապա կարող ես ակնկալել դատավորի պաշտոնում նշանակում հեռավոր որևէ մարզում, քանի որ Երևանում նշանակվելու համար օրենքի պահանջն ակնհայտորեն «անբավարար» է»,-մասնավորապես նշում են փաստաբանները։
Նրանց ներկայացմամբ, 09.01.2017թ. Մարինա Տաշչյանն ընդգրկվել է դատավորների թեկնածությունների ցուցակում: Դատավորների թեկնածուների համապատասխան ցուցակներում ներկայումս առկա են քաղաքացիական մասնագիտացմամբ դատավորների 3 թեկնածուներ՝ Ռուբինա Աթոյանը, Աշխեն Ղարսլյանը և Մարինա Տաշչյանը:
«Ի տարբերություն մյուս 2 թեկնածուների, Մարինա Տաշչյանը մինչև դատավորների թեկնածուների ցուցակում ընդգրկվելը երբևէ չի աշխատել դատական համակարգում։ Մինչդեռ մյուս թեկնածուները ՀՀ վճռաբեկ դատարանի նորանշանակ նախագահ Երվանդ Խունդկարյանի աշխատակազմից են. օգնական Ռուբինա Աթոյանը և խորհրադական Աշխեն Ղարսլյանը»,-ասված է փաստաբանների հայտարարության մեջ։
Նրանք նշում են, որ Դատական օրենսգրքով սահմանված է, որ առաջին ատյանի դատարանի դատավորի պաշտոնի թափուր տեղ առաջանալու դեպքում ԲԴԽ-ն դատավորի համապատասխան թեկնածուին գրավոր առաջարկություն է ներկայացնում այդ հիմքն առաջանալու օրվանից եռօրյա ժամկետում: 10.08.2018թ. Սյունիքի մարզի առաջին ատյանի դատարանում դատավորի թափուր հաստիք է առաջացել: Գեղարքունիքի մարզի առաջին ատյանի դատարանում դատավորի թափուր հաստիքն առաջացել է 06.09.2018թ.: Իսկ Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանում դատավորի թափուր հաստիքն առաջացել է 15.09.2018թ.:
Սակայն, Սյունիքի մարզի դատարանի դատավորի հաստիքը զբաղեցնելու առաջարկ, օրենքի պահանջին հակառակ, որևէ թեկնածու չի ստացել մինչև 31.10.2018թ.:
«Օրենքի պահանջը չկատարելով ԲԴԽ-ն նպատակ ուներ Սյունիքի մարզ նշանակվելուց կամ թեկնածուների ցուցակից դուրս մնալուց «փրկել» Ռուբինա Աթոյանին և Աշխեն Ղարսլյանին։ Քանի որ նույն օրենսգրքի համաձայն առաջարկվող հաստիքի առաջարկից երկու անգամ հրաժարվող թեկնածուն դուրս է մնում ցուցակից։ Ցուցակում ներկայացված 3 թեկնածուներից միայն Մարինա Տաշչյանը կարող էր հրաժարվել առաջարկից ու շարունակել մնալ թեկնածուների ցուցակում, քանի որ գտնվում է մայրության արձակուրդում։
Եթե ԲԴԽ գործեր օրենքի պահանջներին համապատասխան, ապա Սյունիքի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավորի թափուր հաստիքը համալրելու առաջարկ պետք է ներկայացներ նախ Ռուբինա Աթոյանին դեռևս մինչև 13.08.2018թ., իսկ վերջինիս հրաժարվելու դեպքում՝ Աշխեն Ղարսլյանին, ինչը, սակայն, չի արել, քանի որ այդ դեպքում նշված թեկնածուներից մեկը կամ երկուսն էլ միասին դուրս կմնային դատավորների թեկնածությունների ցուցակից:
Այնուհետև, երբ 06.09.2018թ. դատավորի թափուր հաստիք է առաջացել Գեղարքունիքի մարզի դատարանում, այն զբաղեցնելու առաջարկությունը Մ.Տաշչյանը ստացել է 25.09.2018թ. այն բանից հետո, երբ այն համալրելու առաջարկից հրաժարվել են Ռուբինա Աթոյանը և Աշխեն Ղարսլյանը: Նույն օրը, հաշվի առնելով մայրության արձակուրդում գտնվելու հանգամանքը, Մ.Տաշչյանը հրաժարվել է առաջարկից։
Դատական օրենսգրքի 116-րդ հոդվածի 6-րդ մասի պահանջների պահպանմամբ առաջարկությունը պետք է կրկնվեր հետադարձ կարգով նախ Աշխեն Ղարսլյանին, ապա Ռուբինա Աթոյանին: Ինչն իրականացվել է, և առաջարկ է ներկայացվել Աշխեն Ղարսլյանին, ով հայտնել է իր անհամաձայնությունը, ինչի պարագայում օրենքի ուժով պետքէ դուրս մնար ցուցակից։ Սակայն, 08.10.2018թ. ԲԴԽ-ն Աշխեն Ղարսլյանի դիմումի հիման վրա գումարել էր նիստ, որի ընթացքում, ամենայն լրջությամբ քննարկվում էր հարց, թե արդյոք մայրության արձակուրդը տևում է 3 տարի, ինչպես սահմանված է ՀՀ օրենսդրությամբ, թե 1 տարի (հետագայում կայացվեց «որոշում» այն մասին, որ 3 տարին հանդիսանում է 3 տարի): Տեղի ունեցած նիստից հետո, սակայն, Դատական դեպարտամենտի ղեկավարը հեռախոսազրույցի միջոցով Մարինա Տաշչյանին տեղեկացրել է, որ նույն օրը` 08.10.2018թ. ԲԴԽ նիստում որոշում է կայացվել ՀՀ նախագահին առաջարկել Ռուբինա Աթոյանի թեկնածությունը որպես Երևան քաղաքի դատարանի դատավոր: Այդ որոշումը ԲԴԽ-ն կայացրել էր ՀՀ Դատական օրենսգրքի պահանջների կոպիտ խախտումներով, նման որոշում ուղակի կայացվել չէր կարող»,-մանրամասնում են փաստաբանները։
Փաստաբանները տարածած հայտարարության մեջ կարծիք են հայտնում, որ այս պահին Բարձրագույն դատական խորհրդին իրավական դաշտ կարող է վերադարձնել Հանրապետության նախագահը, «ով գտնելով, որ խորհրդի ներկայացրած առաջարկը, կամ դրա համար հիմք հանդիսացած դիմումը հիմնավորված ու պատճառաբանված չեն և առկա չեն դատավորի տեղափոխման համար անհրաժեշտ բացառիկ հիմքերը, կարող է չստորագրել դատավորի տեղափոխման հրամանագիրը»։